Δέκα τραγούδια που με συγκινούν όσο τίποτα άλλο
H μελα... μελα...μελαγχολία (όπως έλεγαν και κάποιοι συμπολίτες του Έλληνα μουσικού) ως κινητήρια δημιουργική έμπνευση και λύτρωση.
Από μικρός είχα μεγάλη αδυναμία στα θλιμμένα κομμάτια, ιδίως σε εκείνα που κουβαλάνε μια γλυκόπικρη ελπίδα μέσα τους. Κάποια από αυτά δυσκολεύομαι να τα ακούσω γιατί μου προκαλούν τρομερή συναισθηματική φόρτιση. Κάποιος μου είχε πει ότι όσο μεγαλώνει ο άνθρωπος όλο και πιο ευσυγκίνητος γίνεται και τώρα πια καταλαβαίνω τί εννοούσε. Μερικά από αυτά τα τραγούδια είχαν τεράστια επιρροή στη μετέπειτα μουσική μου πορεία και με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σημάδεψαν ξεχωριστές στιγμές της ζωής μου. Με βοήθησαν μέχρι και στο να ξεπεράσω προσωπικές δυσκολίες και συναισθηματικά αδιέξοδα, με τρόπο καθαρτικό που μόνο η μουσική μπορεί να καταφέρει. Διάλεξα δέκα από αυτά για το αναγνωστικό κοινό του MiC.
1. Στέρεο Νόβα - Ένα Κλεμμένο Ποδήλατο
Δεκατεσσάρων χρονών άκουσα το Κλεμμένο Ποδήλατο για πρώτη φορα και κόλλησα από την πρώτη κιόλας ακρόαση. Δεν μπορούσα τότε να καταλάβω τι είδος μουσικής ήταν αυτό που άκουγα και πώς μπορούσαν ανθρώπινα όντα να φτιάξουν κάτι τόσο όμορφο. Θυμάμαι ήταν από τους λίγους δίσκους που δεν προσπερνούσα ποτέ κανένα κομμάτι. Τον άκουγα πάντα απ’την αρχή ως το τέλος και πολλές φορές κοιμόμουν τα βράδια με το CD να παίζει στο στέρεο. Το παρακάτω τετράστιχο είναι από τα πιό όμορφα πράγματα που έχω διαβάσει ποτέ:
“Τα όνειρα της ζωής, μια θαμπή ανάμνηση
στριφογυρίζουν σαν μόρια μιας μεγάλης περιπλάνησης
σα δαχτυλίδια του Κρόνου στέκονται πάνω απ' το κεφάλι
τα όνειρα που κάνω όταν είμαι ξύπνιος στο σκοτάδι”
2. Moby - When It’s Cold I’d Like To Die
Λυτρωτικό κομμάτι. Έχει παίξει πολύ σε δύσκολες φάσεις, χωρισμούς, αποχωρισμούς, απώλειες κάθε είδους. Κάποιες φορές που ήμουν πολύ στεναχωρημένος και ήθελα να κλάψω αλλά δε μου έβγαινε, έβαζα αυτό το κομμάτι στο repeat μέχρι να έρθει αυτή η εσωτερική κάθαρση που σε βοηθάει να αποδεχτείς αυτό που πρέπει να αποδεχτείς, να πετάξεις τη μαυρίλα από μέσα σου και να βγεις στο ξέφωτο.
3. Massive Attack - Live With Me
Ένα πολύ πονεμένο ερωτικό τραγούδι που δε θα ήταν το ίδιο χωρίς τη μαγική φωνή του Terry Callier και τα ορχηστρικά μέρη. Απλοϊκοί στίχοι χωρίς επιτηδεύσεις, μουσική που ξεχειλίζει από συναίσθημα. Αριστουργηματικό και το βίντεο του Jonathan Glazer που το πάντρεψε με μία εντελώς διαφορετική ιστορία, δίνοντάς του ακόμα πιο κινηματογραφική χροιά.
4. Γιάννης Αγγελάκας - Έρημα Βουνά
Δεν ήξερα πολλά για τα πολυφωνικά της Ηπείρου μέχρι που άκουσα το soundtrack του “Ψυχή Βαθιά” του Παντελή Βούλγαρη. Η μουσική επένδυση του Γιάννη Αγγελάκα είναι ένα μοναδικό έργο που στέκεται από μόνο του ακόμα και χωρίς την εικόνα και που η αξία του μόνο θα μεγαλώνει με το πέρασμα του χρόνου. Ανατριχιάζω κάθε φορά στο άκουσμα της γυναικείας χορωδίας που τραγουδά “έρημα βουνά, άστρα σκοτεινά, που ήσυχα η καρδιά σας κλαίει”.
Ίσως το πιο λυπημένο κομμάτι των Ulver, μιας μπάντας που ξεκίνησε παίζοντας black metal και κατέληξε να γράφει πειραματική κινηματογραφική μουσική χωρίς περιορισμούς και ταμπέλες. Θυμάμαι ένα φθινοπωρινό βράδυ στο Βερολίνο που έβρεχε καταρρακτωδώς για ώρες. Έβαλα το 'Eos' στα ακουστικά, άφησα την ομπρέλα σπίτι και πήγα μια βόλτα στο ποτάμι. Έκατσα εκεί κάνα μισάωρο να βλέπω τους κεραυνούς να πέφτουν στη λίμνη μέσα στο σκοτάδι και με κάθε επανάληψη του κομματιού ένιωθα και πιο δυνατός, πιό ζωντανός. Μέχρι να γυρίσω ήταν σα να είχα κάνει εφτά ντους αλλά δε με ένοιαζε, ένιωσα τέτοια γαλήνη που ήταν λες και είχαν βγει πραγματικοί δαίμονες από μέσα μου.
