Accordion sound tracks

Το αχτύπητο δίδυμο Χίλντας-Μπάμπη έκανε την αρχή (διάβασε εδώ) και μου άνοιξε την όρεξη. Όμως είπα να το δω αλλιώς. Κινηματογραφικά. Το ακορντεόν στην υπηρεσία των εικόνων. Έντεκα ταινίες που μέσα τους ακούγονται κομμάτια με ακορντεόν. Παρουσιάζονται κατά χρονολογική σειρά των ταινιών.

Απουσιάζουν οι πολύ διάσημοι Μάνος Χατζιδάκις [κάναμε αφιέρωμα], Nino Rota [Φελίνι κ.α.], Nicola Piovani [Epta κ.α.], Rene Aubry [1992: Η ανταρσία των παιδιών /La revolte des enfants κ.α.π.] και Yann Tiersen [1998: Η ονειρεμένη ζωή των αγγέλων /La vie revee des anges, 2001: Αμελί /Amelie κ.α.π].

Απουσιάζουν και όλα τα γραφικά ελληνικά μελό... αλλά και Ο Θίασος [μουσική: Λουκιανός Κηλαηδόνης, ακορντεόν: Αντρέας Τσεκούρας]. Απουσία και στον Weltmeister [1994] του Zoran Solomun και του μόνιμου μουζικάντη του Milimir Draskovic.

01. Όνειρα της κάθε νύχτας / Yogoto no yume [1933 Ιαπωνία] Mikio Naruse
Your Hand In Mine: At the Bar III [2008]  

Το 2007 το 48ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έχει αφιέρωμα στον "άγνωστο τέταρτο γίγαντα του ιαπωνικού κινηματογράφου" Μίκιο Ναρούσε με 10 ταινίες (1ος-2ος-3ος οι Όζου, Μιζογκούτσι και Κουροσάβα). Τον "αδικημένο" σκηνοθέτη αποφασίζουν να συνδράμουν και οι YHiM. Συνθέτουν μουσική ειδικά για το βωβό του αριστούργημα Όνειρα της κάθε νύχτας, την οποία και αποδίδουν ζωντανά την ώρα της προβολής. Το κοινό δημιουργεί αδιαχώρητο και η μουσική καταγράφεται σε αυτό το χάρμα σιντί [Every-Night Dreams], απ' το οποίο ακούτε μια φέτα.

02. Ο πόθος της αμαρτίας / La Belle Equipe / They Were Five [1936 Γαλλία] Julien Duvivier
Jean Gabin: Quand on s'promene au bord de l'eau [1936]  

Πέντε άνεργοι άφραγκοι [κυριολεκτικά] εργάτες κερδίζουν το εθνικό λαχείο των 100.000 φράγκων κι αντί να τα μοιράσουν αγοράζουν ένα γκρέμι και θέλουν να στήσουν εκεί υπαίθριο καφέ. Ο Ζιλιέν Ντιβιβιέ είναι φύσει απαισιόδοξος και προβλέπει σωστά ότι οι ευτυχισμένες μέρες είναι μετρημένες [σε όλη την Ευρώπη μάλιστα]. Όμως οι παραγωγοί έχουν άλλη άποψη και η ταινία παίζεται σε δυο εκδοχές: χάπι εντ για τους φτωχούς και τραγικό εντ για τους μπλαζέ ματσό. Ο ογκόλιθος της εποχής, Ζαν Γκαμπέν, τραγουδά το κομμάτι σουλατσάροντας στο χώρο του καφέ στην ακροποταμιά.

03. Καλωσήρθατε στην Κόλαση / Straight to Hell [1987 ΗΒ] Alex Cox
The Pogues: The Rake at the Gates of Hell [1987]  

Ο Άλεξ Κοξ μας χαρίζει μια απολαυστική παρωδία γουέστερν όπως μόνο ένας παλαβός βρετανός πάνκερ ξέρει να κάνει, γυρισμένη στην Ανδαλουσία. Στο καστ γίνεται της κακομοίρας: Courtney Love (έγκυος), Joe Strummer, Ted Pole Tudor, Dennis Hopper, Grace Jones, Jim Jarmusch, Miguel Sandoval, Elvis Costello και οι Pogues ως συμμορία. Στο σάουντρακ φυσικά κυριαρχούν οι τελευταίοι. Ακούμε για την τσουγκράνα του διαβόλου στην πύλη του κάτω κόσμου.

