Community

Τι θα γινόταν, αλήθεια, αν έκρινε κανείς μια σειρά αμέσως, από το πιλοτικό κιόλας επεισόδιο; Αν για παράδειγμα κανείς δεν συνέχιζε το ‘Τhe Office’ (american edition, παρακαλώ), μένοντας σε 'κείνο το πρώτο 20λεπτο που ήθελε να παρουσιάσει τη βαρετή ζωή του γραφείου, κάνοντάς σε πραγματικά να σκέφτεσαι για το τι ακριβώς βλέπεις, σε σημείο εκνευρισμού; Με αποτέλεσμα να χάσει τόσο την περαιτέρω ανάπτυξη (προσωπική, κοινωνική, φιλοσοφική) απέναντι στην αμηχανία, με την πληθώρα σαρκαστικών σχολίων, όσο και την υπερ-διαστημική ερμηνεία του Steve Carell; Αντικειμενικά, τίποτα. Αλλά για τη διάθεση του κειμένου και όσων αγαπούν τις σειρές, θα μιλούσαμε για σοβαρή απώλεια.

Στην ίδια, εξέχουσα κατηγορία ανήκει και το ‘Community’, το οποίο ανέβηκε πρόσφατα και στην πλατφόρμα του Netflix, ερχόμενο έτσι ξανά στο προσκήνιο. Διότι το να επιλέγεις να παρουσιάσεις το έργο σου με τον πλέον κλισέ τρόπο του sitcom, έχοντας ως βάση το φανταστικό κολέγιο Greendale, μια παρέα διαφορετικών χαρακτήρων και το κυνήγι του «ωραίου» για την «ωραία», δεν είναι και η πιο πρωτότυπη επιλογή. Όμως πίσω στο 2009 ο Dan Harmon δεν είχε κατά νου να συνεχίσει μια συγκεκριμένη, κλασική συνταγή, που ανέκαθεν έβρισκε υποστηρικτές. Αντίθετα, σταγόνα-σταγόνα, 20λεπτο το 20λεπτο (με διαφορετική σύνθεση σεναριογράφου/σκηνοθέτη), πότε πρόσθετε και πότε γκρέμιζε αυτήν την εικόνα· για να δημιουργήσει έπειτα μια ολόδική του, παίρνοντας συχνά παράδοξους δρόμους, ακόμα κι αν κατέληγε στο σύνηθες αποτέλεσμα.

Όποιος πει λοιπόν ότι είχε προβλέψει την πλοκή αυτής της ιστορίας γύρω από μια επταμελή (συνήθως) παρέα με διαφορετικές προσωπικότητες, θρησκείες και φιλοδοξίες, θα λέει ψέματα. Ούτε το κανάλι NBC το είδε να έρχεται – και ίσως εκεί να οφείλονται οι διαφωνίες με τον Dan Harmon και η αποχώρηση αυτού κατά την 4η σεζόν (τη μετριότερη της σειράς, που πάντως έμεινε πιστή στο εγχείρημα). Και ναι, είναι παράξενο που πλανάται συχνά στον αέρα η αίσθηση του αποχαιρετισμού, της αποχώρησης και του φινάλε, σε σημείο να γίνονται τελικά πολλά inside jokes, ειδικά απ' όταν η σειρά πέρασε στα χέρια της Υahoo!.

Τα μείγματα πάντως που χρησιμοποίησε ο δημιουργός του ‘Community’ εκτιμήθηκαν σίγουρα από το κοινό και δη το ιντερνετικό. Αυτή ειδικά η συνεχής, εμμονική ενασχόληση με ταινίες και σειρές (περιέχονται πάνω από 100 σχετικές αναφορές), η οποία δινόταν μέσω σχολιασμού και διακωμώδησης από μια παρέα που ψάχνει να βρει τα σημεία επικοινωνίας της, απογείωσε το σίριαλ. Ακόμα και τις φορές που η προσέγγιση φαίνεται υπεροπτική, θαυμάζεις τη θρασύτητά της και πιθανά την ευστοχία της. Έστω κι αν ο τρόπος με τον οποίον ξετυλίγονται οι αναφορές μοιάζει πρόχειρος, σαν ένα παιχνίδι του Abed (Danny Pudi) με τον Troy (Donald Glover, λέγε με Childish Gambino): φαίνεται δηλαδή σαν αυτοσχεδιασμός εκείνης της στιγμής, με ό,τι μπορεί να τους θυμίσει κάτι. Είναι βεβαίως σαφής η πρόθεση, χωρίς να μειώνεται η εφευρετικότητα και η διασκέδαση· ακόμα κι αν δεν προστίθεται πάντα κάποια ιδιαίτερη παρατήρηση.

