Αφιέρωμα στον Ousmane Sembene στο 49ο ΦΚΘ
Ο σενεγαλέζος διανοούμενος, συγγραφέας, αγωνιστής και σκηνοθέτης θεωρείται σύμβολο και προπάτορας του μαύρου αφρικανικού σινεμά. Ο ψαράς πατέρας του τον μόρφωσε πολύ καλά [είναι απόλυτα αυτοδίδακτος κατόπιν μιας περιπέτειας αλά "Ανάμεσα στους τοίχους"] κι ο στρατός, στη μαύρη περίοδο του 2ου παγκοσμίου, του αποκάλυψε την ένδεια των γάλλων αποικιοκρατών. Η "μαμά" Γαλλία τον δέχτηκε ως μετανάστη λιμενεργάτη και συνδικαλιστή. Η λαχτάρα του να μιλήσει στον αναλφάβητο λαό της πατρίδας τον ώθησε στη Μόσχα να σπουδάσει την 7η τέχνη με δάσκαλο τον Μαρκ Ντόνσκόι.
Ο κινηματογράφος του ήταν ένα είδος νυχτερινού σχολείου για τους αγράμματους σενεγαλέζους, επεκτείνοντας προσωπικά τους κώδικες μιας πανάρχαιας προφορικής παράδοσης. Μέσα από τις 3 μικρού και τις 9 μεγάλου μήκους ταινίες του παρουσιάζεται η Αφρική της αποικιακής κατοχής, σαν μια γυναίκα "μητέρα γη" που αντέχει και αντιστέκεται στους εκμεταλλευτές των φυσικών της πόρων.
Η ίδια η γυναίκα, η δύναμη και η περηφάνια της, βρίσκεται στο κέντρο του ενδιαφέροντος του δημιουργού. "Αυτή η μαύρη γυναίκα που απομακρύνθηκε δια της βίας από το αρχικό της περιβάλλον. Που έχασε το όνομά της. Πριν, δεν είχε καν ιδέα ότι ήταν 'μαύρη'. Λειτουργούσε σύμφωνα με τους ομοιόχρωμους ανθρώπους που συναναστρεφόταν. Αφήνοντας όμως τη χώρα άφησε πίσω και την ταυτότητά της. Έγινε η μαύρη υπηρέτρια κάποιου. Έγινε αντικείμενο που ανήκει σε μια λευκή οικογένεια - το τρόπαιό τους" [λόγια δικά του από το 1978].
Ο ίδιος υπήρξε προφήτης στον τόπο του αλλά και λογοκρίθηκε άγρια γιατί στηλίτευσε και σάρκασε τη στάση των αριστοκρατών και των εχόντων. Η πρώτη του μεγάλη ταινία "La Noire de..." [Η Μαύρη τού..., 1966] ήταν ταυτόχρονα και το πρώτο αφρικανικό φιλμ που αξιώθηκε παγκόσμιας διανομής.
Ο Sembene έφυγε πέρσι για τον ουρανό σε ηλικία 84 ετών, υπό τους αγαπημένους στίχους του κορανίου. Μαζί με το σύνολο του έργου του θα μας επισκεφθεί, στην Θεσσαλονίκη στο 49ο Φεστιβάλ, και ο γιος του Αλαίν, ο οποίος προωθεί δυναμικά την πραγμάτωση του Μουσείου Σεμπέν που θα εδρεύει στην πρωτεύουσα Ντακάρ και αναμένεται να τελειώσει σε δυο χρόνια.
Το αφιέρωμα παρουσιάζει το σύνολο της δουλειάς του και συνοδεύεται από ειδική δίγλωσση έκδοση για τα έργα και τις ημέρες του σεβασμιότατου Ousmane.
Οι ταινίες της ρετροσπεκτίβας
Borom Sarret [Μπορόμ Σαρέτ, 1963, 22']
Niaye [Νιάι, 1964, 30']
La Noire de... [Η Μαύρη τού.../ Black Girl, 1966, 65']
Mandabi [Το έμβασμα, 1968, 90']
Tauw [Τάου, 1970, 24']
Emitai [Εμιτάι, 1971, 95']
Xala [Η κατάρα, 1974, 123']
Ceddo [Τσέντο, 1977, 120']
Camp de Thiaroye [Το στρατόπεδο Τσιαρόι, 1988, 147']
Guelwaar [Γκελουάρ, 1992, 110']
Faat Kine [Φατ Κινέ, 2000, 120']
Moolaade [Μολαντέ, 2004, 124']
