Benicio, El Toro

Ολέ ο ταύρος. Ένας ταύρος που ξέρει πολύ καλά που πατάει και που πηγαίνει. Από που έρχεται όμως, ιδού η απορία; Ο μικρός Μπενίτσιο γεννήθηκε στο Πουέρτο Ρίκο τον Φεβρουάριο του σωτηρίου έτους 1967. Πατέρας του ο Γουστάβος και μάνα του η Φάουστα Σάντσεζ, αμφότεροι δικηγόροι. Η μητέρα του, άφησε τον μάταιο τούτο κόσμο όταν ο Benicio ήταν μόλις 9. Έχει κι έναν αδελφό δυο χρόνια μεγαλύτερο, τον επίσης Γουστάβο, που είναι παθολόγος και ζει στη Νέα Υόρκη. Φοίτησε σε καθολικό σχολείο, στην Ακαδημία της Παναγιάς της Παντοβοηθού (σε πολύ ελεύθερη απόδοση). Οι καλόγριες και οι παπάδες του κάναν τη ζωή πολύ δύσκολη. Στα 13 του απηύδησε πια και πήγε να συνεχίσει σε ένα σχολείο της Πενσυλβανίας. Εκεί ανακάλυψε και την ζωγραφική, ένα πάθος που φουντώνει ενίοτε ακόμα και σήμερα.

Όπως καταλαβαίνετε, το όνειρο της οικογένειας ήταν να γίνει δικηγόρος. Ο πατέρας του καθώς και η νονά του (κι αυτή δικηγόρος) επέμεναν μέχρι πρόσφατα να σπουδάσει νομικά. Έτσι φάνηκε πως θα υποταχθεί στη μοίρα του. Στο πανεπιστήμιο UCSD όπου εστάλη, ανακάλυψε την υποκριτική χάρη στην εκεί θεατρική ομάδα. Έκανε οντισιόν στο έργο που ετοιμάζανε και κατάφερε να κερδίσει κάποιο ρόλο. Σύμφωνα με τους κανονισμούς, για να μπορεί να παίξει, έπρεπε να είναι τουλάχιστον δευτεροετής (αυτός ήταν πρωτάκι) ή να έχει επιλέξει να σπουδάσει δραματική τέχνη. Έτσι λοιπόν στα μουλωχτά, άλλαξε το αντικείμενο σπουδών του κι αποφάσισε να γίνει ηθοποιός. Σε σύντομο χρονικό διάστημα βρέθηκε στη Νέα Υόρκη να σπουδάζει υποκριτική στη σχολή του θεάτρου The Circle In the Square.

Από κει μετακόμισε στο Λος Άντζελες, όπου διέμενε τότε ο αδελφός του που σπούδαζε στο UCLA. Ο Μπενίτσιο κέρδισε μια υποτροφία για την δραματική σχολή της Stella Adler. Μετά απ' αυτό δεν επέστρεψε ποτέ στο πανεπιστήμιο, αλλά αφοσιώθηκε στις σπουδές υποκριτικής για τρία με τέσσερα χρόνια. Όντας δύο χρόνια στο Λος Άντζελες έκανε την πρώτη του επαγγελματικό έκτακτη εμφάνιση στο τηλεσήριαλ "Miami Vice" (Οι σκληροί του Μαϊάμι). Αυτό του άνοιξε την όρεξη. Έκανε κι άλλες τέτοιες εμφανίσεις, αλλά ανυπομονούσε να πετύχει κάτι καλύτερο. Δεν αποθαρρύνθηκε και συνέχισε να προσπαθεί. Αρχικά κέρδισε έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στην θεατρική παράσταση "Orphans". Εκεί τον είδε ο διανομέας ρόλων του τζεϊμσμποντικού "Licence To Kill" (Με το δάχτυλο στη σκανδάλη, 1989) και τον πρότεινε στο καστ. Το πέρασμά του έκανε αίσθηση.

Ο Sean Penn ήταν ο πρώτος που του έδειξε μεγάλη εμπιστοσύνη και τον χρησιμοποίησε στον "Ινδιάνο δρομέα" του (The Indian Runner, 1991). "Είναι ένα ερμηνευτικό τέρας, ο τύπος που βγήκε από τα δάση για να κάνει τις ταινίες καλύτερες. Είναι ατρόμητος και συλλαμβάνει πολύ καλά στην φαντασία του τον κάθε χαρακτήρα. Ένας από τους λίγους που κάνουν ευφάνταστες αστραπιαίες επιλογές χωρίς να είναι καθόλου επιδεικτικός. Και ξεχωρίζει απ' τους υπόλοιπους, γιατί οι άλλοι δεν έχουν κατορθώσει να αρθούν τόσο ψηλά όσο αυτός." Έτσι τον περιγράφει ο ιδιόρρυθμος Σων Πεν που του εμπιστεύεται κι άλλον ρόλο, μεγαλύτερο τώρα, στην νέα του δουλειά "The Pledge" (2001).

