5ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, ημέρα 8η, Παρασκευή 7/3/03
Απόψε ξεκίνησε η αντίστροφη αναδρομή στο έργο του Μάικλ Μουρ, με τον θεσπέσιο όσο και επίκαιρο "Ακήρυχτο πόλεμο" [Bowling for Columbine, 2002]. Ένα ντοκιμαντέρ που σηματοδοτεί μια νέα εποχή στο σινεμά τεκμηρίωσης και σίγουρα μας εισάγει [επι]θετικά στη νέα χιλιετία. Δεν νομίζω ότι έχει σοβαρούς αντιπάλους για την κατάκτηση του όσκαρ [ούτε καν τα Ταξιδιάρικα Πουλιά]. Αυτό που με φοβίζει είναι ο συντηρητισμός των εκλεκτόρων. Κι εκείνο που με σώζει είναι ότι πάντοτε υπάρχουν κάποιες αξιοκρατικές βραβεύσεις στις απονομές της ακαδημίας, που λειτουργούν ως άλλοθι για τις υπόλοιπες. Οι άλλες 4 ταινίες του παίζονται το Σαββατοκύριακο. Αν δεν έχετε εξαφανιστεί από την πόλη, δεν υπάρχει σοβαρότερη πρόταση απ' αυτήν.
Απόψε όμως, ήταν και μια πολύ χάρντκορ βραδιά. Και μάλιστα βεριτέ και ουχί ιμιτασιόν. Για γερά νεύρα, γερά στομάχια και τέρατα ψυχραιμίας. "Η ιστορία του Ρόντνι Χούλιν - Βιασμός στις αμερικανικές φυλακές" [The Rodney Hulin story: Prison rape in America, 2002] είναι το λιγότερο τραγική. Αρπάζεται από την περίπτωση του συγκεκριμένου τροφίμου και μας ξεναγεί στον εφιαλτικό κόσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων. Πρόκειται για την 'αποκάλυψη' ενός κοινού μυστικού που το ξέρουν όλοι [ο κόσμος τό 'χει τούμπανο], που το παραδέχονται ανοιχτά ακόμη και οι δεσμοφύλακες [κι εμείς κρυφό καμάρι], που αποτελεί μελανό σημείο [πότε ο Γιώργης Μπούσης δεν μπορεί], καρκίνωμα στα σπλάχνα του φιλόδοξου αναμορφωτικού συστήματος στην αμερική [πότε ο θάμνος του πονεί]. Beatin' around the Bush [in the ass], που λέει και το άσμα.
Στο καπάκι ήρθε η Κιμ Λοντζινότο με τις ανατριχιαστικές αποκαλύψεις για την "Ημέρα που δε θα ξεχάσω ποτέ" [The day I will never forget, 2002]. Όλοι έχουμε ακουστά την περιτομή των εβραίων. Αυτό που σίγουρα έχουν ακούσει ελάχιστοι, είναι πως στην Κένυα και σε άλλες γείτονές της χώρες, εφαρμόζουν με θρησκευτική ευλάβεια ΚΑΙ την κλειτοριδεκτομή. Η 'ιερή' αυτή πράξη είναι κατάλοιπο από την εποχή των φαραώ και 'πρέπει' να γίνεται σε όλα τα κορίτσια 8-15 ετών. Ο κίνδυνος μόλυνσης ή ακατάσχετης αιμορραγίας [=βέβαιος θάνατος] είναι άμεσος. Ο πόνος είναι αβάσταχτος και σημαδεύει τα κοριτσάκια για πάντα, αφού εγγράφεται με τον πιο επώδυνο τρόπο στα παρθένα παιδικά τους μυαλουδάκια. Μετά την εκτομή συνήθως ακολουθεί ραφή των δύο τραυματισμένων χειλών, γεγονός που καθιστά προβληματική την αποβολή υγρών, αφάνταστα επώδυνη την πρώτη σεξουαλική επαφή και τρομερά επώδυνη κάθε γέννηση παιδιού. Κι αν φανταστούμε ότι εκεί οι γυναίκες γεννάνε 10-15 παιδιά, τότε καταλαβαίνετε ότι μετά από κάθε γέννα ακολουθεί μια πλακοραφή + κλαυθμός + οδυρμός.
