14ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας (2)
- "Football under cover" ("Ποδόσφαιρο με τσαντόρ") - David Assman/ Ayat Najafi
Ντοκιμαντέρ για έναν φιλικό ποδοσφαιρικό αγώνα μεταξύ μιας γερμανικής ομάδας και της εθνικής ομάδας του Ιράν... Και πού το πρωτότυπο θα αναρωτηθείτε; Αρκεί το γεγονός ότι πρόκειται για ...γυναικείες ομάδες; Γυναικείο ποδόσφαιρο στο Ιράν; "Δεν απαγορεύεται, αλλά και δεν επιτρέπεται..." λέει εις εκ των σκηνοθετών της ταινίας, ο Ιρανός Najafi. Μια ταινία η οποία ρίχνει μια ματιά πίσω από το ...τσαντόρ και σκιαγραφεί χωρίς να χρειάζεται να καταγγείλει ευθέως τη θεοκρατική στενομυαλιά του ιρανικού καθεστώτος και τη θέση της γυναίκας στη χώρα αυτή (αυθόρμητα έρχονται στο νου τα έργα της Σατραπί). Τελικά ο αγώνας θα διεξαχθεί "στημένος" μπροστά σε κερκίδες κατάμεστες από αποκλειστικά γυναικείο κοινό και το αποτέλεσμα ήταν .....
- "The Upsetter" - Ethan Higbee/ Adam Bhala Lough
Ο Lee "Scratch" Perry υπήρξε από τους κορυφαίους παραγωγούς της Τζαμάικας, δημιουργός του dub και κατά πολλούς, αυτός που ανέδειξε το ταλέντο του Bob Marley και των Wailers. Η ταινία διηγείται ακαδημαϊκά την ιστορία του, που είναι κι ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της reggae. Καλό αυτό! Το κακό είναι ότι τον αφήνει να παραληρεί ανεξέλεγκτος μπροστά στο φακό. Κρατάμε τα κομμάτια των συνεργασιών του με τους Clash και τα ιστορικά ντοκουμέντα της μουσικής βιομηχανίας της Τζαμάικας. Ξεχνάμε τους πίνακες και τις θεωρίες του Perry. Ταινία για τους πολύ φανατικούς της reggae... (Χίλντα Παπαδημητρίου)
- "Geminis" ("Δίδυμοι") - Albertina Carri
Ίσως η καλύτερη ταινία της Albertina Carri, της τολμηρής δημιουργού από την Αργεντινή στην οποία το φετινό φεστιβάλ αφιέρωσε μια ενότητα... Όχι, αφαιρώ αυτό το διπλωματικό "ίσως" των κριτικών! Μια ιστορία αγάπης είναι στο επίκεντρο της ταινίας... Για να γίνει όμως μια ιστορία αγάπης ταινία πρέπει κάπου να υπάρχει το απαγορευμένο, το εμπόδιο... Το οποίο όπως ξέρουμε και από το βιβλικό παραμύθι του Αδάμ και της Εύας ασκεί αναπόδραστη έλξη στον άνθρωπο... Στην ταινία της Carri από το 2005, το εμπόδιο είναι ότι οι δύο ερωτευμένοι είναι ...αδέλφια! Διαδεδομένη πρακτική τα παλιά τα χρόνια, θέμα ταμπού στον σημερινό πολιτισμένο κόσμο, η αιμομιξία στην ταινία "χρησιμοποιείται" για να καταδείξει το κενό και την παθολογία των συμβάσεων που ορίζουν τις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη μιας μεγαλοαστικής οικογένειας... Και όταν η μάνα συλλαμβάνει τα παιδιά της να "κόπτουν απαγορευμένους καρπούς", αρχίζει η αλυσωτή αντίδραση της κατάρρευσης... Πολύ δυνατή ταινία...
