Bruce Dern: έπαιρνα ρόλους που είχαν αρνηθεί άλλοι 15 πριν από μένα
Είναι ο μόνος ηθοποιός που σκότωσε ποτέ τον Τζον Γουέην σε ταινία [Οι Καουμπόις, 1972] και μισήθηκε πολύ γι' αυτό. Έχει κάνει πολλούς κακούς, μπράβους, παρανοϊκούς και ψυχάκηδες δολοφόνους, που άλλοι δεν ήθελαν. Έχασε το Όσκαρ δεύτερου ανδρικού ρόλου του λαλημένου βετεράνου πεζοναύτη για την ταινία Ο Γυρισμός [1978] από τον αντίστοιχο Κρίστοφερ Γουόκεν στον Ελαφοκυνηγό. Τώρα όμως, στα 77, διεκδικεί με πάθος ένα Όσκαρ πρώτου ρόλου ως πεισματάρης Γούντι Γκραντ στην ταινία δρόμου Νεμπράσκα του Αλεξάντερ Πέιν, έχοντας ήδη πάρει το ανάλογο βραβείο στις Κάννες.
Το άστρο του προστέθηκε πολύ αργά στο Δρόμο των Διασημοτήτων [2010] και κάποιοι ίσως βιάστηκαν να πουν ότι έκλεισε ο κύκλος του. Η προηγούμενη σημαντική διάκρισή του ήταν 30 χρόνια πίσω, η Ασημένια Άρκτος το 1983 στο Βερολίνο, σε ρόλο υστερόβουλου δημάρχου με διευθύνοντα καμπάνιας τον Στέισι Κιτς [That Championship Season, θεατρικό έργο που είχε κερδίσει Βραβείο Πούλιτζερ]. Παλιότερα, το Βραβείο των Αμερικάνων Κριτικών στην -ουσιαστικά- πρώτη σκηνοθετική προσπάθεια του Τζακ Νίκολσον [Drive, He Said, 1971].
Θα μπορούσε να προταθεί και γι' άλλα αγαλματίδια δεύτερων ρόλων. Ήταν έξοχος ως αδερφός του Νίκολσον στο Βασιλιά των Μάρβιν Γκάρντενς [1972] του Ράφελσον. Ήταν εξίσου καλός στο ζευγάρι με την πρωτοεμφανιζόμενη Μπόνι Μπεντέλια που άντεξαν και κέρδισαν το μαραθώνιο χορού στην ταινία-σταθμό του Σίντνεϊ Πόλακ, Σκοτώνουν τα Άλογα Όταν Γεράσουν [1969]. Ο Πόλακ τον διάλεξε γιατί ο Μπρους ήταν και μαραθωνοδρόμος. Μερικοί τολμηροί κριτικοί υποστήριξαν πως του ταίριαζε περισσότερο ο πρώτος ρόλος στο Μεγάλο Γκάτσμπι [1974] απ' ότι στο Ρέντφορντ.
Η αρχή του, ως ηθοποιού, ήταν πολλά υποσχόμενη. Στο θέατρο Περιμένοντας τον Γκοντό και στο σινεμά ένα πέρασμα από τη Λάσπη στ' Αστέρια [1960] του Ελία Καζάν. Από τα ουκ ολίγα τηλεοπτικά σόου τον πρόσεξε ο Χίτσκοκ. Πρώτα τον βάφτισε αθώο θύμα σε ένα επεισόδιο στην τηλεσειρά Η Ώρα του Άλφρεντ Χίτσκοκ [1964] κι αμέσως κατάλαβε ότι ήταν πλασμένος για παράξενους ρόλους και τον χρησιμοποίησε καταλλήλως στη Μάρνι και σ' ένα ακόμη επεισόδιο της Ώρας. Τον θυμήθηκε πάλι στην τελευταία σκηνοθεσία της ζωής του, το κωμικό θρίλερ Οικογενειακή Συνωμοσία [1976].