04. Frantic [1988 ΗΠ /Γαλλία] Roman Polanski
Grace Jones: I've Seen That Face Before [1981]  
Ennio Morricone: On the Roofs of Paris [1988]  

Αστικό θρίλερ αλά Ρομάν με την τρίτη σύζυγο Εμανουέλ Σενιέ να έχει στεριώσει για τα καλά δίπλα του. Το Libertango αλά Γκρέις ακούγεται σε τρεις σκηνές [το κουίζ του αφιερώματος]. Η πιο χαρακτηριστική είναι σε κείνο το παρακμιακό κλαμπ που πάει ο Χάρισον Φορντ να βρει εκείνον τον ερμαφρόδιτο ξεφωνημένο τύπο. Το σάουντρακ περιέχει μόνο Μορικόνε, το οποίο βρίσκεται ολόκληρο στο δεύτερο λινκ που παραθέτω. Το κομμάτι που μας ενδιαφέρει ακούγεται στις στέγες του Παρισιού όπου οι δυο πρωταγωνιστές προσπαθούν να πιάσουν κάτι πολύτιμο αλλά [και αυτό] διολισθαίνει...

05. Ο Καιρός των Τσιγγάνων / Dom za vesanje [1988 ΗΒ / Ιταλία / Γιουγκοσλαβία] Emir Kusturica
Goran Bregovic: Talijanska [1988]  

Σκηνή διαμάντι όπου ο Πέρχανε παίζει ακορντεόν και η γιαγιά χορεύει ρομαντικά με τον παππού κι ακολουθεί ο Σαρλό και η απογείωση με πυροτεχνήματα... Ο Μπρέγκοβιτς έκανε κι άλλα από τότε για τον Κουστούριτσα [Αντεργκράουντ, Αριζόνα Ντριμ] αλλά τούτη δω η (ι)ταλιάνικη τσιγγάνικη ρεβεράντζα είναι ανθός.

06. Μ' Αγαπάς; / Love Me Not? [1988 Ελλάς] Γιώργος Πανουσόπουλος
Χειμερινοί Κολυμβητές: Κυρά μου, πού γυρίζεις μόνη; [1988]  

Δεν ξεδιψάει όπου αναβάλλει / λοιπόν φιλί, φιλί και πάλι / κι η νιότη είν' ύφασμα που δε βαστά. Ο Αργύρης Μπακιρτζής τραγουδάει Ουίλλιαμ Σαίξπηρ από τη Δωδεκάτη Νύχτα σε μετάφραση Βασίλη Ρώτα. Σαίξπηρ [Όπως αγαπάτε] είναι και το Βγήκε ο Καλός με την Καλή, ακορντεόν παίζει [ο Κώστας Βόμβολος] και στο τελικό ορχηστρικό [Ελεύθερη;] Περισσότερος Αργύρης στις ταινίες του Σταύρου Τσιώλη: Φτάσαμεεε!... [2004], Ας περιμένουν οι γυναίκες [1998], Ο χαμένος θησαυρός του Χουρσίτ Πασά [1996], Παρακαλώ γυναίκες μην κλαίτε [1992], Έρωτας στη Χουρμαδιά [1990].

07. Πρετ-α-Πορτέ / Pret-a-Porter / Ready to Wear [1994 ΗΠ] Robert Altman
Edith Piaf: L'Accordeoniste [η χαρά της ζωής, 1954]  

Ο κόσμος της μόδας απογυμνωμένος. Η βασίλισσά του... γυμνή κι αυτή. Μια άλλη άνασσα από το παρελθόν, η Εντίθ Πιαφ, τραγουδά, αφηγείται, μια λυπητερή ιστορία για μια μικρή πεταλουδίτσα που αναζητά θαλπωρή σε μια υπόγεια σάλα χορού. Κλείνει τα μάτια κι αφήνεται στο θλιμμένο χαβά του ακορντεονίστα φίλου της που τη διαπερνά και τη συνταράζει. Όμως ο πόλεμος ανατρέπει τα όνειρά της και οι ελπίδες της για μια καλύτερη ζωή σβήνουν. Κι η ίδια λικνίζεται πια σε μια άλλη δίνη, αυτήν της λήθης. Σταμάτα τη μουσική!

