Νίκος Βλαντής - Λιστολόγιο

Αγαπημένοι σας διαχρονικοί και σύγχρονοι συγγραφείς.
Ανάμεσα στους συγγραφείς αναπτύσσονται εκλεκτικές συγγένειες, και τους συγγενείς του, ως γνωστόν, ουδείς τους επιλέγει. Αν έπρεπε να φτιάξω μια λίστα με διαχρονικούς συγγραφείς, αυτή θα συμπεριλάμβανε, σχεδόν αποκλειστικά, τους συγγραφείς της Ουτοπίας: Πλάτων, Τόμας Μουρ, Τομάζο Καμπανέλα, Φράνσις Μπέικον, Ετιέν Καμπέ, Τέοντορ Χέρτσκα, Ουίλλιαμ Μόρρις... Για συγχρόνους μου, δεν ξέρω. Νιώθω όλο και λιγότερο δέσμιος του αιώνα μου.

Αγαπημένα σας διαχρονικά και σύγχρονα βιβλία.
Ο Οδυσσέας, ο Άνθρωπος χωρίς ιδιότητες και το Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο. Η απάντηση αποκλείει de facto σύγχρονα βιβλία` κατά τη γνώμη μου, εκεί, γύρω στον μεσοπόλεμο, και με τη συνεπικουρία των Τζόυς, Μούζιλ και Προυστ, η τέχνη του μυθιστορήματος φτάνει στο τέλος της, δηλαδή στην εντελέχειά της.

Αγαπημένα σας διηγήματα.
Θαύμασα το έργο δύο συγγραφέων, που ανέδειξαν την τέχνη του διηγήματος ως αυτόνομο είδος, και διακριτό από το μυθιστόρημα ή την ολιγοσέλιδη ιστορία: του Άντον Τσέχοφ και του Ρέημοντ Κάρβερ.

Σας έχει γοητεύσει κάποιος σύγχρονος νέος έλληνας λογοτέχνης;
Αρκετών συγχρόνων συγγραφέων η πορεία με γοητεύει και περιμένω με ισχυρό ενδιαφέρον την εξέλιξη του έργου τους, κάτι που μου φαίνεται συναρπαστικό, γιατί δεν έχω την ίδια πολυτέλεια με τους αγαπημένους μου (πεθαμένους) συγγραφείς να τους παρακολουθήσω επί το έργον.

Αγαπημένος ή/και ζηλευτός λογοτεχνικός χαρακτήρας.
Δεν έχω αγαπημένους ήρωες αλλά ήρωες που με έχουν στοιχειώσει: τον Μπάρτλεμπυ τον γραφιά, τους αδελφούς Καραμαζόφ, τον Μερσώ.... Παραπέμπω τον ενδιαφερόμενο στο τελευταίο μου βιβλίο με τίτλο "Λήθη", όπου ζωντανεύει ένα σύμπαν αυτών (και άλλων) χαρακτήρων.

Σας ακολούθησε ποτέ κανένας από τους ήρωες των βιβλίων σας; Μαθαίνετε τα νέα τους;
Όχι, διότι οι ήρωές μου συνήθως αποτελούν σκιές του εαυτού μου, όψεις της ζωής που άφησα πίσω μου, δεσμευτικά πεπρωμένα που αποτίναξα, μονοπάτια που χάραξα για να μην τα περπατήσω.

Έχετε γράψει σε τόπους εκτός του γραφείου σας/σπιτιού σας;
Όχι, συνήθως γράφω στο σπίτι.

Ποιος είναι ο προσφιλέστερός σας τρόπος συγγραφής; Πώς και πού παγιδεύετε τις ιδέες σας;
Πιστεύω στον προφητικό οραματισμό, την τέχνη που ασκούσαν συγγραφείς όπως ο Δάντης ή ο Ουίλλιαμ Μπλέικ. Γράφω ένα βιβλίο μόνο όταν διακρίνω μια δίοδο ανάμεσα στο φυσικό και το μεταφυσικό` με την ελπίδα να την περάσω.

Επιλέγετε συγκεκριμένη μουσική κατά την γραφή ή την ανάγνωση; Γενικότερες μουσικές προτιμήσεις;
Όχι. Τελευταία, αισθάνομαι κορεσμένος από τη μουσική. Αναζητώ νέα ακούσματα` εις μάτην.

