Τρομπέτα (Μελάνι)

Η ιστορία του Μπίλι Τίπτον υπήρξε η αφορμή για να γραφτεί αυτό το βιβλίο. Οπότε αξίζει ο κόπος να αφιερώσουμε αρχικά λίγες προτάσεις για τον Μπίλι Τίπτον. Ποιος ήταν; Αμερικάνος μουσικός της τζαζ, πιανίστας και σαξοφωνίστας ο οποίος μεσουράνησε κυρίως την εποχή του σουίνγκ. Το 1957 ηχογράφησε δύο άλμπουμ ως Billy Tipton Trio, τα ‘Sweet Georgia Brown’ και ‘Hi Fi On Pian’o για την Tops Records. Έπειτα προτίμησε να μην ηχογραφήσει άλλα, αν και δούλεψε με τη μπάντα του σε καζίνο κι αργότερα ως κυνηγός ταλέντων. Όποιος θελήσει να ακούσει κάτι από τον Μπίλι Τίπτον μπορεί να βρει ολόκληρο το ‘Sweet Georgia Brown’.

Την μεγαλύτερη φήμη ο Τίπτον έμελλε να την αποκτήσει λίγο μετά τον θάνατο του. Διότι αποκαλύφτηκε πως ήταν γυναίκα. Το μεγάλο του μυστικό το αγνοούσαν όλοι συμπεριλαμβανομένων των τριών υιοθετημένων γιών του αλλά και των ερωτικών συντρόφων του οι οποίες χρησιμοποιούσαν το επίθετο του και μετά το πέρας των σχέσεων τους μαζί του.

Η ιστορία γεννά πολλά ερωτηματικά τα οποία δεν έχουμε τη δυνατότητα να καλύψουμε. Υπάρχουν πολλές συζητήσεις γύρω από τον Μπίλι Τίπτον, αλλά και ένα πολύ πρόσφατο ντοκυμαντέρ το ‘No Ordinary Man’ των Aisling Chin-Yee και Chase Joynt.

Όπως αναφέραμε ήδη η ιστορία του Μπίλι Τίπτον που περιγράψαμε αρκετά συνοπτικά ήταν και η αφορμή για τη δημιουργία του βιβλίου της Τζάκι Κέι (Jackie Kay), ‘Τρομπέτα’. Θα πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητό στον υποψήφιο αναγνώστη πως η ιστορία της Τζάκι Κέι είναι προϊόν μυθοπλασίας. Δηλαδή δεν είναι μια κουτσομπολίστικη έκδοση της ιστορίας του Τίπτον. Ο ήρωας μας στο βιβλίο, ο Τζος Μούντι, που αν και νεκρός είναι ο πρωταγωνιστής στην ιστορία που διηγείται η συγγραφέας, είναι μαύρος Σκωτσέζος, διάσημος τρομπετίστας, επιδραστικός στη τέχνη του, παντρεμένος μία φορά, με τη Μίλι η οποία είναι λευκή και μαζί έχουν υιοθετήσει έναν υιό επίσης μαύρο, τον Κόλμαν. Η συγγραφέας μεταφέρει τον ήρωά της κοντά στη δική της ζωή αφού η ίδια γεννήθηκε από Σκωτσέζα μητέρα και Νιγηριανό πατέρα αλλά την υιοθέτησε ένα ζευγάρι λευκών και μεγάλωσε στην Γλασκόβη.

Η Μίλι είναι η μόνη που γνωρίζει το μυστικό του Τζος Μούντι, πως στην πραγματικότητα είναι γυναίκα, έχουν ζήσει μια ολόκληρη ζωή ευτυχισμένη, της οποίας κάποιες εκφάνσεις της παρακολουθούμε με τη μορφή των αναμνήσεων τόσο της ίδιας όσο και του Κόλμαν. Το μεγαλύτερο σοκ το παθαίνει φυσικά ο Κόλμαν ο οποίος ως πρώτη αντίδραση αποξενώνεται από τη μητέρα του αφού νιώθει πως έχει πέσει θύμα απάτης. Και από τον πατέρα του και από την μητέρα του.

