7ο ΦΝτΘ, ημέρα 3η, Κυ 03/04/2005

Πάει κι ο ποντίφικας. Οι προσευχές των πιστών δεν έφεραν αποτέλεσμα, ή μήπως έφεραν; Μία με τρεις Απριλίου έγινε και το Φεστιβάλ Μεσογειακού Κινηματογράφου στη Λάρισα. Καθώς επίσης και το Fringe Festival σε Μύλο και Principal. Τρία παιδιά, τρία παιδιά βολιώτικα...

13.00 Φαιά ουσία (Witness: Grey matter, 2004, Γαλλία / ΗΠΑ, 59') του Joe Berlinger
Μυαλά διεστραμμένα και μυαλά διαταραγμένα. Μυαλά και [κεφαλάκια] διατηρημένα με φορμόλη σε βάζα για τουρσιά για πάνω από εξήντα χρόνια. Η δίψα των επιστημόνων για πρόοδο και ανακαλύψεις αγιάζει τα μέσα. Ο αυστριακός ναζιστής ψυχίατρος καυχιέται πως έχει στη διάθεση της επιστήμης του τη μεγαλύτερη συλλογή εγκεφάλων ψυχικά πασχόντων νεαρών ατόμων. Είναι τα τουλάχιστον 700 άρρωστα παιδάκια που ο ίδιος ευθανάτωσε και που του χάρισαν 17 επιστημονικές ανακοινώσεις στις οποίες βασίστηκαν εκατοντάδες διδακτορικές διατριβές άλλων.

Το σύστημα δεν τον άγγιξε ποτέ διότι πάρα πολλοί εκπρόσωποι της δικαστικής, πολιτικής και επιστημονικής ηγεσίας ήταν πρώην μέλη του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος και θιασώτες του τρίτου ράιχ. Αντιθέτως, τον παρασημοφόρησαν και του εξασφάλισαν μια παχυλή σύνταξη, διότι πρόσφερε τις γνωματεύσεις του για την ψυχική ισορροπία των κατηγορουμένων σε 12.000 δικαστικές υποθέσεις, ενεργώντας με ταχύτητα και ακρίβεια λόγω της τεράστιας πείρας του.

Σοκ και δέος! Ουαί κι αλίμονο στους κακομοίρηδες και στους διαφωνούντες. O Joe Berlinger έχει υπογράψει και το μουσικό πορτραίτο Metallica: Some Kind of Monster.
Νωτιαίος μυελός

14.00 Η μικρή μου ειρήνη (Little peace of mine, 2004, Ισραήλ, 56') του Eyal Avneri
A little piece of mind, αλλά η κοινή μου λογική μιλάει για προβοκάτσια. Τα κακομαθημένα εβραιόπουλα δίνουν μαθήματα καθοδήγησης και συμπεριφέρονται σαν υπερόπτες μεγάλοι. Φχαριστώ δε θέλω άλλο.
Μικρή πικρή μου ειρήνη

15.30 Ο Γκεόργκι και οι πεταλούδες (Georgi and the butterflies, 2004, Βουλγαρία, 60') του Andrey Paounov
Ο δαιμόνιος και πολυμήχανος Γκεόργκι κατεβάζει συνεχώς ιδέες προκειμένου να καταστήσει αύταρκες ένα ίδρυμα ατόμων με ψυχολογικά προβλήματα, που διευθύνει ο ίδιος 20 χιλιόμετρα έξω από τη Σόφια. Τι λόττο, τι φασιανούς, τι σογιόψωμα, τι στρουθοκαμήλους, τι κάστορες, τι σαλιγκάρια και τι μεταξοσκώληκες!!! Σκέφτεται τα πάντα προκειμένου να μετατρέψει το ίδρυμα σε φάρμα στοχεύοντας στην εργασιοθεραπεία των ασθενών και στην οικονομική ανάτασή τους.

Ο Andrey Paounov τον παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα. Μας βάζει στο τριπ με πολύ χιούμορ, με καθαρή ματιά, με ακέραιο το αίσθημα της αυτοεκτίμησης και του σεβασμού, με διάθεση για κάθε δυνατή βοήθεια προς ευόδωση του αγαθοεργούς και υψίστης ανθρωπιστικής αξίας σκοπού. Τον βοηθούν τα μάλλα οι δύο συγγενείς μουσικοί του, Ivo και Vihren Paounov, που αυτοσχεδιάζουν ένα εκπληκτικό σάουντρακ πάνω στις αδιάκοπες προσπάθειες για την εξασφάλιση βιωσιμότητας.