Ακολούθησαν μικροί ρόλοι σε ασήμαντες ή μέτριες ταινίες, όλοι όμως δουλεμένοι με μεράκι και μπόλικη φαντασία. "Christopher Columbus: The Discovery" (1992) του John Glen, "Money For Nothing" (1993) του Ramon Menendez, "Fearless" (1993) μια πολύ όμορφη κι ενδιαφέρουσα δουλειά του Peter Weir, "Huevos De Oro" (1993) του πάντα προκλητικού Bigas Luna, και "China Moon" (1994) του John Bailey. "Ο Μπενίτσιο διαθέτει ένα αξιοθαύμαστο μυαλό. Οι ιδέες του εκρήγνυνται όπως τα πυροτεχνήματα" σχολιάζει ο βετεράνος Ed Harris, συμπρωταγωνιστής του στην τελευταία αυτή ταινία. Συναντιέται με τον Kevin Spacey στο "Swimming With Sharks" (1995) του George Huang, όπου και οι δυο δίνουν ρέστα, αλλά δεν τους βοηθάει η σκηνοθεσία. "Αυτή δεν είναι μια κοινή μπίζνα, είναι σόου μπίζνα. Τα χτυπήματα κάτω απ' τη μέση όχι μόνο δεν απαγορεύονται, αλλά επιβραβεύονται κιόλας" λέει ο πεπειραμένος Ρεξ (Ντελ Τόρο) σε άβγαλτο συνάδερφό του.

Η καριέρα του απογειώνεται με την συμμετοχή του στους "Συνήθεις ύποπτους" (The Usual Suspects, 1995), όπου ξαναβρίσκει τον Spacey. Χρειάστηκε να ξυρίσει το μέτωπό του και να λεπτύνει τα φρύδια του για να μπει στο πετσί του ρόλου. Και εντυπωσίασε τους πάντες, με τις πρωτοτυπίες του και την διαφορετικότητά του. "Σκοτώνεται πολύ νωρίς και δεν πρέπει να λέει παραπάνω από εννιά ατάκες. Αλλά νομίζω πως είναι η πιο αξιομνημόνευτη ερμηνεία της χρονιάς. Είναι ένας τύπος που παίζει σκεπτόμενος 'Κανείς δεν πρόκειται να το καταλάβει εκτός από μένα, αλλά είμαι μια ιδιοφυία' και αυτή η σκέψη περνάει στον χαρακτήρα". Αυτά καταθέτει ο ταλαντούχος κύριος Matt Damon.

Ένα επίσης πολύ χαρακτηριστικό πέρασμα κάνει και από την ταινία "The Fan" (1996) του Tony Scott. Στέκεται επάξια πλάι στον αριστουργηματικό κολλημένο οπαδό του μπέιζμπολ Ρόμπερτ Ντε Νίρο. Παρότι αντιπαθώ τις ταινίες που έχουν σχέση με το άθλημα αυτό, βλέποντάς τον εδώ του βγάζω το καπέλο. Η ερμηνεία του είναι μια παραλλαγή εκκεντρικού και ταλαντούχου παίχτη που θυμίζει πολύ τα καπρίτσια του Ντένις Ρόντμαν. Σε αντιδιαστολή με τον μάτσο Wesley Snipes, που είναι σαφώς επηρεασμένος από τις πολλές περιπέτειες στις οποίες έχει πρωταγωνιστήσει. "Είναι ένας ηθοποιός που δεν κατατάσσεται σε καμιά σχολή, όπως συμβαίνει με τον Robert De Niro ή τον Al Pacino. Παίρνει πολύ σοβαρά τους χαρακτήρες που ενσαρκώνει. Τους αξιολογεί, τους αναλύει, φτιάχνει το σκελετό τους πάνω στον οποίο θα στηριχτεί όλη τους η προσωπικότητα", μας λέει ο Bill Borden, παραγωγός του "Excess Baggage" (1997).