Μια μικρή παρουσίαση/εισαγωγή στο κάθε σας βιβλίο χωριστά [ή για όσα κρίνετε]. Είτε σε μορφή επιγραμματικής παρουσίασης, είτε γράφοντας για το πότε, πώς, υπό ποιες συνθήκες και ποιους πόθους συνεγράφησαν. Τυγχάνει κάποιο περισσότερο αγαπημένο των άλλων;
Έγραψα τον Αλκιβιάδη Δεσμώτη περιγράφοντας μια σιωπηλή επανάσταση που θα 'φερνε το τέλος του καπιταλισμού και της οικολογικής/ πολιτισμικής του κρίσης και θέλησα όσο τίποτε άλλο μέχρι τότε στη ζωή μου να εκδοθεί, πιστεύοντας ακράδαντα πως η επανάσταση που περιέγραφε θα συνέβαινε. Δε συνέβη.
Έγραψα το Writersland, Το νησί των συγγραφέων γιατί το τέλος του Αλκιβιάδη Δεσμώτη - η Ουτοπία μετατράπηκε σε Δυστοπία - με γέμισε απόγνωση, και θέλησα να εξερευνήσω μια καλύτερη συνθήκη για τη δυτική ανθρωπότητα. Ψηλάφισα τον 22ο αιώνα.
Έγραψα τον Μπάρτλεμπυ τον κομπιουτερά από δέος για τον Μπάρτλεμπυ τον γραφιά του Χέρμαν Μέλβιλλ. Μου φάνηκε συναρπαστικό να ξαναγράψω/ αντιγράψω/ εκσυγχρονίσω το βιβλίο του, άλλωστε κι ο ήρωάς του αντιγραφέας ήτανε.
Έγραψα το Greek Psycho γιατί αισθάνθηκα πάρα πολύ θυμωμένος με αυτήν εδώ τη χώρα, το διάστημα της προ-ολυμπιακής ευφορίας` μου πέρασε.
Έγραψα τη Λήθη επειδή ονειρεύτηκα πως βρέθηκα σε μια λίθινη ορεινή πολιτεία όπου ζούσαν μυθιστορηματικοί ήρωες, και θέλησα να μάθω τι σήμαινε αυτό το όνειρο. Τελικά έμαθα.
Δεν έχω αγαπημένο βιβλίο` ούτε κρατώ αντίτυπα των βιβλίων μου. Τ' αγαπάω, αλλά σαν μέρη στα οποία δεν θα ξαναπάω, ανθρώπους που δεν θα ξανασυναντήσω, ηλικίες που δεν θα ξαναζήσω.

Θα μας συνοδεύσετε ως την θύρα του τελευταίου σας βιβλίου;
Το έχω ήδη κάνει (βλ. ερώτηση για τους αγαπημένους ήρωες).

Τι διαβάζετε αυτό τον καιρό;
Διαβάζω βιβλία που με βοηθούν να στηρίξω το βιβλίο που γράφω.

Τι γράφετε τώρα;
Ολοκληρώνω ένα δοκίμιο με φιλοσοφικές αναφορές και θέμα τη σχέση των μελλοντολογικών μου οραμάτων με την πραγματικότητα` τη σημερινή και την προδιαγραφόμενη ιστορική συνθήκη της Δύσης.

Πώς βιοπορίζεστε;
Ασχολούμαι αποκλειστικά με το Μαγικό Κουτί.

Ασχολείστε επισταμένα με την κριτική λογοτεχνίας. Εργάζεστε με συγκεκριμένο τρόπο; Σας κλέβει συγγραφικό χρόνο ή εξαργυρώνεται με κάποιο τρόπο;
Αποφεύγω την ενασχόληση με τη λογοτεχνική κριτική, εννοώ να υπογράφω κριτικές αποτιμήσεις σύγχρονων βιβλίων, αν και, ενίοτε καταλύω αυτόν τον κανόνα για να γράψω ή να μιλήσω για βιβλία συγχρόνων μου που νιώθω πως αξίζει να προσεχτούν. Πρόσφατα, ανέλαβα τη συντακτική επιμέλεια ενός νέου περιοδικού για το βιβλίο που βγήκε από το Μαγικό Κουτί, της Litteraterra. Όλη μου η ενεργητικότητα κατευθύνεται πια στο Μαγικό Κουτί κι όσο για το γράψιμο, μέσα από την εμπειρία αυτήν τη συναρπαστική της έκδοσης βιβλίων, είναι που αναζητώ το επόμενο βιβλίο μου.

Δημιουργήσατε τον εκδοτικό οίκο Μαγικό Κουτί, με ιδιαίτερες εκδόσεις. Ποιες επιθυμίες επικράτησαν εδώ; Ποιους συγγραφείς ή έργα θα θέλατε την τρέχουσα στιγμή να εκδώσετε;
Μέσα από το Μαγικό Κουτί ξεθάβονται βιβλία που με βοηθούν να επαναπροσδιορίσω τις πολιτισμικές μου συντεταγμένες` αυτές που έχω κληρονομήσει ως άνθρωπος της εποχής μου. Η επιθυμία μου ήταν (ανέκαθεν) η γνώση του Κόσμου` με το Μαγικό Κουτί, ανακάλυψα πως, εκδίδοντας βιβλία, τη βιώνεις, την αποκτάς, την ενσαρκώνεις, ακόμη κι αν δεν τα έχεις γράψει εσύ. Δεν έχω/ έχουμε επιθυμίες, στο Μαγικό Κουτί, να εκδώσουμε συγκεκριμένους συγγραφείς. Αναζητούμε και εξερευνούμε το μαγικό στοιχείο (υπό την έννοια της χαράς της παιδικής ηλικίας, ή/ και της δύναμης να μεταμορφώνουμε την πραγματικότητα με βάση τις επιθυμίες μας) μέσα από τη λογοτεχνία` και κυρίως, μέσα από τη διαπραγμάτευση της δυτικής λογοτεχνικής κληρονομιάς. Σ' αυτήν την αναζήτηση, ανακαλύπτουμε ενίοτε συνοδοιπόρους` ζώντες ή νεκρούς. Συμπορευόμαστε για λίγο, και μετά συνεχίζουμε ο καθένας το ταξίδι του.

Διατηρείτε παιγνιώδη ιστοσελίδα www.vlandis.gr. Οι εμπειρίες σας από το διαδικτυώνεσθαι;
Ιστοσελίδα έχω από το 2000. Μέσω αυτής, μου έχουν απευθυνθεί αναγνώστες.