Μα γιατί δε φωνάζει τον συνάδελφό του, τον αυστριακό δόκτορα Γκρος του προηγηθέντος Grey matter, να του λύσει στο πιτς φιτίλι όλα του τα προβλήματα; Μπλακ χιούμορ είναι θα περάσει.
Η αγάπη είναι μια πεταλούδα

16.30 10 μέρες με τον Κιαροστάμι (10 days with Kiarostami, 2004, Γαλλία / Ιταλία, 52') της Brigitte Delpech
Ο μαιτρ παραδίδει μαθήματα απλότητας. Απλότητα: ο πρώτος κανόνας, όπως έλεγε κι ο Χάνιμπαλ Λέκτερ. Το αυτοκίνητο που δυσκολεύεται να παρκάρει επί αρκετή ώρα δε βιάζεται ν' αποκαλύψει τον άτσαλο χειριστή του, μια γηραιά κυρία ανάπηρη. Στο σεμινάριό του ο Αμπάς παραδέχεται ότι είναι αυτοδίδακτος κι ότι δεν υπήρξε ποτέ του βοηθός κανενός σκηνοθέτη. Γι' αυτό και δέχεται τους δυο επιπλέον συμμετέχοντες εκτός διαγωνισμού, που αποδεικνύονται οι καλύτεροι μαθητές του. Γιατί οι διαγωνισμοί είναι απλώς μια διαδικασία.

Σκεφτόμενος κι εγώ απλά, βλέπω πως ο ίδιος κατέκτησε την προσωπική του γραφή μη επηρεαζόμενος από κανέναν και συνεπώς αν είχε μαθητεύσει κοντά σε κάποιον θα είχε γίνει ένα μήλο κάτω απ' τη μηλιά. Βέβαια εξυπακούεται πως είχε ΚΑΙ ταλέντο, διότι άλλως δεν θα είχε πετύχει τίποτε.

Δεύτερη απλή σκέψη είναι πως τα σεμινάρια τα κάνει όχι μόνο για να μεταδίδει την τέχνη και τις τεχνικές του γνώσεις, αλλά κυρίως γιατί μέσα από τις άγουρες ιδέες των μαθητών του εξορυγνύει τα καθαρά διαμάντια που βάζει στις επόμενες δικές του ταινίες. Το παραδέχεται δε αυτό λέγοντας πως όταν γύρισε στην Τεχεράνη άλλαξε το τέλος της "Γεύσης του κερασιού" επειδή σκέφτηκε να δώσει πιο διφορούμενο τέλος που να αποστασιοποιείται από την όποια κατάληξη του συγκεκριμένου ήρωα και να αφήνεται έμμεσα στην κρίση του εκάστοτε θεατή.
Αμπάς με τα καρούλια

18.00 Οι τίγρεις βγάζουν φτερά (Tigerwomen grow wings, 2004, Κίνα / Γερμανία / Ταϊβάν, 83') της Monika Treut
Από την αγροτική οικονομία στην τεχνολογική επανάσταση της μικροηλεκτρονικής. Από τη δικτατορία και την ιαπωνική κατοχή στην κινεζική επιρροή και την κατάκτηση της δημοκρατίας. Τρεις γενιές γυναικών της Ταϊπέι [μια λυρική αοιδός, μια συγγραφέας και μια σκηνοθέτισσα του νέου κύματος] ξεδιπλώνουν της ιστορία και το μέλλον της χώρας μέσα από τα προσωπικά τους βιώματα και τις ανεξάρτητες πορείες τους προς την επιτυχία.

Η αεικίνητη Μόνικα Τρόιτ ξαφνιάζει και πάλι με τις απίθανες πολυμορφικές της καταγραφές. Χρησιμοποιώντας αντίστοιχη τεχνική με αυτή του Gendernauts μας γνωρίζει τα τρία πρόσωπα της Ταϊβάν μέσα από τις διαδοχικές αλυσιδωτές γνωριμίες των τριών γυναικών, με ενδιάμεσους σταθμούς μια θεατρική σκηνοθέτιδα, μια γιαγιά κοτσονάτη, μια φιλάνθρωπο ηθοποιό και έναν γιο που έπεσε κάτω απ' τη μηλιά.

Αλλάζει τη διάθεση μας [αυτά κάνει εξάλλου η ίδια η ζωή]. Παίζει με τις ευαισθησίες και την αντίληψή μας [όπως η τεράστια διαφήμιση της Μοτορόλα που επιστρατεύει τα γυμνά του Helmut Newton]. Υπομνηματίζει κάποιες αδιαμφισβήτητες παγκόσμιες σταθερές [αγάπη, συντροφικότητα, ερωτική ελευθερία, δίψα για δημιουργία, γέννηση]. Και μας ξεναγεί στο απέραντο παγκόσμιο γήινο χωριό με τη χαρά και τη λαχτάρα της πλέον συνειδητοποιημένης κοσμοπολίτισσας.
Tiger flying lilies

20.30 Η κατάληψη (The take, 2004, Αργεντινή / Καναδάς, 84') των Avi Lewis & Naomi Klein
Η εφαρμογή της συμμετοχικής δημοκρατίας και της πραγματικής κολεκτιβοποίησης βρήκαν διέξοδο στην ταλαιπωρημένη Αργεντινή, που χρεοκόπησε από το όραμα του προέδρου Μένεμ και τις ακάλυπτες επιταγές της παγκοσμιοποίησης και του διεθνούς νομισματικού ταμείου. Οι εργάτες των φαλιρημένων βιομηχανιών του Μπουένος Άιρες πήραν τη μοίρα στα χέρια τους. Απέδειξαν σε όλον τον κόσμο τη δύναμη της θέλησής τους και την πίστη τους στην προσωπική εργασία για την πρόοδο καθενός και όλων μαζί.