Κι άλλες μικρές απολαυστικές στιγμές ακολουθούν. Κάνοντας χάρη σε κάποιον φίλο του, παίζει στον "Basquiat" (1996) του Julian Shnabel χωρίς αμοιβή. Υποδύεται τον κολλητό του γνωστού αβάντ-γκαρντ καλλιτέχνη της ποπ αρτ, που ακολούθησε μια πορεία σούπερ νόβα. Πάρα τις πάμπολλες συμμετοχές γνωστών μεγαθηρίων (David Bowie, Dennis Hopper, Gary Oldman), αυτός ξεχωρίζει και κερδίζει το Independent Spirit Award δεύτερου ρόλου για το ανεξάρτητο πνεύμα του. Μετά έρχεται "Η κηδεία" (The Funeral, 1996) του αιρετικού Abel Ferrara. Οι Christopher Walken και Sean Penn είναι υπέροχοι, αλλά κι ο Ντελ Τόρο δείχνει τις δυνατότητές του κι όλοι τον θαυμάζουν.

Στα 1998 κάνει ένα απίθανο ψυχεδελικό ντουέτο με τον Johnny Depp στον "Φόβο και παράνοια στο Λας Βέγκας" (Fear & Loathing in Las Vegas, 1998) του μόντι πάιθον Terry Gilliam. Και οι δυο χρειάστηκε να εφεύρουν τους χαρακτήρες τους, να ανατρέξουν στα διαταραγμένα 70'ς και να τους πλάσουν εκ του μη όντος. Και τα κατάφεραν. Ο Μπενίτσιο έκανε εξαιρετική δουλειά ως Dr. Gonzo. Χρειάστηκε να βάλει 20 κιλά για να έρθει στα κυβικά του τρελο-δικηγόρου. Εντυπωσίασε δε με τις πολλαπλές ψυχοτρόπες γκριμάτσες του σε μία και μόνη σκηνή της ταινίας. "Είναι ένας εξαίσιος ηθοποιός. Είναι παθιασμένος με την δουλειά του. Τραβάει την κάμερα σαν μαγνήτης γιατί συνεχώς επωάζει ιδέες, γίνεται σκοτεινός, ύπουλος, επικίνδυνος και σέξι" λέει γι' αυτόν ο τελειομανής, ονειρομανής, εργασιομανής Τέρι Γκίλιαμ.

Τελευταία τον θαυμάσαμε και στο "Traffic" (2001) του Steven Soderbergh. Ο μεξικάνος αστυνόμος που υποδύθηκε, είχε έναν χαρακτήρα εξωτερικά και φαινομενικά απλό, που ξεδιπλώνει όμως αριστοτεχνικά όλες τους τις ανησυχίες και τις εσωτερικές του πτυχές, ξεφλουδίζεται σαν ένα κρεμμύδι, όσο περνάει η ώρα και η πλοκή κορυφώνεται. Υπάρχει βέβαια και μια στιβαρή ραχοκοκαλιά, που πάνω της ήταν κολλημένες προσεχτικά αυτές οι φλούδες. Έχει πάντα έναν άσο στο μανίκι, μια αδιόρατη σκοτεινή πλευρά και ένα σπινθηροβόλο βλέμμα, αθώο και ένοχο μαζί, δίκαιο και βρώμικο, γεμάτο υποσχέσεις και παγίδες. Το επεισόδιο που συμμετέχει είναι σίγουρα το καλύτερο και η έξοχη ερμηνεία του ανεβάζει την αδρεναλίνη στα ύψη. Θάλεγα πως 'είναι' αυτό που βλέπουμε, δεν παίζει, απλά 'είναι'. Δίκαια λοιπόν απέσπασε την Αργυρό Άρκτο στο Βερολίνο αλλά και το όσκαρ δεύτερου ανδρικού ρόλου.

"Μπορώ να καταλάβω τις περιστάσεις που τον κάνουν δυστυχισμένο (εννοεί τον ρόλο του στην ταινία και την πραγματική του ανησυχία). Είναι πανέξυπνος, έχει πολλές ιδέες, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι καλές. Συναντιόμασταν κάθε 2-3 εβδομάδες και σχεδόν πάντα έλεγε 'δε θάταν πιο ενδιαφέρον αν...;' Επέδρασε καταλυτικά στην ιστορία όντας πολύ πιο συναισθηματικός, πιο ενδιαφέρων και αληθινός ως προς την κουλτούρα που κουβαλούσε ο χαρακτήρας που υποδύθηκε. Για κάποιους ανθρώπους, το ξόδεμα του χρόνου σε τέτοιες λεπτομέρειες, είναι εξοργιστικό. Εγώ θα μπορούσα να το κάνω ολημερίς. Ήταν πάντα παρών και πάντα έτοιμος να συνεισφέρει πολλά, θά 'μουν ηλίθιος να μην το αξιοποιήσω. Πάντα συναρπάζομαι από κάποιον που ενδιαφέρεται τόσο πολύ" μας λέει ο σκηνοθέτης του, Στήβεν Σόντερμπεργκ.