Κάποιοι θεατές δεν άντεξαν κι εγκατέλειψαν την αίθουσα. Ανατριχιαστικότερο όλων είναι η καταπίεση που ασκούν οι παθούσες μανάδες στις κόρες τους, ώστε να μην παραβούν το έθιμο. Γεγονός που αναπτύσσει ένα, αρκετές φορές αβυσσαλέο, μίσος μεταξύ μάνας και κόρης. Φρικιαστικότερο και εξοργιστικότερο αυτού είναι ότι οι πατεράδες φαίνονται 'αθώοι', 'μη συμμετέχοντες' και 'απλοί παρατηρητές'. Δηλώνουν δε ευθαρσώς την πλήρη τους ικανοποίηση για την τήρηση της παράδοσης και τη συνέχιση της 'πολιτιστικής κληρονομιάς' τους. Το βαρύ τίμημα μιας τέτοιας ηλίθιας φαραωνικής ιδιοτροπίας πληρώνουν αθώες ψυχές. Ουσιαστικοί υποκινητές είναι οι σχεδόν αθέατοι άνδρες, πατεράδες μεν φαλλοκράτες δε. Κόπτες γαρ, θα μου πείτε, δυστυχώς όχι μόνο σε πνευματικό επίπεδο!!!
Η Longinotto, όπως και σε κάθε προηγούμενη δουλειά της [Dream girls / 1993, Shinjuku boys / 1995, Divorce iranian style / 1998, Gaea girls / 2000, Runaway / 2001], καταφέρνει με χαρακτηριστική άνεση να κερδίσει την εμπιστοσύνη των παθουσών, ώστε να αισθάνονται αρκετά βολετά και φιλικά μπροστά στην κάμερα. Οι εξομολογήσεις τους έρχονται φυσικά, προκαλώντας ισχυρό σοκ στο θεατήριο. Η ευγένεια, η πραότητα και η υπομονή των παθόντων τσακίζει νεύρα. Ακόμη κι όταν μαλώνουν χαμογελάνε και δεν ανεβάζουν ποτέ την ταχύτητα ομιλίας ή τον τόνο της φωνής τους. Και σίγουρα δεν είναι κακομαθημένες όπως ισχυρίζονται οι 'θιγμένοι' γονείς τους. Τα κοινωνικά σχόλια της σκηνοθέτιδος είναι διακριτικά, σχεδόν αθόρυβα, αλλά πάντοτε εύστοχα και καλοδιατυπωμένα. Η κάμερα γίνεται ένα όπλο υπέρ της προστασίας των αδυνάτων γυναικών και η Κιμ ξέρει απ' αυτά ως μετα-μοντέρνα φεμινίστρια.
Ακολούθησε [ως ένα είδος chill out] το πορτραίτο του ιταλού μαιτρ "Φελίνι, είμαι γεννημένος ψεύτης" [Fellini, sono un gran bugiardo, 2002] του Ντάμιαν Πέτιγκριου. Ο Damian δήλωσε εκστασιασμένος από τη σχέση του με τον μεγάλο δημιουργό. Κατόρθωσε να συλλάβει τον 'αέρα' του, την μαγεία του, τον τρόπο που εντέλει σκηνοθετεί αγνοώντας το ίδιο το σενάριό του. Μίλησε με τους πρωταγωνιστές, που τον θεωρούσαν αυστηρό και πολύ δυναστικό. Με τους συνεργάτες του που τον ονομάζουν ανεξήγητο φαινόμενο. Και φυσικά με τον ίδιο [καταγράφοντας την τελευταία ουσιαστικά συνέντευξη της ζωής του] που παραδέχεται ότι δεν θυμάται καν τι κάνει, διότι κάποιος άλλος βρίσκεται μέσα του όταν σκηνοθετεί. Κάποιος άγνωστος τον κυριεύει και ενεργεί για λογαριασμό του σώματος και του πνεύματός του. Μετά το πέρας των γυρισμάτων εξαφανίζεται το ίδιο ξαφνικά, πέρνοντας μαζί του τα πάντα. Παραμυθάς μυθομανής αλλά ιδιοφυής. Μην το χάσετε.
