Γιάννης Τσιτσίμης - Οι σφαίρες θα 'χουν τ' όνομά σου αγαπημένη
[το τραμ, Θεσσαλονίκη 2000]
Το μυθιστόρημα αυτό έφτασε στα χέρια μου "Με εκτίμηση στην μουσική - και όχι μόνο - ομάδα του mic.gr και την ελπίδα μιας καλοπροαίρετης κριτικής παρουσίασης" μέσα στο καλοκαίρι. "Βρε τον μπαγάσα, τι σκέφτηκε;" είπα μέσα μου. Το διάβασα αρκετά εύκολα καθότι λαϊκό ανάγνωσμα [πρόσχομεν]. Με ενόχλησαν βεβαίως τα πάμπολλα ορθογραφικά λάθη και τα αρκετά συντακτικά ατοπήματα. Το γεγονός της έλλειψης μιας κάποιας φιλολογικής επιμέλειας αλλά και του ερασιτεχνικού στησίματός του δεν πρέπει να σας πτοεί επ' ουδενί.
Η δομή του είναι κινηματογραφική και θυμίζει σενάριο μιας χολιγουντιανής περιπέτειας που δεν θα μπορούσε να γυριστεί στην Ελλάδα λόγω υπερβολικά υψηλού προϋπολογισμού. Από τις σελίδες του ξεπροβάλλουν ήρωες του διαμετρήματος του Άλαν Κουότερμεην, του Ιντιάνα Τζόουνς και του κυνηγού του πράσινου διαμαντιού. Κάπου εμφανίζονται κι εκείνες οι καταραμένες νικολαϊδικές φιγούρες, ο Κώστας ο Μπογκομόλετς κι ο Μπάμπης ο φλου. Η δράση τους απλώνεται από την Θεσσαλονίκη ως τις πλαγιές του Παγγαίου. Τι κυνηγάνε; Κάποια χαμένη κιβωτό; Κάποιο μεγάλο θησαυρό; Κάποιο πολύτιμο πετράδι; Κάτι παρόμοιο που μας ξέμεινε από την ιστορική αρχαιότητα.
Κι εδώ είναι που αρχίζουν να μπλέκονται στο παιχνίδι πέρσες, Αισχύλοι, γερμανοί, ιταλοί, φασίστες, ναζί, κομιτατζήδες, γερμανοτσολιάδες, αντάρτες, αποβράσματα, περιθωριακοί και άλλες δημοκρατικές δυνάμεις. Η ιστορία μπουρδουκλώνει το σήμερα με την κατοχή και τους περσικούς πολέμους. Τα κουλουβάχατα κάνουνε συνεχή φλας μπακ. Κι επιπλέον οι ήρωες αυτοπαρουσιάζονται σε άτακτες σελίδες, ο συγγραφέας κοντοστέκεται για να καλοπιάσει τον αναγνώστη, ενώ παράλληλα κάνει και την αυτοκριτική του, ώστε να αφαιρέσει από τους μελετητές του την χαρά της "εποικοδομητικής κριτικής". Ε αυτό είναι ανήκουστο και άνω ποταμών.
Διότι τι θα θάψω εγώ ο ασήμαντος γραφιάς-σκαφτιάς αυτού του εξίσου αμελητέου ηλεκτρονικού εντύπου; Τι θα κρίνω, λογοκρίνω, κατακρίνω, εγώ ο αδαής και ημιμαθής κοντυλοτρίφτης - αν έγραφα με πένα κι όχι με το πληκτρολόγιο; Τι έμεινε να πω για το ποιόν του εκπονήσαντα το τρας καλτ αυτό μύθο+ιστόρημα; Μπορώ να αναφερθώ στις τρας καλτ ταινίες του και να λήξω το ζήτημα με μια αποτυχημένη καραμπόλα; Δεν μπορώ ούτε καν να απαντήσω στο αρχικό [στο εσώφυλλο] και κάτω από τον τίτλο τεθέν εν παρενθέσει ερώτημα (μια φθηνή και άθλια ιστορία;) Αν απλά αφαιρέσω το ερωτηματικό τότε θα έχω αποδεχθεί την πρόταση του συγγραφέα αλλά αυτό είναι τόσο λαϊκίστικο και τετριμμένο που με υπερβιβάζει.
Αρκούμαι λοιπόν στο να σκαρώνω ευτελή λογοπαίγνια ώστε να ροκανίσω το χώρο που του αναλογεί σ' αυτό το δημόσιο e-περιοδικό. Όσο για τον κύριο Κάτο, τον υπεύθυνο των εκδόσεων το τραμ, είναι γνωστό ότι επιλέγει μυστήριους τύπους και εξίσου μυστήριες συνεργασίες. Ακροβατεί στο όχι και τόσο τεντωμένο του σχοινί και παλαντζάρει, ρισκάρει, σκαμπανεβάζει, αλλά αυτή είναι και η γοητεία της δουλειάς του. Κάνει το κέφι του επάγγελμα ή κάνει το κέφι του απλώς; It's alright! It's alright! It's all right! He moves in mysterious ways. Η αγία γραφή θα με σώσει και πάλι.