Ανάλογη προτίμηση του έδειξε κι ο Ρότζερ Κόρμαν για ένα διάστημα [1966-1970]. Οι Κολασμένοι Άγγελοι της Ασφάλτου προηγήθηκαν τρία χρόνια του Ξένοιαστου Καβαλάρη. Ακολούθησε το Αμαρτωλό Ταξίδι της αντί-κουλτούρας και του LSD [Lovely Sort of Death]. Τρίτωσε η μεγάλη γκανγκστερική Σφαγή του Σικάγου. Στο διαβόητο Bloody Mama [Οι 4 Αδελφοί Δολοφόνοι] ο Ντερν είναι εραστής για όλα τα γούστα μέσα σε μια οικογενειακή συμμορία με αρχηγίνα τη μαμά Σέλεϊ Γουίντερς [Το Χρίσμα /Animal Kingdom με τη Τζάκι Γουήβερ άργησε μόνο 40 χρόνια].
Κακούς έκανε και στα γουέστερν [Οι Ακατανίκητοι, Χρυσοθήρες στο Τέξας, Ο Μεγάλος Σκληρός, Η πιο Γρήγορη Σκανδάλη του Γουέστ] με αξιόλογο ρόλο στον πρώιμο Ίστγουντ [Κρεμάστε τους Ψηλά, 1968] και ένα πέρασμα βοηθού στον ώριμο Πέκινπα [Η Μεγάλη Μονομαχία, 1973]. Αυτά εξάλλου εξετίμησαν ο Γουόλτερ Χιλ στη δεκαετία του '90 [Ο Τελευταίος Επιζών, 1996] και πρόσφατα ο μεταπράτης Ταραντίνο [Τζάνγκο ο Τιμωρός, 2012]. Ανάμεσά τους, σε αυτό το υποτυπώδες καμπάκ, χωράνε η νεο-γκανγκστερική Εντολή εν Λευκώ [1996] του Λι Ταμαχότι και το γυναικεία δολοφονικό Monster [2003].
Υπήρξαν και τρεις σποραδικές προσπάθειες να στεφθεί συμπρωταγωνιστής. Πρώτα με τον Γουόλτερ Ματάου σε θρίλερ αστυνομικό [Ο Ντετέκτιβ του Σαν Φρανσίσκο, 1973] του Στιούαρτ Ρόζενμπεργκ. Έπειτα μια ερωτική κωμωδία μέσης ηλικίας [Ένα Άτακτο Ζευγάρι, 1980] με την Αν Μάργκαρετ. Κι ύστερα το ναρκωτικό δράμα Toughlove [1985], τηλεταινία με τη Λι Ρέμικ. Όμως τελικά οι δυο πρώην σύζυγοι, Μπρους Ντερν και Ντάιαν Λαντ, έκαναν χώρο να περάσει η κόρη τους, Λόρα Ντερν.
Επιστρέφουμε λοιπόν στο τρέχον ρόουντ μούβι Νεμπράσκα [2013]. Ο Ντερν είναι ένας αεικίνητος παππούς στις αρχές πιθανής άνοιας, με πολύ τσαγανό και επιθυμία να αφήσει κάτι στα παιδιά του πριν αφήσει το μάταιο κόσμο μας. Γραπώνεται από την πεποίθηση ότι στην πόλη Λίνκολν της Νεμπράσκα τον περιμένει ένα μεγάλο κερδισμένο ποσό και το μόνο που πρέπει να κάνει είναι να διανύσει τα 1.370 χλμ της απόστασης για να το εισπράξει.
Ξεκινάει πεζός σα να πηγαίνει στο περίπτερο. Στο δρόμο θα ξαναβρεί έναν παλιό συνεργάτη [Στέισι Κιτς], ένα παραλυμένο συγγενολόι, έναν αεροσυμπιεστή, το χιούμορ του, την εκτίμηση των γιων του, το νόημα και το νήμα της ζωής. Σα μια νέα οδύσσεια ενός ανθρώπου που τρέχει σε παράλληλο κουλουάρ με το Στρέιτ Στόρι [1999] του Ντέιβιντ Λιντς. Μια ερμηνεία γεμάτη σιωπές, χαμηλούς τόνους και υψηλά ψυχικά τονωτικά αποθέματα. Μια δίψα για ζωή ως την τελευταία σταγόνα.
