Ανάμεσα στους τοίχους του εκπαιδευτικού συστήματος

Δεν πάνε τρία χρόνια που ο πρωτοεμφανιζόμενος Μενοθί Σεζάρ κατάφερε να κλέψει ένα βραβείο ελπιδοφόρας ερμηνείας ανάμεσα στις τρεις ώριμες πρωταγωνίστριες Σάρλοτ Ράμπλινγκ, Κάρεν Γιανγκ και Λουίζ Πορτάλ. Ήταν για την ταινία "Vers le Sud" [Το κάλεσμα του Νότου, 2005] του απρόβλεπτου Laurent Cantet [Ανθρώπινος παράγων, Ελεύθερος ωραρίου]. Και να που τώρα ο ίδιος σκηνοθέτης επανέρχεται για να θέσει τα δάχτυλα επί του τύπου των ήλων ενός θεωρητικά και πρακτικά καλύτερου από του δικού μας εκπαιδευτικού συστήματος, του γαλλικού. Μα θα μου πείτε ότι και της Κένυας το σύστημα είναι καλύτερο απ' το δικό μας που δεν είναι καν σύστημα. Ας μου το πείτε.

Η νέα του, που λέτε, δουλειά "Entre les murs" [Ανάμεσα στους τοίχους, Γαλλία 2008, 128'] δεν είναι μια τυπική ταινία. Καταρχάς δεν πρόκειται για μυθοπλασία. Βασίζεται απόλυτα στο βιβλίο του εκπαιδευτικού Φρανσουά Μπεγκοντώ ο οποίος περιγράφει τη σχέση του με τους μαθητές ενός σχολείου σε μια γειτονιά μεταναστών. Δεν έχει ηθοποιούς ούτε ερμηνείες. Ο ίδιος ο συγγραφέας και κάποιοι συνάδελφοι και αρκετοί μαθητές αναβιώνουν τα γεγονότα αυτοσχεδιάζοντας μέσα από επαναλαμβανόμενες "συνεδρίες", απανωτά sessions στα οποία "κονταροχτυπιούνται" με εαυτούς και αλλήλους. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της δράσης εκτυλίσσεται μέσα σε μια αίθουσα, ανάμεσα στους τοίχους ενός δωματίου διδασκαλίας, που αγκομαχά και αναστενάζει υπό το βάρος των συγκρούσεων, των ελίξεων και των εξελίξεων.

Μην πάει ο νους σε ανάλογες προσπάθειες τύπου "L'Esquive" [Παιχνίδια ελιγμών, 2003] και ακροβασίες αλά Κεσίς. Εδώ υπάρχει μεγαλύτερη ένταση, δυναμισμός και μια σοκαριστική αμεσότητα στην ουσία των πραγμάτων. Η παιδεία νοσεί και υποφέρει από δήθεν φιλελεύθερους δήθεν προοδευτικούς δήθεν φιλοπρόοδους αλλά κρυφορατσιστές κρυπτοπουριτανούς και υπερόπτες δασκάλους. Η "λαϊκή" βάση του εκπαιδευτικού προσωπικού είναι αρτηριοσκληρωτική εθελότυφλη και αδίστακτη, χωρίς πρότυπα, ρεαλισμό και περιεχόμενο. Τι να εμφυσήσει στους μαθητές; Πώς να διδάξει αξίες; Με τιμωρίες και παραδειγματισμό προηγουμένων δεκαετιών; Με γραφειοκρατικές διαδικασίες; Με εμμονές και προλήψεις;
Κι αν ακούγονται βαριά όλα τούτα, ε τότε πάτε να δείτε και μόνοι σας.

Flashback

Ο τραγικός "ελεύθερος" άνθρωπος  
62η Mostra: έρως ανίκατε μάχαν  
Mostra 2001: Λέοντες και χαμαιλέοντες