Εγκατέλειψα την κατάμεστη αίθουσα πριν το τέλος της προβολής για να προλάβω τους Beefcake στην Υδρόγειο. [Τώρα μουντζώνομαι αλλά...] Έφτασα εκεί γύρω στις 12.30. Η σάλα ήταν μισοάδεια. Επιεικής εκτίμηση, αφού δεν υπάρχει η έκφραση 2/3-άδεια [αρχικώς 3/4-άδεια]. Ο καιρός μπορεί να χάλασε έξω, αλλά η παρατεταμένη 'κλεισούρα' και το πήξιμο των θεσσαλονικέων εκδηλώθηκε έντονα λόγω του τριημέρου, σημαίνοντας την μαζική τους αποχώρηση από το κουρασμένο άστυ. Μαζί τους παρέσυραν κι ένα μεγάλο κύμα φοιτητών. Έτσι δεν περίμενα να δω κάποιο τρελό μπούγιο, εκτίμηση που δυστυχώς αποδείχθηκε αληθινή.
Ότι είχε αρχίσει ο Deekay Taylor. Η μουσική του υβριδική. Κυρίως drum'n'bass και breakbeats με αιθέριο υπόβαθρο άμπιεντ, αρκετά τζαζίζον. Χαλάρωσε τους λιγοστούς λικνιζόμενους νεολαίους, προετοιμάζοντας το έδαφος για τους Beefcake, οι οποίοι σκάσανε μύτη κατά τις 1.30. Αργά μεν, αλλά με τόσο μικρή προσέλευση δεν μου έκανε εντύπωση. Ο ήχος ανέβηκε απότομα στα διπλάσια ντεσιμπέλ. Ο ηχολήπτης άρχισε να βάζει νερό στο κρασί του, διότι προφανώς δεν είχε υπολογίσει την μικρή συνολικά ανακλαστική ή απορροφητική επιφάνεια των κραδασμών. Δεν μπορώ να πω ότι ξετρελάθηκα. Δεν παίζουν δα και κάτι το πολύ προχωρημένο. Παρόλο που η εισαγωγή τους ήταν άκρως ενδιαφέρουσα, έπεσαν μάλλον γρήγορα σε μια χαυνωτική μονοτονία drum'n'break, ψιλο-απογοητευμένοι προφανώς και ασυνήθιστοι σε τέτοια μικρή προσέλευση κοινού. Δεν άντεχα άλλο. Τα βλέφαρά μου βάρυναν κι είχα να γράψω τούτα δω τα λόγια.
Εγκατέλειψα σχετικά 'νωρίς', κατά τις 2.15. Έξω ο ιδιοκτήτης του χώρου απολογούνταν σε δυο αστυνόμους που του έκαναν παρατήρηση για την ένταση του ήχου. "Μα αφού την χαμηλώσαμε ήδη" τους έλεγε. "Πες του δικού σου να χαμηλώσει κι άλλο" έλεγαν αυτοί. "Όταν θα ξαναπεράσουμε να είναι πιο κάτω". Παρακάτω, προς την πόλη, το Privilege είχε τέρμα τα γκάζια, 'παίζοντας' στο διπλάσιο και βάλε της Υδρογείου. Κουφάλα δημιουργέ, σκέφτηκα και προχώρησα.
64μπιτες αποδράσεις
Bowling for Columbine: ανατινάζοντας τα όπλα με εικόνες
Φελίνια μαγεία
Forget me not
Άιντε, δείτε και την επίσημη σελίδα των Beefcake