- "Il divo" - Paolo Sorrentino
Πώς θα χαρακτηρίζατε μια ταινία-βιογραφία ενός πολιτικού, επτά φορές πρωθυπουργού της Ιταλίας, η οποία ξεκινά με μουσική υπόκρουση ...Veils, τελειώνει με "Da da da" Trio, και στο ενδιάμεσο επενδύεται ακόμη και με τέκνο μπίτια; Μια ταινία όπου ο πολιτικός και οι συνεργάτες του παρουσιάζονται με έναν τρόπο ο οποίος είναι όχι μόνο κωμικός, αλλά αγγίζει και τα όρια του γκροτέσκου (μοναδικός στην αποστολή αυτή ο Toni Servillo); Μια ταινία η οποία μέσα από την μπαλαφάρα και το καυστικό χιούμορ ξεσκεπάζει τα άπλυτα μιας ιταλικής πολιτικής σκηνής, πραγματικό περιβόλι: σχέσεις διαπλοκής με τη μαφία, με φαρμακοβιομηχανίες, δολοφονίες, επεισόδια στη βουλή; Γιατί να μην έχουμε κι εμείς τον δικό μας Sorrentino;;; Γιατί έχουμε μόνο τον Λαζόπουλο και τη λαϊκίστικη "μπριζολέ" του σάτιρα;;
- "Religulous" ("Πίστευε ... και γέλα!") - Larry Charles
Άλλο ένα moore-άτο ντοκιμαντέρ με επίσης πιασάρικη θεματολογία... Ο γνωστός από το αλήστου μνήμης "Borat" Larry Charles στρατολογεί τον γνωστό ...όρθιο (stand-up εννοώ) κωμικό και φανατικό πολέμιο της θρησκείας Bill Maher και φτιάχνει μια ταινία επίθεση σε κάθε είδους επίγειο θρησκευτικό δόγμα (δυστυχώς το δικό μας μαυροφορεμένο περιβόλι έμεινε εκτός... - κρίμα θα είχε να προσφέρει άφθονο σπαρταριστό υλικό!). Και ευτυχώς χωρίς κανένα ίχνος ...πολιτικής ορθότητας και σεβασμού απέναντι σε αυτή την ψυχική νόσο που λέγεται θρησκεία! Με την ειρωνεία σε overdose, ασεβείς παρατηρήσεις, επιθετική διάθεση και όξινο χιούμορ (καινούργιο συκώτι κάναμε!), ο Maher δεν αφήνει τίποτε να πέσει κάτω... Και αν φτάνει σε κάποιες (μοιραίες) υπερβολές, ας έχουμε κατά νουν ότι στην Αμερική δίνεται αυτή τη στιγμή μια μάχη χαρακωμάτων απέναντι σε ένα έξαλλο καθεστώς, που έχει φτάσει να οδηγεί και να κρίνει επιστημονικές θεωρίες στα δικαστήρια... Και την ώρα της μάχης δεν έχουν θέση οι comme il faut πρακτικές... Τέλος, ένα πανάξιο ...ξινό λεμόνι απονέμεται στο μεταφραστή ο οποίος έχρισε τους republicans ...δημοκρατικούς (πράγματι το λεξικό λέει republic: δημοκρατία).
http://www.lionsgate.com/religulous/
- "Absurdistan" ("Παραλογιστάν") - Veit Helmer
No water, no (sex) party... Σε ένα χωριό χαμένο κάπου στο χώρο και το χρόνο, μέσα σε άνυδρες φρυγμένες από τον ήλιο εκτάσεις (τα γυρίσματα της ταινίας έγιναν στο Αζερμπαϊτζάν και τη Γεωργία), οι γυναίκες αντιδρούν στην τεμπελιά των αρσενικών που έχουν αφήσει το χωριό χωρίς νερό, κηρύσσοντας αποχή από τα συζυγικά καθήκοντα μέχρι οι άντρες φιλοτιμηθούν επιτέλους να επισκευάσουν τον αγωγό ύδρευσης. Κάτι μου θυμίζει η υπόθεση... Κάτι... Η ταινία είναι γυρισμένη στα ρώσικα, από πολυεθνικό όμως επιτελείο (ο σκηνοθέτης π.χ. είναι γερμανός) με γνήσια αλά-Κουστουρίτσα παλαβομάρα, το χιούμορ είναι του τύπου "τι έχει πάρει ο σεναριογράφος και δεν μας δίνει", οι ηθοποιοί εξαιρετικοί (πραγματικές μορφές!), και το αποτέλεσμα μια ταινία που πραγματικά σου φτιάχνει τη διάθεση. Κι ας είναι η υπ' αριθμόν ...1.532.142 ταινία με το παλιό όσο ο κόσμος θέμα: η δύναμη της αγάπης που όλα τα νικά! Κάτι όμως μου θυμίζει η υπόθεση... Να, εδώ το 'χω γμτ...