Η ταινία μιλάει σε πολλά επίπεδα και βρίσκει στόχο σχεδόν σε όλα. Αγωνιστικό, ανθρωπιστικό, ακτιβιστικό, οικογενειακό, κινηματογραφικό, μουσικό και δεν-θυμάμαι-και-τι-άλλο. Ο πιο ψαγμένος θεατής προσέχει το συναρπαστικό μοντάζ και, κυρίως, το υπερβατικό μιξάζ του ήχου που συνδυάζει τις κλαγγές της βαριάς βιομηχανίας με το γνωστό ανατατικό άσμα των Gotan Project. Η ανακούφιση των εργατών που ακούνε και πάλι τη μονότονη επανάληψη του θορύβου των μηχανών είναι ένα από τα σημεία διαφυγής και απογείωσης.
Η εργασία ξελαμπικάρει

22.00 The approaching of the hour (2005, Ελλάς, 114') της Γκρατσιέλλας Κανέλλου
Ποπ + ροκ δεν είναι μόνο οι Raining Pleasure. Είναι και οι Abbie Gale, Akakta, Bokomolech, Closer, Cloudscape, Doch An Doris, Film, Fuzzy Nerds, Inert, Interstellar Overdrive, Matisse, Modrec, My Excuse, My Wet Calvin, Relevant Box, Serpentine, Silver Spoon Valley, The Liarbirds, The Stereo Shortcuts, Universal Trilogy και Versace Widow. Οι RP απλά ανοίγουν το τοπίο όπως κάνανε κάποτε και οι Last Drive. Μόνο που δεν υπάρχει ορίζοντας από πλευράς δισκογραφικών και πολιτείας. Το κοινό ακούει αυτό που του πλασάρουν.

Το πρώτο μέρος του μουσικού οδοιπορικού κυλάει με ενθουσιώδεις ρυθμούς και καταφέρνει να μας συνεπάρει στη δίνη του. Ακολουθεί μια χαλαρωτική πορεία όπου διαφαίνεται η έλλειψη έρευνας προς τα πίσω, προς τις πηγές του ξεκινήματος της Βροχερής Απόλαυσης, από τη μεριά της δημιουργού του πραγματικά πρωτότυπου αυτού ντοκιμαντέρ. Είναι ομολογουμένως αξιοθαύμαστη η αίσθηση της τρέλας και της γονιμότητας που αποπνέουν οι συνεντεύξεις των μελών των ως άνω συγκροτημάτων, που συντηρούν το όνειρο με πείσμα και με πάθος. Και φανερώνει πως η κινητήριος δύναμη της μουσικής αυτής σκηνής είναι και παραμένει ανόθευτη κι ατόφια, σαν τη δίψα για μια πολυκύμαντη και πολυσήμαντη ζωή.

Δυστυχώς το τέλος ξεφουσκώνει κάπως άχαρα κουράζοντας με την παράθεση όλων των ζωντανών εμφανίσεων του γκρουπ στη Γερμανία, επ' ευκαιρία της ηχογράφησης του τελευταίου του σιντί, Reflections, μιας επανασύνθεσης του ομότιτλου πονήματος του Μάνου Χατζηδάκι. Θα μπορούσε να κλείσει απλά με τον περίπατό τους στα βότσαλα της παραλίας με φόντο τη νέα γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου.

Παρόλα αυτά πιστεύω πως η ταινία μπορεί να πετύχει άνετα το στόχο της, να φέρει δηλαδή τους νέους κοντύτερα στη μουσική αυτή "σκηνή". Αυτό από μόνο του θα είναι ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα και το εύχομαι ολόψυχα στην νεαρή μας σκηνοθέτισσα . Αποστάσεις κράτησαν και ο Γιάννης Πετρίδης και ο δικός μας διαδικτυακός εκδότης, αρνούμενοι τη συμμετοχή τους. Παρότι θεωρώ υπερβολικές τέτοιου είδους κινήσεις, σίγουρα αφήνουν ακάλυπτο και ημιτελές το έργο της Γκρατσιέλλας, υπονοώντας ότι δε διαθέτει την απαιτούμενη υπομονή και επιμονή για να "τρυπήσει το περίβλημα" και να εισχωρήσει στην ψίχα των πραγμάτων.

Θέλω ακόμη να ευχαριστήσω τον κιθαρωδό που μας καλωσόρισε, αντί εισαγωγικού σχολίου, με μια unplugged στροφή του The approaching of the hour. Εξάλλου οι RP ότι έχουν να πουν το λένε τραγουδώντας το. Και μην ξεχάσετε να τιμήσετε τη συναυλία τους, την ερχόμενη Τρίτη στο Μύλο.
Ηγγικεν γαρ η ώρα