08. Όλα είναι φωτισμένα / Everything is illuminated [2005 ΗΠ] Liev Schreiber
Gogol Bordello: Bublitschki [2005]  

Οι πολυεθνικοί γυφτοπάνκηδες από τη χαμουτζήδικη ανατολική πλευρά της Νέας Υόρκης, μπασταρδεύουν μια παλιά κλέζμερ μελωδία, για τις ανάγκες της περιπλανητικής εβραιο-κωμωδίας του πρωτοεμφανιζόμενου Λέεβ Σχράιμπερ. Είναι μέλη μιας ορχηστρούλας που παίζει πόλκα και υποδέχεται τον αυτοβιογράφο πρωταγωνιστή [τον ενσαρκώνει ο Elijah Wood] στο σιδηροδρομικό σταθμό. Η ιστορία λέει ότι οι Γκόγκολ Μπουρδέλο αναβαπτίστηκαν έτσι [από Huetz and the Bela Bartoks] γιατί "κανείς στις ΗΠ δεν ξέρει ποιος είναι ο Μπέλα Μπάροκ". Ενώ με το επίθετο του Νικολάι πρόκοψαν.

09. Little Miss Sunshine [2006 ΗΠ] Jonathan Dayton & Valerie Faris
DeVotchKa: The Winner Is [2006]  

Είσαι η Μικρή μου Ηλιαχτίδα, η μοναδική μου ηλιαχτίδα. Με κάνεις χαρούμενο, όταν οι ουρανοί σκοτεινιάζουν. Δε φαντάζεσαι αγαπημένη, πόσο πολύ σε λατρεύω. Παρακαλώ σε μην πάρεις, μακριά μου την ηλιαχτίδα. Μια ταινία ηλιόλουστη για μια φευγάτη οικογένεια όπου τη μουσική υπογράφουν οι ΝτέΒοτσΚα και ο Mychael Danna. Και νικήτρια είναι η... απόλαυση και η ψυχαγωγία μας.

10. Sicko [2007 ΗΠ] Michael Moore
Gotan Project: Una Musica Brutal [2001]  

Μια άγρια και παρηγορητική μελωδία. Για τις ανάγκες του ντοκιμαντέρ που αναφέρεται στο σύστημα υγείας των ΗΠ προ Ομπάμα. Όχι πως τώρα έχουν αλλάξει τραγικά τα πράματα εκεί αλλά εδώ, σε μας, έχουν αλλάξει τραγικοτραγικά [και αυτά, μεταξύ άλλων]. Αμερικανοποιούμεθα γοργά. Γκοτάν είναι ανασυλλαβισμός του τα(ν)γκό. Θα μπορούσα να είχα επιλέξει το Santa Maria (Del Buen Ayre) [2010: Επικίνδυνες Παρέες /Knight and Day, 2004: Χορεύετε; /Shall We Dance] ή το El Capitalismo Foraneo [2004: Η Συμμορία των 12 /Ocean's Twelve] αλλά μ' αρέσει κάργα ο Μάικλ Μουρ γιατί βουτάει τα θέματά του απ' τα μαλλιά και τα φέρνει σβούρες μέχρι να τα κυκλώσει.

11. Το 10 [τηλεσειρά, 2007-2008 Ελλάς] Πηγή Δημητρακοπούλου
Ελένη Καραΐνδρου: Ακορντεόν του δρόμου [2007]  

Δε θα μπορούσε να λείπει. Και είναι ωραίο που κλείνω με κάτι όχι αγγελοπουλικό αλλά καραγάτσικο. Προς το τέλος μου θυμίζει το: κοινωνία, κοινωνία, να 'χα σίδερο γροθιά, να σου κοπανήσω μία, γιατί είσ' όλο ψευτιά. Ποιος ξέρει άραγε ότι η πρώτη ταινία που έγραψε μουσική η Καραΐνδρου είναι Το Χρονικό μιας Κυριακής [1975] του Τάκη Κανελλόπουλου [υπάρχει ολόκληρη ανεβασμένη]. Η "μπελ επόκ του νέου ελληνικού σινεμά" υποστηρίζει μια άβγαλτη συνθέτρια που μόλις έχει επιστρέψει στην Ελλάδα. Το 10 το καλό ήρθε 32 χρόνια μετά...