Θα ήθελα να παρηγορήσω με κάποιον τρόπο τον Κόλμαν λέγοντας του πως όλα τα παιδιά έχουν πέσει θύμα απάτης από τους γονείς τους. Αν το πάρεις είδηση και το παραδεχτείς μέχρι τα είκοσι θα ζήσεις αρκετά τίμια. Σε διαφορετική περίπτωση θα φτάσεις σε ηλικία διαζυγίου και θα σου φταίνε οι γονείς ακόμη και για το αποτυχημένο μπριάμ που μαγείρεψες ο ίδιος. Άσχετη η παρέμβαση αλλά πόσα πράγματα σκεφτόμαστε διαβάζοντας;

Έχοντας ξεμπερδέψει πολύ γρήγορα με τον Τίπτον κι ότι το παρόν βιβλίο δεν τον αφορά αναρωτιέσαι ποιον αφορά τελικά; Αν εκδιδόταν στις μέρες μας -στην Ελλάδα κυκλοφόρησε το 2007- θα τύχαινε μεγαλύτερης υποδοχής. Η ιστορία μιας τρανς, μιας γυναίκας η οποία έζησε ως άντρας παντρεμένος με γυναίκα, μπορεί να μην έφτανε στα δελτία ειδήσεων διότι δεν υπάρχει χώρος για λογοτεχνία στα δελτία ειδήσεων και εδώ που τα λέμε δεν υπάρχει ούτε και για ειδήσεις αλλά υπάρχει χώρος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Μου δημιουργήθηκαν απορίες που δεν τις καλύπτει το βιβλίο. Γιατί δεν θέλει να τις λύσει. Αν η Μίλι είναι λεσβία για παράδειγμα. Εκείνη μοιάζει να μην το αποδέχεται. Υπάρχουν πλέον και είναι υπέροχο, πάρα πολλοί τρόποι για να ενημερωθείς τεκμηριωμένα από επιστήμονες για θέματα που αφορούν το σεξ, τα διαφυλικά άτομα, τις σχέσεις των δύο φύλων και να καλυφθείς απόλυτα. Αν θες φυσικά. Γιατί αν δεν θες θα μείνεις με τις καφενειακές αντιλήψεις της γειτονιάς, του παπά και του μπαμπά σου.

Η ‘Τρομπέτα’ είναι κατά βάση μια ερωτική ιστορία και η απάντηση στην ερώτηση ποιους αφορά το βιβλίο είναι πως αφορά όλους τους ελεύθερους ανθρώπους οι οποίοι ερωτεύονται ή γουστάρουν να ξοδεύουν τον χρόνο τους – διότι η ελευθερία δεν είναι προνόμιο μόνο των ερωτευμένων - την γειτόνισσα, την τρανς, τον κολλητό τους, έναν κοντό, μία χοντρή, μία ηλικιωμένη, έναν μικρότερο τους. Η λίστα μπορεί να μεγαλώσει όσο θέλουμε να μεγαλώσει το κείμενο.

Πήρα λοιπόν το μάθημα μου, διότι πιο σημαντικό από την ταυτοποίηση του ζευγαριού είναι η συνειδητοποίηση του έρωτα αλλά και της γενικής κι αόριστης ίσως έννοιας της αγάπης μέσα σε μια σχέση.

Είναι επίσης ένα βιβλίο για την απώλεια και το πένθος. Νομίζουμε πως όλη μας τη ζωή προπονούμαστε για την απώλεια. Ποτέ δεν είναι αρκετή. Οπότε γιατί να μην προπονούμαστε για να ζήσουμε καλύτερα. Ο άνθρωπος γεννιέται δύο φορές. Η δεύτερη φορά είναι μετά την απώλεια. Ή καλύτερα μετά το πένθος.

Κι εδώ είναι σώφρον να σταματήσω το κείμενο πριν καταλήξω να αναφέρω τη γνωστή ρήση του Τολστόι στην αρχή της Άννας Καρένινα για τις ευτυχισμένες και τις δυστυχισμένες οικογένειες που πρόσφατα την είδα γραμμένη σε ρεπορτάζ ποδοσφαιρικής ομάδας και γίνουμε γραφικοί.

(μετάφραση: Κωνσταντίνος Ματσούκας)