Στην "Αρπαχτή" (Snatch, 2000) ο Guy Richie μεταγράφει στην αμερική τις δικές του πολύ πετυχημένες "Δυο καπνισμένες κάνες" (Lock, Stock and Two Smoking Barrels, 1998). Ο Μπενίτσιο κρατάει έναν χαρακτηριστικό μικρό ρόλο, κι όλοι παραπονιούνται για την μικρή διάρκεια της εμφάνισής του. Υποδύεται έξοχα τον Φράνκι Τετραδάχτυλο (Franky Four Fingers), έναν ληστή και κολλημένο τζογαδόρο. Ο Φράνκι έχει βάλει στο χέρι ένα πολύ διάσημο διαμάντι, το οποίο αλλάζει διαδοχικά και δραματικά ιδιοκτήτες μετά την εξαφάνιση του Τετραδάχτυλου. Ο ξάδερφος Άβι (Dennis Farina) κι ο Τζώνι ο Σφαιροδόντης ψάχνουν τα ίχνη τους. Ξεκινάνε από τον ατζέντη με το παρατσούκλι Τούρκος (χοντρόπετσος) και τον γύφτο μποξέρ Μίκι (Brad Pitt) και καταλήγουν στο Λονδίνο σε δυο κλεπταποδόχους και τον Μπόρις τον Λεπίδα, που φαίνεται να ευθύνονται για την απαγωγή τους. Η ταινία είναι βέβαια αρκετά απολαυστική, αλλά αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι η προστιθέμενη αξία του Ντελ Τόρο, που κλέβει την παράσταση σε κάθε σκηνή που εμφανίζεται.

Πιο πρόσφατα είδαμε και την "Ώρα των όπλων" (The Way of The Gun, 2000), μια προηγούμενη δουλειά του, που εξηγεί εν μέρει και την μεγάλη του ρεαλιστικότητα στο "Traffic". Ο σκηνοθέτης Christopher McQuarrie είναι και σεναριογράφος της ταινίας. Είναι κι αυτός που ευθύνεται και για το σενάριο των "Συνήθων υπόπτων". Άρα γνώριζε πολύ καλά τον ηθοποιό του και φρόντισε να γράψει κάτι στα μέτρα του, αφήνοντας τις απαραίτητες κερκόπορτες, ώστε να δραπετεύει ο αεικίνητος Ντελ Τόρο. "Περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον ηθοποιό, ο Μπενίτσιο δεν κυνηγάει τη φήμη ή την αναγνώριση. Νομίζω μάλιστα πως περιφρονεί την δημοτικότητα. Αντιστέκεται σθεναρά στο να παίξει έναν μοναχικό πρωταγωνιστικό ρόλο. Προτιμάει απλά να φτιάξει έναν δικό του χαρακτήρα" εξηγεί ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος McQuarrie. "Ήταν ένας βασικός λόγος για την συμμετοχή μου στο φιλμ. Νομίζω πως είναι λαμπρός ερμηνευτής. Η συνεργασία μου μαζί του ήταν πρωτοφανής και εκπληκτική εμπειρία" μας αποκαλύπτει ο συμπρωταγωνιστής του Ryan Phillippe.

