Κώστας Κατσάπης - Ήχοι και Απόηχοι: Κοινωνική Ιστορία του Ροκ εν Ρολ Φαινόμενου στην Ελλάδα, 1956-1967

Έκδοση του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Ερευνών Ε.Ι.Ε.

Ξέρω ότι κομίζω γλαύκα εις Αθήνας, αλλά η γέννηση του rock'n'roll και η επιρροή του στη διαμόρφωση της νεολαίας και των κινημάτων της δεκαετίας του '60, είναι ένα από τα - δεκάδες - θέματα που αγνοεί συστηματικά η ελληνική βιβλιογραφία. Κι ενώ η έλλειψη αυτή έχει αρχίσει να μπαλώνεται κάπως σε άλλους τομείς της τέχνης, όπως ο κινηματογράφος, το rock'n'roll παραμένει το αποπαίδι της ιδιαίτερα ανθηρής σύγχρονης βιβλιοπαραγωγής.

Καιρός ήταν λοιπόν να αποκτήσει και η Ελλάδα το δικό της Charlie Gillett - τηρουμένων των αναλογιών, φυσικά: όπως ο Gillett στον "Ήχο της Πόλης", έτσι και ο Κατσάπης έκανε το διδακτορικό του στην κοινωνική ιστορία του rock'n'roll, από την εμφάνισή του στη χώρα μας, το 1956 ως τη δικτατορία του 1967, που ανέστειλε κάθε έννοια προόδου και πολιτισμού.

Ωστόσο, το βιβλίο του "Ήχοι και Απόηχοι: Κοινωνική Ιστορία του Ροκ εν Ρολ Φαινόμενου στην Ελλάδα, 1956-1967", δεν απευθύνεται στους "ειδικούς" ή τους "αριστερούς διανοούμενους". Είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται εύκολα απ' όλους, λόγω του συναρπαστικού περιεχομένου του.

Και τα έχει όλα, πραγματικά: μια εξαιρετικά εμπεριστατωμένη εισαγωγή για την ανάδυση του rock'n'roll σε αυτόνομο μουσικό είδος, στις ΗΠΑ. Την έλευσή του στην Ελλάδα και τις πρώτες αντιδράσεις. Τις πολιτικές, κοινωνικές και σεξουαλικές προεκτάσεις της έλευσής του. Εικόνες που στους περισσότερους ίσως είναι άγνωστες, όπως η εμφάνιση του βινυλίου ως νέου οχήματος διάδοσης της μουσικής, ή οι έξαλλες αντιδράσεις των νέων στην προβολή των πρώτων μουσικών ταινιών.

Τον τρόπο που αντιμετώπισε διεθνώς η αριστερά την jazz και το rock'n'roll. - Καθόλου τυχαία, για παράδειγμα, ο Κατσάπης έχει βάλει ως προμετωπίδα στην εισαγωγή του, την περίφημη ρήση του Jerry Rubin από το βιβλίο του Do it!: "Σαν παιδί που βγήκε πρόωρα με μια κλανιά, η Νέα Αριστερά είναι βγαλμένη από τον κουνιστό κώλο του Έλβις Πρίσλεϋ".

- Την υποτιθέμενη σχέση του rock'n'roll και της νεανικής παραβατικότητας. Τις πανικόβλητες αντιδράσεις της εκκλησίας και των παραθρησκευτικών οργανώσεων στο φαινόμενο των "γιεγιέδων". Τις σπασμωδικές ενέργειες και την τρομοκρατημένη ρητορεία τόσο της δεξιάς όσο και της αριστεράς μπροστά σε μια νεολαία που δεν μπορούσαν ξαφνικά να ελέγξουν.

Συνεντεύξεις με ανθρώπους που ήταν νέοι τη δεκαετία του '60 και τα έζησαν όλα αυτά από πρώτο χέρι. Μια εξαιρετική βιβλιογραφία, μια καταπληκτική εικονογράφηση, ένα χρονολόγιο της εξέλιξης του rock'n'roll. Και ένα ιδιαίτερα χρηστικό index, για όποιον θέλει να ανατρέξει ξανά στο βιβλίο.

Αληθινά συναρπαστικός και ο επίλογος του βιβλίου, στον οποίο ο Κατσάπης περιγράφει με λεπτομέρειες τη συναυλία των Rolling Stones, που διεκόπη στις 17 Απριλίου του 1967, τέσσερις μέρες μόνο πριν την "εθνοσωτήριο" που έβαλε τη χώρα σε καραντίνα, πολιτική και πολιτιστική. Και στην οποία οφείλεται, κατά τη γνώμη μου, η ευκολία με την οποία βαφτίζουμε rock ό,τι μας βολεύει κάθε φορά: την πολιτική του ΠΑΣΟΚ, τον Τσιτσάνη, το Σαββόπουλο ή την Έφη Θώδη.