AFR του Morten Hartz Kaplers
[Δανία 2007, 84']
AFR είναι τα αρχικά του Anders Fogh Rasmussen, του συντηρητικού προέδρου της Δανίας που δολοφονείται σε ένα τρομοκρατικό κτύπημα εναντίον του, στον κολοφώνα της πολιτικής του δράσης. Μας φέρνει στο μυαλό JFK, νεκρούς Κένεντι, Χάρι Λη Όσβαλντ, νεκρούς Γκάντι, νεκρούς Μπακογιάννηδες, νεκρούς Ούλοφ Πάλμε κ.ο.κ. Από την άλλη, έχουμε και τη δήλωση του σκηνοθέτη - συν - σεναριογράφου MHK που υποδύεται τον εξτρεμιστή - δολοφόνο Εμίλ, να λέει πως "στη Δανία οι μισοί φόνοι είναι εγκλήματα πάθους".
Έτσι αμφιταλαντευόμαστε μεταξύ προσωπικής ερωτικής σχέσης - αντιπαράθεσης και κόντρας - αλληλεπίδρασης πολιτικοκοινωνικών συστημάτων και ιδεών. Ο δεξιός που γίνεται πιο ουμανιστής και αποστασιοποιείται, ο ιδεολόγος ακτιβιστής που γίνεται τρομοκράτης και περιθωριακός, οι οικείοι που συντηρούν έναν ανύπαρκτο διαχωρισμό, η θετική-αποθετική και αρνητική ανάδραση της προσωπικής και της δημόσιας ζωής και τα μίντια, τα μμε, που παίζουν πάντα τον δικό τους καταλυτικό παραμορφωτικό ρόλο σε κάθε ιστορία.
Η επιθυμητή "κρίση ταυτότητας" είναι ίδιον και ειδοποιό ζητούμενο της ίδιας της ταινίας. Είναι ένα "καθαρόαιμο" υβρίδιο που ονομάζεται mockumentary, ένα παιχνίδι ανάμεσα στην αναπαράσταση, την (απο)"μίμηση πράξεως", και στην πραγματικότητα ενός ντοκιμαντέρ. Ένας κυριολεπτικός "πόλεμων των κόσμων". Όλα είναι φανταστικά, είναι μυθοπλασίες και κυήματα, που παρουσιάζονται ως αληθινά σενάρια. Γιατί ανακατεύονται αληθινά πρόσωπα της πολιτικής και οι εικόνες και οι ήχοι συγκλίνουν πειραγμένα προς μια τηλεοπτική, αναμεταδοτική πραγματικότητα. Τα όρια θολώνουν εσκεμμένα και οι σκέψεις γίνονται πιο ξεκάθαρες μέσα από τα ευκόλως ή δυσκόλως υπονοούμενα.
Εξηγούμαι. Ερώτημα 1ον: είναι η κοινωνία ανεκτική σε ζητήματα σεξουαλικής ελευθερίας; υπάρχει ισότητα ή μήπως υπάρχουν προκαταλήψεις ακόμη και στην πιο προοδευτική δανέζικη κοινωνία; είναι αυτές ατομικές ή συλλογικές προκαταλήψεις; Ερώτημα 2ον: πολιτική και ιδιωτική ζωή και σκέψη είναι άρρηκτα συνδεδεμένες; είναι συνυφασμένες; γιατί απομονώνονται τεχνηέντως; γιατί θεωρούνται ανατροπείς όσοι θέτουν ζητήματα υπερεξουσίας, διπλοπροσωπίας ή αυτοπεριορισμού; Ερώτημα καίριον: το "μέσο αναμετάδοσης" διαθλά αναπόφευκτα ή "στρογγυλεύει" υστερόβουλα; όταν κάποιο μέσο μας δείχνει εμφατικά πόσο ψεύτικη είναι η αλήθεια των ομοίων του, δεν είναι τραγικά αληθινό μέσα στο ζωτικό του ψεύδος; λογικό δεν είναι να πανικοβάλλει το κλειστό σύστημα όταν αυτοϋπονομεύεται και αυτοαμφισβητείται;
Παρόλα τα παραπάνω η ταινία παραμένει μια περιπέτεια "χολιγουντιανών προδιαγραφών" με αρκετή δράση και όλα εκείνα τα θελκτικά στοιχεία μιας αξιοθέατης συναρπαστικής ψυχαγωγικής παραγωγής. Παίζει τέλεια το παιχνίδι της τελειότητας και του εγκλωβισμού γιατί όταν κάτι είναι καλοφτιαγμένο και καλοφορεμένο, τότε αναδεικνύει το περιεχόμενο και τη ματαιότητα του ενδιάμεσου. Ο Μόρτεν Χαρτς Κάπλερς καταφέρνει να φτιάξει ένα καλοστημένο καλοστυμμένο ψέμα που κρύβει πικρές αλήθειες και δείχνει το βασιλιά γυμνό μέσα στα ρούχα του. Καταφέρνει να δαμάσει τα μέσα που μας υποβάλλουν και μας επιβάλουν το δικό τους κόσμο. Καταφέρνει ένα "ψευδοντοκιμαντέρ" τόσο ωραία αληθινά ενορχηστρωμένο που μυρίζει μπαρούτι.
Μια υπότροπη αποτρόπαια σάτιρα τόσο εξαιρετική όσο και [γι' αυτό] αιρετική.
Ο Λένος Χρηστίδης παρουσιάζει 10 mockumentaries
11ο και φαρμακερό