6. Sufjan Stevens - John Wayne Gacy Jr.
Τολμηρό τραγούδι του Sufjan Stevens. Παραλληλίζοντας τον εαυτό του με τον John Wayne Gacy, έναν από τους πιό στυγερούς δολοφόνους της σύγχρονης ιστορίας (“in my best behaviour, I am really just like him”), χρησιμοποιεί τον ακραίο αυτό συμβολισμό για να εξηγήσει το νοσηρό κομμάτι της ανθρώπινης φύσης που μπορεί να οδηγήσει οποιονδήποτε στο κακό. Εκπληκτικό τόσο συνθετικά όσο και στιχουργικά.
7. Godspeed You! Black Emperor - East Hastings
Ένας δεκαεφτάλεπτος θρήνος που σε ταξιδεύει στις πιο απελπισμένες γειτονιές των σύγχρονων μεγαλουπόλεων. Εικόνες απόγνωσης, παραίτησης και εξαθλίωσης. Ανθρώπινα κορμιά που περιφέρονται χωρίς σκοπό, σκελετωμένα σκυλιά, άδεια βλέμματα, το τέλος των ονείρων. Η απόλυτη παρακμή ενός δυτικού πολιτισμού που παράγει πλούτο για τους λίγους αλλά αποτυγχάνει να προστατεύσει τους αδύναμους, τους εξαρτημένους, αυτούς που ήταν άτυχοι να γεννηθούν εκεί που δεν ξημερώνει. Με συνεπαίρνει η κινηματογραφική εξέλιξη του με την εισαγωγή και το κλείσιμο να στερούνται ρυθμών (γκάιντες, η φωνή ενός παπά, ο ήχος ενός ελικοπτέρου κλπ.) και το μεσαίο τμήμα του να αποτελεί ουσιαστικά τον κορμό της σύνθεσης με τη σχεδόν βασανιστική μετάβαση από μινιμαλιστικά αργό post rock στο βίαιο, επικό κρεσέντο που μόνο οι GY!BE ξέρουν να κάνουν τόσο καλά.
Το 2013 ο Burial μάλλον βαρέθηκε να τον αντιγράφουν και αποφάσισε να κάνει την έκπληξη αλλάζοντας πορεία, κρατώντας μόνο κάποια από τα χαρακτηριστικά στοιχεία της μουσικής του όπως τα πιτσαρισμένα φωνητικά και το θόρυβο από παλιό βινύλιο. Ξεφεύγει από τα όρια του μουσικού είδους που ο ίδιος εφηύρε και κυκλοφορεί δεκάλεπτα κομμάτια σαν το Rival Dealer. Θυμάμαι την τρελή χαρά μου την πρώτη φορά που το άκουσα. Χορεύα εκστασιασμένος στο σαλόνι, είχα ενθουσιαστεί με το ξεκίνημα του που είναι λες και σε πετάξανε σε rave party με μισοκαμμένα ηχεία. Αλλά αυτό που πραγματικά με συγκινεί είναι το μελαγχολικό ambient τελείωμά του, η συναισθηματική δύναμη του οποίου ενισχύεται από το άγριο, ακατέργαστο πρώτο μέρος. Ολόκληρο το EP είναι ωδή στη διαφορετικότητα και την αποδοχή της, γεγονός που το κάνει ακόμα πιο ξεχωριστό.
9. Craig Armstrong - Wake up in New York
Ίσως η αγαπημένη μου ερωτική μπαλάντα. Δεν χρειάζονται πολλά λόγια για αυτό το κομμάτι, μια ακρόαση αρκεί.
10. Pantera - Planet Caravan (Blakk Sabbath cover)
Κάποιοι θα με πουν αιρετικό αλλά είναι από τις λίγες διασκευές που θεωρώ καλύτερες από το αρχικό κομμάτι των Sabbath, κάτι το οποίο φαντάζει σχεδόν αδύνατο δεδομένου του πόσο υπέροχη είναι η πρώτη έκδοση. Ιδανικό κλείσιμο ενός από τους πιό επιθετικούς δίσκους των Pantera και στίχοι από τους πιό όμορφους που έχουν ποτέ γραφτεί.
*******
Ο Subheim γεννήθηκε τη δεκαετία του '80 και πλέον ζει μεταξύ Βερολίνου και Αθήνας. Η μουσική του πορεία ξεκινά στην ηλικία των δεκατριών, όπου ανακαλύπτει την ηλεκτρική κιθάρα την οποία και γρατζουνάει ακόμα. Η αγάπη του για την ατμοσφαιρική μουσική ξεκινά στις αρχές της χιλιετίας, με μπάντες όπως οι Fields of the Nephilim και οι Dead Can Dance. Λίγα χρόνια μετά ανακαλύπτει τους Boards of Canada και το Cubase και διαπιστώνει ότι μπορεί να κάνει (σχεδόν) τα πάντα με έναν υπολογιστή. Ξεχνάει τoυς ενισχυτές και τις παραμορφώσεις και αρχίζει να γράφει downtempo και ambient με synthesizers, φωνητικά και samples. Από το 2008 έχει κυκλοφορήσει 4 LPs, 3 EPs και μερικά remix. Η πιο πρόσφατη δισκογραφική δουλειά του “ΠΟΛΙΣ” κυκλοφόρησε σε CD, βινύλιο και ψηφιακά από τη γερμανική Denovali Records τον Οκτώβρη του 2020.
Στις 21 Ιανουαρίου 2023 θα εμφανιστεί ζωντανά στο Ρομάντσο μαζί με τους Siva Six και Blakk Harbor, όπου θα παρουσιάσει ζωντανά υλικό από ολόκληρη τη δισκογραφία του.