Επιπλέον, το χτίσιμο των χαρακτήρων διαθέτει μαεστρία στη δόμηση και αποδόμηση. Κανείς δεν είναι μόνο καλός, κανείς δεν είναι μόνο περίεργος, όλοι πάντως κουβαλούν ένα τραύμα, είτε από την οικογένεια, είτε από το σχολικό περιβάλλον, είτε από τον/τη σύντροφο. Φαίνεται έτσι σαν η τοξικότητα που έχουν απομυζήσει από κάθε κατάσταση να πλασάρεται και στις επόμενες σχέσεις τους. Μπορεί επίσης να είναι ομάδα, αλλά ταυτόχρονα έχουν μάθει να επιβιώνουν και μόνοι τους, λειτουργώντας ως άτομα· συχνά κοντράρεται έτσι ο ένας εγωισμός με τους λοιπούς, με την τριβή όμως αυτή να δίνει τελικά ένα βήμα για να πλησιάσει ο ένας τον άλλον. Επίσης, συνεχώς αναζητούν την επιβεβαίωση των πληγών τους, μα και μια δεύτερη ευκαιρία να διορθωθούν ή να διορθώσουν.

Δεν υπάρχει ωστόσο σε κάθε περίσταση η διάθεση για ιδιαίτερη εμβάθυνση: πολλές φορές τα πάντα μοιάζουν με αναφορές, σαν μικρά σημεία που πρέπει να ειπωθούν, ώστε να σατιριστούν. Το θέμα λ.χ. των ερωτικών σχέσεων φαίνεται κάπως άκαμπτο από μια σημερινή σκοπιά, ιδίως μετά το Sex Education (2019) – η κάβλα μπορεί να βρίσκεται εδώ, αλλά σαν να είναι και κάπως καταπιεσμένη. Η χρήση των στερεοτύπων, αντιθέτως, παίζει μπάλα την πολιτική ορθότητα, καθώς τονίζεται με έναν εξαιρετικό τρόπο πότε ως υποκριτική και (σχεδόν) ανυπόφορη και πότε ως κάτι που χρειάζεται να υπάρχει.

Αν θελήσουμε να επιμείνουμε στα αρνητικά στοιχεία, μάλλον θα εστιάζαμε στη συνοχή της συνολικής ιστορίας. Υπάρχουν δηλαδή συνέχειες που από ένα σημείο και μετά απομένουν αφηρημένες, αναπάντητες. Επίσης, η εκάστοτε εστίαση σε ένα μέλος της παρέας βάζει ξαφνικά τους υπόλοιπους σε σίγαση: σαν να τους θολώνει, για χάρη του επεισοδίου. Άλλες πάλι φορές αφαιρείται η υπερβολή ενός χαρακτήρα για χάρη κάποιου άλλου. Κάτι που ναι μεν δικαιολογείται βάσει ισορροπίας, μα σε αφήνει και λίγο μετέωρο, επίτηδες ή μη. Ο σενιόρ Τσάνγκ (Ken Jeong), για παράδειγμα, έχει λόγο που «ηρεμεί», ταυτόχρονα όμως είναι και σαν να ευνουχίστηκε απότομα. Σε αντίθεση με τον Craig Pelton (Jim Rash), τον ανασφαλή, queer –και παρενοχλητικό, θα έλεγα εγώ– κοσμήτορα του κολεγίου, ο οποίος αποκτά μιαν άπλετη εξτραβανγκάτζα, ιδίως μέσω κοστουμιών και ιδιαίτερων εμφανίσεων. Ενισχύοντας έτσι ακόμα παραπάνω το κινηματογραφικό εργαστήρι του Harmon.