Στο μαραθώνιο των Όσκαρ ο Μπρους Ντερν ανταγωνίζεται τον ΝτιΚάπριο Λύκο της Γουόλ Στριτ, τον Μπέιλ Οδηγό Διαπλοκής, τον 12 Χρόνια Σκλάβο Τσιούετελ Έτζιοφορ και τον Dallas Buyers Club Μάθιου Μακόναχι. Δεν ξέρω αν θα κάνουν χώρο από σεβασμό μια και οι ηλικίες τους είναι 39, 40, 36 και 44. Ο ΝτιΚάπριο είναι 5η φορά υποψήφιος και μάλλον ο πιο δυνατός. Ο Μπέιλ έχει ήδη ένα αγαλματάκι. Οι έτεροι δύο είναι πρωτάρηδες. Θα ήθελα πολύ να δω έναν αουτσάιντερ να σπάει τα λόμπι και τα κατεστημένα.
Επιλογές αλά Bruce Dern
1960 Λάσπη στ' Αστέρια /Wild River, Elia Kazan
1964 Μάρνι /Marnie, Alfred Hitchcock
1964 Το μυστικό της Σάρλοτ /Hush... Hush, Sweet Charlotte, Robert Aldrich
1966 Κολασμένοι Άγγελοι της Ασφάλτου /The Wild Angels, Roger Corman
1967 Χρυσοθήρες στο Τέξας /Waterhole #3, William A. Graham
1967 Οι Ακατανίκητοι /The War Wagon, Burt Kennedy
1967 Αμαρτωλό Ταξίδι /The Trip, Roger Corman
1967 Η Σφαγή του Σικάγου /The St. Valentine's Day Massacre, Roger Corman
1968 Ο Μεγάλος Σκληρός /Will Penny, Tom Gries
1968 Κρεμάστε τους Ψηλά /Hang 'Em High, Ted Post
1969 Σκοτώνουν τα Άλογα Όταν Γεράσουν /They Shoot Horses, Don't They?, Sydney Pollack
1969 Η πιο Γρήγορη Σκανδάλη του Γουέστ /Support Your Local Sheriff!, Burt Kennedy
1970 Οι 4 Αδελφοί Δολοφόνοι /Bloody Mama, Roger Corman
1971 Drive, He Said, Jack Nicholson
1972 Οι Κάουμποϊς /The Cowboys, Mark Rydell
1972 Περιπέτεια στο Διάστημα /Silent Running, Douglas Trumbull
1972 Ο βασιλιάς των Μάρβιν Γκάρντενς /The King of Marvin Gardens, Bob Rafelson
1973 Η Μεγάλη Μονομαχία /Pat Garrett & Billy the Kid, Sam Peckinpah
1973 Ο Ντετέκτιβ του Σαν Φρανσίσκο, Stuart Rosenberg
1974 Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ /The Great Gatsby, Jack Clayton
1976 Οικογενειακή Συνωμοσία /Family Plot /Στη Σκιά του Τρόμου, Alfred Hitchcock
1977 Συναγερμός στο Λος Άντζελες /Black Sunday, John Frankenheimer
1978 Ο Ασύλληπτος Οδηγός του Σαν Φρανσίσκο /The Driver [ΗΠ /ΗΒ] Walter Hill
1978 Ο Γυρισμός /Coming Home, Hal Ashby
1980 Ένα Άτακτο Ζευγάρι /Middle Age Crazy [Καναδάς /ΗΠ] John Trent
1981 Tattoo, Bob Brooks
1983 That Championship Season, Jason Miller
1985 Toughlove [τηλεταινία] Glenn Jordan
1988 1969, Ernest Thompson
1989 Μια Γειτονιά Απίθανη /The 'Burbs, Joe Dante
1990 After Dark, My Sweet, James Foley
1996 Εντολή εν Λευκώ /Mulholland Falls, Lee Tamahori
1996 Ο Τελευταίος Επιζών /Last Man Standing, Walter Hill
1998 Μικροί Στρατιώτες /Small Soldiers [η φωνή του Link Static] Joe Dante
1999 Το Στοιχειωμένο Σπίτι /The Haunting, Jan de Bont
2001 Όλα τα Όμορφα Άλογα /All the Pretty Horses, Billy Bob Thornton
2003 Monster [ΗΠ /Γερμανία] Patty Jenkins
2012 Τζάνγκο Ο Τιμωρός /Django Unchained, Quentin Tarantino
2013 Νεμπράσκα /Nebraska, Alexander Payne
2014 Cut Bank, Matt Shakman