Η ταινία διαθέτει αρκετά πολύπλοκο σενάριο, οι διαπλοκές του όμως δεν είναι σπαζοκεφαλιές. Είναι υποπτεύσιμες και ενίοτε αρκετά διασκεδαστικές. Η διαδικασία της ανακάλυψης ή της αποκάλυψης είναι εξίσου απολαυστική. Αρχίζει με μια φαινομενικά (και ουσιαστικά) ξεκάρφωτη σκηνή, που παραπέμπει στο "Fight Club", για να μας εισάγει στην ψυχοσύνθεση των ηρώων. Το πρώτο μέρος της ταινίας εκτυλίσσεται σε ένα αστικό ντεκόρ, είναι αρκετά αποστειρωμένο και στιλιζαρισμένο αλά 70'ς. Αναπτύσσεται ταχύτατα, μέσα σε έναν καταιγισμό πυροβολισμών, που αφήνουν όμως τους νεκρούς εκτός πεδίου. Θυμίζει αρκετά Tarantino, παρότι απουσιάζουν τα έντονα χρώματα. Παρεμβάλλεται ένα οδοιπορικό καταδίωξης, με πολύ παράξενα πλάνα και σκηνές ταχύτητας περιπάτου που κατεβάζουν τους ρυθμούς. Αντί να τεντώνουν τα νεύρα, προκαλούν νευρικά γέλια. Εδώ παραπέμπει αρκετά στους αδελφούς Κοέν και το γαργαλιστικό μαύρο χιούμορ τους, αλλά και στον Howard Hawks. Το τρίο μέρος λαμβάνει χώρα στο Μεξικό, σε μια ύποπτη πανσιόν κι εκεί πια το κλίμα 'μυρίζει έντονα μπαρούτι' αλά Σαμ Πέκινπα (Getaway, Άγρια Συμμορία).

Η δύναμη της έγκειται στο καλογραμμένο σενάριο με νέο-νουάρ προεκτάσεις (θυμιθείτε το "Συμβόλαιο με το θάνατο" (The Hit, 1984) του Stephen Frears), που αυτοϋπονομεύεται διαδοχικά και στέκεται κριτικά απέναντι στις λεγόμενες 'ταινίες διατομικής δράσης' και τις περιπέτειες με μπάτσους. Και φυσικά στηρίζεται απόλυτα στους ηθοποιούς, που δείχνουν να το απολαμβάνουν εξίσου. Εκτός των προαναφερθέντων, ξεχωρίζουν η σκανταλιάρα Juliette Lewis και ο γερόλυκος James Caan, ενώ εξίσου καλοί είναι και οι σωματοφύλακες Taye Diggs και Nicky Katt αλλά και ο ερασιτέχνης εραστής Dylan Kussman. Η φωτογραφία του Dick Pope είναι ευρηματική και δημιουργεί εικονοκλαστικές ανατροπές. Η σκηνοθεσία βέβαια δεν διεκδικεί ιδιαίτερες δάφνες και μάλλον υποβαθμίζει τη σπουδαιότητα του φιλμ. Κρίμα γιατί με μια στιβαρή προσωπικότητα στην καρέκλα του σκηνοθέτη, θα μπορούσε να φτάσει ακόμα και τους "Συνήθεις ύποπτους".

Ερμηνείες-εμφανίσεις

"Everybody's In Showbiz" (1987) επισόδειο της τηλεσειράς Miami Vice
Action (1987) θεατρικό
Orphans (1987) θεατρικό
"Barrio Nights" (1987) επισόδειο της τηλεσειράς Private Eye
"Hard Copy" pilot episode (1987) πιλοτικό επισόδειο της τηλεσειράς
"O'Hara" pilot episode (1987) πιλοτικό επισόδειο της τηλεσειράς
Big Top Pee-wee (1988)
Shell Game (19;;) τηλεοπτικό
Licence To Kill (1989)
Drug Wars:The Camarena Story (1990) τηλεοπτικό
The Indian Runner (1991)
Christopher Columbus:The Discovery (1992)
Money For Nothing (1993)
Fearless (1993)
Huevos De Oro (1993)
China Moon (1994)
Fallen Angels (1994) τηλεοπτικό
"The Bribe" (1994) επισόδειο της τηλεσειράς Tales From The Crypt
Swimming With Sharks (1995)
The Usual Suspects (1995)
Submission (1995)
The Fan (1996)

Basquiat (1996)
The Funeral (1996)
Cannes Man (1997)
Joyride (1997)
Excess Baggage (1997)
Fear & Loathing in Las Vegas (1998)
Che Guevara: A Revolutionary Life (;;;;)
The Way of The Gun (2000)
Bread and Roses (2000)
Snatch (2000)
Traffic (2001)
The Pledge (2001)
The Hunted (2001)
The Assumption Of The Virgin (2002)

Πηγές

Στη ζώνη του Toro-φωτος
Benicio Del Toro fun sites
Άλλος ένας loco Del Toro
Σχολείο Del Toro. Διδάσκεται και Benicio-γνωσία.
Επίσημη συναρπαστική σελίδα της ώρας των όπλων