Διονύσης Χαριτόπουλος - Εγχειρίδιο Βλακείας

Από τη μια ο συγγραφέας: Διονύσης Χαριτόπουλος, ο πρώην γιάπης που τα βρόντηξε για να αφιερωθεί στο χώρο της εναλλακτικής διανόησης, γνωστός για τις αιρετικές, επικριτικές και συνήθως εύστοχες θέσεις του.

Από την άλλη ο τίτλος: "Εγχειρίδιο Βλακείας", τίτλος ξεκάθαρος και γι' αυτό πιασάρικος, για τους ανθρώπους που όλοι αγαπάμε να βρίζουμε - η δε πένα του Χαριτόπουλου υπόσχεται ένα απολαυστικό 'ξεβράκωμα' των ηλιθίων που μας περιτριγυρίζουν.

Τα παραπάνω δέλεαρ, συν τη βεβαιότητα ότι ανήκω πέραν αμφιβολίας στο αντίπαλο δέος των έξυπνων ανθρώπων, με έκαναν να σπεύσω να αγοράσω το βιβλίο άμα τη κυκλοφορία του.

Πρόκειται για ένα μικρό, ευανάγνωστο κείμενο, που διαβάζεται μονορούφι μέσα σε λίγες ώρες. Πράγματι, είναι διασκεδαστικά τα όσα ο συγγραφέας καταμαρτυρά στους συμπαθείς 'ηλίθιους' ανθρώπους. Οι βλάκες, λέει ο συγγραφέας, βρίσκονται με τις ίδιες αναλογίες σε όλες τις επαγγελματικές και κοινωνικές βαθμίδες, διαπίστωση που απομυθοποιεί ευχάριστα την εξουσία της μόρφωσης και του χρήματος ως -τάχα- διαπιστευτηρίων δυνατού μυαλού. Όταν δε τα παραδείγματα του βιβλίου μού έφεραν στο μυαλό 'βλάκες' του περιβάλλοντός μου, ένοιωσα ένα αίσθημα όψιμης -πλην απατηλής- δικαίωσης.
Φαντάζομαι ότι παρόμοια αισθήματα ενέπνευσαν και τον ίδιο τον συγγραφέα, αφού δεν κρύβει ότι οι περισσότερες περιπτώσεις που αναφέρει αφορούν υπαρκτά πρόσωπα, και μάλιστα επώνυμα.

Πέραν όμως από το ευχάριστο, για μας τους έξυπνους, ξεμπρόστιασμα της ανθρώπινης βλακείας που κυριαρχεί γύρω μας, μια πιο διεισδυτική ματιά (την οποία υπόσχεται ο τίτλος 'εγχειρίδιο') δεν βρήκα. Αιτία ύπαρξης του βλάκα; Το βιβλίο περιορίζεται σε μια αποκλειστικά βιολογική εξήγηση με βάση το περιορισμένων δυνατοτήτων μυαλό του, το οποίο τον διαχωρίζει από την άλλη, φύσει προνομιούχα ομάδα των έξυπνων ανθρώπων. Πεπρωμένο φυγείν αδύνατο που λένε, αλλά τι να κάνουμε, έτσι είναι η ζωή - για τους άλλους φυσικά, τους ηλίθιους.

Στη συνέχεια δε, η 'μελέτη' προχωρά σε μια ψυχολογική προσέγγιση της ιδιοσυγκρασίας του 'βλάκα': Η φυσική διανοητική υστέρηση δεν είναι το μόνο κουσούρι του, μα εξ αιτίας της ο 'κουτός' γίνεται επιπλέον και 'κουτοπόνηρος, κακός, ύπουλος και υποκριτής' - σε αντίθεση με τον μεγαλόψυχο ευφυή συνάνθρωπό του, του οποίου η διανοητική ανωτερότητα τον προστατεύει από τέτοιου είδους ψυχικές κακοτοπιές! Αναμφίβολα, υπάρχει μια αλήθεια στην ανωτέρω θεώρηση. Ο συνειρμός είναι όμως τόσο ελλιπής και μονοδιάστατος, που καταλήγει απλοϊκός και επικίνδυνος.

Ευτυχώς πάντως που εγώ είμαι έξυπνη, γιατί σαν πολλά να σούρνει ο Χαριτόπουλος στους λιγότερο τυχερούς κουφιοκέφαλους.

Κάπως έτσι ήταν οι εντυπώσεις που μου άφησε η ανάγνωση του "Εγχειρίδιου Βλακείας". Όμως το βιβλίο δεν είχε πει την τελευταία του κουβέντα. Την οποία πληροφορήθηκα λίγες ημέρες αργότερα, διαβάζοντας τις λίστες με τα μπεστ σέλερ: Το "Εγχειρίδιο Βλακείας" αναδείχθηκε πρώτο σε πωλήσεις για τις επόμενες εβδομάδες μετά την κυκλοφορία του! Καθώς φαίνεται, όλοι οι έξυπνοι του τόπου, απηυδισμένοι από τη βλακεία που μας περιτριγυρίζει, αποφασίσαμε να βρούμε λίγη συλλογική παρηγοριά (και αλαζονική χαιρεκακία) στο επίσημο κράξιμο της βλακείας. Μόνο που, σύμφωνα με το περιεχόμενό του, τουλάχιστον τέσσερις στους δέκα αναγνώστες είναι βλάκες με περικεφαλαία - παρόλο που και οι δέκα ορκιζόμαστε ότι το μυαλό μας είναι ξυράφι!

Απ' ό,τι φάνηκε, ο κ. Χαριτόπουλος άγγιξε την ευαίσθητη μαζική χορδή της διανοητικής υπεροψίας, με πολύ ευνοϊκά για τον ίδιο αποτελέσματα. Όσο για τους αναγνώστες του, ως γνωστόν, το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται.

[Εκδόσεις Τόπος]