Αφιέρωμα στο Μαύρο Θέατρο
Το μαύρο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε ως θεατρική άποψη στις αυτοκρατορικές αυλές της Ασίας. Η πρώτη του δομή αποτελούνταν από το "μαύρο δωμάτιο" ή "μαύρο κουτί" το οποίο εμφάνιζε μία μικρή σκηνή επενδεδυμένη με μαύρο ύφασμα, η οποία φιλοξενούσε μέσα της, ηθοποιούς - μαριονετίστες, ντυμένους στα μαύρα. Η μαύρη ενδυμασία, τους επέτρεπε να κινούν διάφορα αντικείμενα κάτω από φωτισμό κεριών, δίνοντας την ψευδαίσθηση ότι αιωρούνται.
Η τεχνική αυτή εξαπλώθηκε στην Ευρώπη και το '61 ο Jiri Srnec τελειόφοιτος της Ακαδημίας Θεάτρου της Πράγας άρχισε να πειραματίζεται με την ιωδίζουσα λάμπα φθορισμού (black light) και τη συμπεριφορά της στη θεατρική σκηνή. Έτσι αναβίωσε η εξέλιξη του μαύρου θεάτρου.
Η ευφυής καινοτομία και θαυματοποιός τεχνική του μαύρου θεάτρου ξεκινώντας από το εγχείρημα του σκηνοθέτη Jiri Srnec βασίζεται στο μαύρο σκηνογραφικό χώρο και στην ενδυματολογική άποψη του μαύρου βελούδου. Οι ηθοποιοί-χορευτές εμφανίζονται επί σκηνής επιμελώς καλυπτόμενοι από αυτό το ύφασμα. Το μαύρο σε συνδυασμό με το βελούδο δίνει ένα αποτέλεσμα πλήρης απορροφητικότητας του φωτός. Αυτήν τη φυσική παρατήρηση "του μαύρου πάνω στο μαύρο" και στο συμπερασματικό αποτέλεσμα του αόρατου έκαναν ο Jiri Srnec και οι συνεργάτες του και προχώρησαν στην τέχνη που λέγεται μαύρο θέατρο.
Η μαγεία έρχεται να συμπληρώσει και να τελειοποίηση αυτό το επί σκηνής θαύμα, καθώς οι θεατές δεν μπορούν να αντιληφθούν και να εξηγήσουν την κίνηση διαφόρων αντικειμένων που χειρίζονται οι ηθοποιοί-χορευτές σε συνδυασμό με τον απόλυτο συγχρονισμό του φωτιστή με τους ίδιους. Αυτή είναι και η μεγαλύτερη δυσκολία του μαύρου θεάτρου. Για να επιτευχθεί αυτό το μαγικό θέαμα που στο μάτι του θεατή γίνεται αντιληπτό μόνο ως ένα τυχαίο παιχνίδι εναλλαγής του ορατού με το αόρατο, (μια και βλέπουν ανθρώπους και αντικείμενα να αιωρούνται στις τρεις διαστάσεις, αυτόνομα), πρέπει να φωτιστεί με πλήρη ευστοχία το αντικείμενο.
Ένας από τους πιο γνωστούς θιάσους μαύρου θεάτρου στην Ελλάδα λόγω της επισκεψιμότητας του, είναι το Image Theatre το οποίο έχει εμπλουτίσει το πρόγραμμα του με ένα πάντρεμα ήχων με παντομίμα άψογα δουλεμένο από τους ηθοποιούς, μία τεχνική που είναι μέρος του μαύρου θεάτρου, και προσφέρει στο θεατή ευχάριστα διαλείμματα ψυχαγωγίας.
Το μαύρο θέατρο εμπεριέχει όλα τα χαρακτηρίστηκα ενός διεθνούς θεάματος και απευθύνεται σε όλους τους πολιτισμούς, μια και παρακάμπτεται ο λόγος και η επικοινωνιακή του γλώσσα βασίζεται στην κίνηση, στην ακουστική και στην παντομίμα.
Δεν θα ξεχάσω την πρώτη φορά που αντίκρισα αυτό το θέαμα, αρκεί μόνο να αναφέρω ότι η παιδιάστικη αφέλεια που κρύβουμε όλοι μέσα μας ισοπέδωσε το ηλικιακό μου ημερολόγιο. Είναι μοναδικά τα συναισθήματα που σου βγάζει το μαύρο θέατρο μια και ξεφεύγει από την επιμελημένη προσπάθεια του συμβατικού θεάτρου να απεικονίσει επί σκηνής την καθημερινή πραγματικότητα. Αυτή είναι και η διαφορά του από το χιλιοειπωμένο μέσα από διάφορα θεατρικά ρεύματα και σκηνοθετικές προτάσεις, συμβατικό θέατρο, εδώ στοχεύεται και επιτυγχάνεται η κατάρρευση του πραγματικού, η αναβίωση της μεγαλόπρεπης ψευδαίσθησης.
Είναι ένα θέαμα πλημμυρισμένο από κίνηση, χρώμα και μουσική δε συγκρίνεται με την καλύτερη θεατρική παράσταση που έχετε δει στη ζωή σας. Είναι μία ανάσα γέλιου και εφορίας στην ψυχρή και απρόσωπη τεχνοκρατική εποχή που ζούμε. Άλλωστε μην ξεχνάτε πως το θέατρο, είναι μια ψευδαίσθηση μεγαλόπρεπη, που στοχεύει στην τέρψη και στην συγκίνηση, γι αυτό και μας εξαπατά...