Με μιας εσάνς υπερβολής, το μαγικό Greendale, το οποίο μοιάζει σε πολλούς σουρεαλιστικό, θα μπορούσε τελικά να αντικατοπτρίζει ολόκληρο τον Δυτικό πολιτισμό. Όπου όλοι ενυπάρχουν, με τις εθνικότητες, τις πολιτικές τους απόψεις, τις ιδεοληψίες τους, αλλά και με υποκρισία, σεξισμό, ρατσισμό, προκατάληψη. Καθώς και με τις οικονομικές δυσκολίες, τις ταξικές διαφορές, τη διαφθορά της εξουσίας και την αποσιώπηση προβληματικών συμπεριφορών.

Δεν είναι λοιπόν παράλογο που πολλοί θεωρούν το Community την καλύτερη κωμωδία της 20ετίας, για τον αιώνα που διανύουμε. Ακόμα και όσοι διαφωνούν, δεν αμφιβάλλουν νομίζω, στο ότι το φιλόδοξο αυτό σίριαλ βγήκε όσο μπορούσε εις πέρας, οπότε του αξίζει και αυτή η πολυπόθητη ταινία.

Extra bonus κάποιες από τις ταινίες-σειρές που αναφέρονται/διαδραματίζονται:

Porky’s (1982), Dr. Strangelove (1964), Mean Girls (2004), Citizen Kane (1941), The Number 23 (2007), Mr. and Mrs Smith (2005), Aliens (1986), Freaky Friday (2003), 28 Days Later (2002), The Fast and the Furious (2001), Apocalypse Now (1979), Goodfellas (1990), 2001: A Space Odyssey (1968), Inglourious Basterds (2009), Zodiac (2007), When Harry Met Sally... (1989), Back to the Future Part III (1990), Inception (2010), Animal House (1978), The Grey (2012), Dead Poets Society (1989), A Fistful of Dollars (1964), The Breakfast Club (1985), Do the Right Thing (1989), Eyes Wide Shut (1999), The Civil War (1990), Good Will Hunting (1997), Beetlejuice (1988), Catfish (2010), Avatar (2009), Vertigo (1958), Zardoz (1974), Die Hard (1988), Blazing Saddles (1974), Friday the 13th Part 2 (1981), For a Few Dollars More (1965), The Hunger Games (2012), Indecent Proposal (1993), Ghost (1990), Jaws (1975), Apollo 13 (1995), Invasion of the Body Snatchers (1978), Batman Forever (1995), The Human Centipede (First Sequence) (2009), The Dark Knight (2008), Indiana Jones and the Temple of Doom (1984), The Godfather (1972), Twins (1988), Spartacus (1960), Pulp Fiction (1994), Wall Street (1987), Τhe Shining (1980), Notorious (1946), Waterworld (1995), Run Lola Run (1998), Leon: The Professional (1994), Minority Report (2002), Star Wars (1977), The Sixth Sense (1999), Suicide Kings (1997), Robocop 2 (1990), Roots (2001), Return of the Jedi (1983), My Dinner With André (1981), Ocean's Eleven (2001), The Secret Garden (1993), Mad Max (1979), Lethal Weapon (1987), Sixteen Candles (1984), The Maltese Falcon (1941), Paranormal Activity (2007), National Lampoon's Van Wilder (2002), The Right Stuff (1983), Rope (1948), Seven (1995), Robocop (1987), Night of the Living Dead (1990), Logan's Run (1976), Patton (1970), The Shawshank Redemption (1994), The Social Network (2010), The Terminator (1984), Looper (2012), Lost in Translation (2003), The Muppet Movie (1979), Rudolph, the Red-Nosed Reindeer (1964), Bad Influence (1990), The Big Lebowski (1998), Can’t Buy Me Love (1987), Love don’t cost a thing (2003), The Cape (2011), I Am Legend (2007), M*A*S*H (1972), The Bucket List (2007), Cheers (1982), The Ring (2002), Rain Man (1988), Nicolas Cage Movies, The Color of Money (1986), Boys Don't Cry (1999), The Right Stuff (1983), The Lord of The Rings Trilogy (2001-2003), The Polar Express (2004), Full Metal Jacket (1987), Red Shoe Diaries (1992-1997), Friends (1992-2004), Monty Python (1969-1974), Cougar Town (2009-2015), Glee (2009-2015), The Office (2005-2013), Doctor Who (1963-), Desperate Housewives (2004-2012),  L.A Law (1986-1994), Lost (2004-2010), The Brady Bunch (1969-1974), Prison Break (2005-2017), Don't Be a Menace to South Central While Drinking Your Juice in the Hood (1996).