- "Velvet Bus" - Γκρατσιέλλα Κανέλλου
Αν εξαιρέσουμε τα μέλη των συγκροτημάτων, γκόμενους/ες, φίλους, ξάδερφους, κουμπάρους και άλλα πρόσωπα μέχρι ...δευτέρου βαθμού συγγενείας, δύσκολα βλέπω άλλους τους οποίους να αφορά πραγματικά η ταινία αυτή. Η περιοδεία σε 8 πόλεις και χωριά της Ελλάδας τεσσάρων συγκροτημάτων της "indie" αθηναϊκής σκηνής (The Boy, My Wet Calvin, Victory Collapse, The Callas) μέσα σε ένα λεωφορείο... ΟΚ, ενδιαφέρουσα έως και τολμηρή η πρωτοβουλία, καλά πέρασαν και τα παιδιά, αλλά... Πόσο όμως να αντέξεις τον (προ)λυκειακό χαβαλέ τύπου πενταήμερης, και ένα κουραστικό μοντάζ με απανωτές αστραπιαίες εναλλαγές; Ειδικά όταν μετά το πρώτο τέταρτο το ενδιαφέρον του εξωτερικού παρατηρητή έχει στερέψει και η άποψη για τα τεκταινόμενα της σκηνής λάμπει δια τις απουσίας της (αν εξαιρέσεις κάποιες εύστοχες ομολογουμένως ατάκες του Boy, πνιγμένες μέσα στο γενικότερο χαμό)... Απάντηση: 100 ολόκληρα λεπτά!
- "Das Fremde in mir" ("Ο εχθρός μέσα μου") - Emily Atef
Αχ αυτή η Μαντόνα... Μέσα στα τόσα υπερβολικά που γράφτηκαν τις τελευταίες ημέρες, σίγουρα ένα από τα προς εξήγηση φαινόμενα είναι το πώς άνθρωποι που όταν η Madonna ήταν στα (όποια) ντουζένια της τη θεωρούσαν ως το απόλυτο κιτς (για να μην πω και σκουπίδι), σήμερα συνωστίζονται στις πρώτες και ακριβές θέσεις να δούνε τη ...θεά! Ας είναι, τουλάχιστον έλειπαν οι ορδές των "μαντονόπληκτων" και είδαμε ταινία Σάββατο βράδυ σε μισοάδειο σινεμά! Υπό άλλες συνθήκες, θα έλεγα ότι έφταιγε το "δύσκολο" θέμα-ταμπού για την επιλόχειο κατάθλιψη... Κοντολογίς, μια μάνα αδυνατεί να νιώσει το μητρικό ένστικτο και αισθάνεται το νεογέννητο μωρό της σαν κάτι το ξένο (όπως είναι και ο γερμανικός τίτλος), αν όχι και εχθρικό (η ελληνική μεταφραστική υπερβολή!). Υποθέτω ότι με τα παραδοσιόπληκτα πρότυπα της ελληνικής "πατρίδας-θρησκείας-οικογένειας" η γυναίκα αυτή θα χαρακτηριζόταν τουλάχιστον μέγαιρα και άσπλαχνη, αν όχι τρελή! Πολλές σιωπές, ελάχιστοι διάλογοι, απούσα μουσική, υπόκωφη ένταση, σε μια ταινία που προσεγγίζει κλειδωμένα δωμάτια της γυναικείας ψυχής με ευαισθησία και τόλμη. Μεταοργασμική κατάθλιψη, επιλόχειος κατάθλιψη, πώς κάναμε έτσι τις ζωές μας συνάνθρωποι;
- "Barbie tambien puede estar triste" ("Ακόμα και οι Μπάρμπι μελαγχολούν") - Albertina Carri
Πώς θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε ένα ημίωρο πορνογραφικό φιλμ με κούκλες, όπου η πρωταγωνίστρια Μπάρμπι είναι ...transsexual και βιώνει έναν δυσλειτουργικό γάμο με τον Κεν, ο οποίος φυσικά "πηδάει" όλες τις υπηρέτριες του μεγαλοαστικού της σπιτιού; Θα μπορούσε κάποιος να μιλήσει για αποδόμηση του κυρίαρχου προτύπου, για ένα σχόλιο πάνω στις σχέσεις των ...τριών φύλων κ.λπ. κ.λπ. Μεταξύ μας, προτιμώ να το δω σαν ένα απλό κινηματογραφικό αστείο...
- "No quiero volver a casa" ("Δεν θέλω να γυρίσω σπίτι μου") - Albertina Carri
H πρώτη ταινία της Carri από το 2001... Θα ήταν αναμενόμενη κοινοτυπία να πω ότι πρόκειται περί πρωτόλειας απόπειρας; Μια μάλλον μπερδεμένη ταινία (πολύ μετά το διάλειμμα κατάφερα να μπω στην ιστορία!), κουραστική και σχηματικά ασπρόμαυρη... Ήδη με το καλημέρα πάντως διαφαίνεται η μετέπειτα θεματική εμμονή της Carri: η δυσλειτουργική μεσο-μεγαλο-αστική οικογένεια και τα ψυχαναγκαστικά "πρέπει" των ενδοοικογενειακών σχέσεων. Σκέφτομαι συνειρμικά και πάλι: πόσοι σκηνοθέτες κατέπληξαν με την πρώτη τους ταινία; Γιατί να συμβαίνει το αντίθετο στη μουσική; Μήπως στον κινηματογράφο η εμπειρία μετρά περισσότερο από τη φρεσκάδα και τη νεανική ορμή; Αφήνω το ερώτημα ανοιχτό...
- Public Enemy: "Welcome to the Terrordome" ("Καλώς ήρθατε στο θόλο του τρόμου") - Robert Patton-Spruill
Όντας πλήρως άσχετος τόσο με τη δισκογραφία όσο και με την ιστορία του σημαντικού αυτού hip hop γκρουπ, θεώρησα ενδιαφέρον να παρακολουθήσω το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ και με βάση το αποτέλεσμα καλώς έπραξα. Ό,τι γράφτηκε στο φιλμ ήταν μια αρκετά διεισδυτική ματιά στην πορεία των Public Enemy ως μπάντα καθώς και στα τρία βασικά μέλη ξεχωριστά (βλ. Chuck D, Professor Grief και Flavor Flav), χωρίς να μένουν στην απ' έξω παράπλευροι αλλά χαρακτηριστικοί συνοδοιπόροι (βλ. S1W, DJ Lord κ.ά.). Τη γνωμοδότησή τους φυσικά δίνουν και εξέχουσες προσωπικότητες του ευρύτερου χώρου όπως οι Beastie Boys, o Tom Morello, o συνήθης (σε ντοκιμαντέρ) ύποπτος Henry Rollins, o Talib Kweli και αρκετοί ακόμα. Η όλη ατμόσφαιρα ισορροπεί επιτυχώς ανάμεσα στο πάντα πολιτικοποιημένο προφίλ των Public Enemy αλλά και σε μια χιουμοριστική ματιά που ξεκουράζει το θεατή. Συμπέρασμα: Ένα ενδιαφέρον φιλμ για άσχετους (καλή ώρα) αλλά και αφοσιωμένους, με έντονα βέβαια τα πολιτικά στοιχεία που ανάλογα με την κουλτούρα, μπορούν να αποδοθούν διαφορετικά... "αφελώς" με τα καχύποπτα ελληνικά κριτήρια, "ενθουσιωδώς" με τα υπεραυθόρμητα αμερικάνικα. (Θάνος Σιόντορος)
- "Happy go lucky" ("Τυχερή και ευτυχισμένη") - Mike Leigh
Άραγε πώς θα ακούγονταν οι Joy Division αν ποτέ αποφάσιζαν να γράψουν ένα εύθυμο pop τραγουδάκι; Οι Cure; (ΟΚ, αυτό το ζήσαμε, με τα γνωστά αποτελέσματα). Ο ...Will Oldham; (δεν νομίζω να το ακούσουμε ποτέ αυτό!). Ας μεταφερθούμε στο πανί... Η είδηση είναι ότι ο Mike Leigh έφτιαξε μια φωτεινή και ανάλαφρη ταινία! Η πρωταγωνίστριά του η Πόπι είναι μια τριαντάχρονη δασκάλα η οποία είναι τόσο ...εκνευριστικά χαζοχαρούμενη και θεόμουρλα ανεύθυνη, που..., που..., (νεύρα) καταφέρνει να εκνευρίσει τους πάντες, από το δάσκαλο της οδήγησης και τη συγκάτοικό της, ως τους ...θεατές της ταινίας! Εξαιρετική ηθοποιός παρολ' αυτά η Sally Hawkins που την ενσαρκώνει. Έχω πολλές απορίες! Τι θέλει να μας πει ο Leigh; Μήπως η σαχλαμάρα και η ελαφρότητα είναι η οδός για την ευτυχία; Πού την ανακάλυψαν την πικρή γεύση οι κριτικοί ώστε να χαρακτηρίζουν την ταινία "γλυκόπικρη"; Πώς πήρε το βραβείο της Αργυρής ...Αρκούδας στο Βερολίνο; Μήπως έχω πρόβλημα; Άραγε να βρέχει έξω;
http://www.happy-go-lucky-movie.co.uk/
Τα φετινά βραβεία:
Χρυσή Αθηνά: Jens Jonsson - "Ο Βασιλιάς Του Πινγκ Πονγκ" ("King Of Ping Pong")
Βραβείο Σκηνοθεσίας: Veit Helmer - "Παραλογιστάν" ("Absurdistan")
Βραβείο Σεναρίου: Nina Paley - "Sita sings the blues" ("Η Σίτα τραγουδά τα μπλουζ")
Βραβείο Κοινού: Dominique Abel, Fiona Gordon, Bruno Romy - "Rumba"
Βραβείο "Μουσική και φιλμ": Largo - Andrew van Baal, Mark Flanagan
Άντε και του χρόνου...
