Δράμα 2004: Ρόδα, Cheap Dayz και Πιλάλα
Καλά ήτανε και φέτο. Οι "έλληνες του κόσμου" κλέψανε την παράσταση. Οι ντόπιοι έλληνες δημιουργοί ΔΕΝ είδαν ταινίες του διεθνούς διαγωνιστικού, όπως άλλωστε κάνουν κάθε χρόνο. ΔΕΝ τους ενδιαφέρει τι κάνουν οι πολίτες του κόσμου μόνο για το τι ποιεί ο ανταγωνισμός κόπτονται. Τα "Αγνά νιάτα" θα πάνε στη Βενετία, αφού επελέγησαν όπως μας πληροφόρησε ο κ. Χρονόπουλος. Εύγε! Ο Δαηλάκης ήταν λιγότερο εκδηλωτικός από πέρσι αλλά έγραψε και πάλι. Η κριτική επιτροπή του διεθνούς γυναικοκρατήθηκε. Την πρόεδρο της, την Σουζάνα Τζεντ, την έβαλα στην καρδιά μου. Η Δέσποινα Μουζάκη φαίρεται υποψήφια για τη θέση του Μισέλ Δημόπουλου.
Πολύ μου άρεσαν τα δυο σπλάτερ φιλμάκια, "Ο μαραγκός και η αδέξια γυναίκα του" και ο "Κλάους, οδηγός περονοφόρου ανυψωτή". Πανέξυπνο και το βουλγάρικο τουν "Ιωμέος και Ρουλιέττα" όπως επίσης και η "Flat Life" του βέλγου Jonas Geirnaert που ήρθε με διακρίσεις από τις Κάνες. Ανατρεπτικά και κινηματογραφοφιλικά ωραία και "Η μέθοδος Μπουρσινίκοφ" του στρίβειν δια του ξαφνικού θανάτου καθώς και "Η ακολουθία Σίλβερστάιν" του επίσης βέλγου Ζαν-Λυκ Γκασόν. Φευγάτος και ψηφιακός "Ο άνθρωπος χωρίς κεφάλι" του αργεντίνου Juan Solanas.
Πολύ σούπερ η μυδομακαρονάδα που καταβρόχθισα στο "Μπέρδεμα" συνοδεία μιας λευκής Τέχνης Αλυπίας. Ωραία θάτανε και η συναυλία των Ρεμπούτσικα - Πασπαλά αν δεν έβρεχε καρδινάλιους μετά το δεύτερο ορχηστρικό. Στο τραπέζι του δημάρχου στους δημοσιογράφους έγινε εποικοδομητική συζήτηση. Από Μαργαρίτη [Τζίμα] σε [Θωμά] Μαργαρίτη πήγε η δημαρχία. Οι πόροι και του επόμενου φεστιβάλ διασφαλίστηκαν καθώς και η άμεση ρύθμιση των χρεών του. Η καπναποθήκη θα προχωρήσει γοργά με βάση τις υπογραφές και τις εξαγγελίες του κου Τατούλη. Ο δήμαρχος το είδε στα μάτια του.
Στην αποτίμηση του ελληνικού τμήματος η κα Χρυσάνθη Σωτηροπούλου διέκρινε μια παρατεταμένη ατολμία και μια νωθρότητα από μέρους των σκηνοθετών. Δεν διεκδικούν, δεν ρισκάρουν, δεν ψάχνονται δημιουργικά. Ο γκραν τεμουάν Τάσος Γουδέλης έμεινε πιο ικανοποιημένος από το διεθνές μέρος. Διαπίστωσε ποικιλομορφία, ποιητική και πολυεδρική διάθεση, έκθεση υπαρξιακών ερωτημάτων και αναζήτηση νέων αφηγηματικών δρόμων. Το μόνο που του άφησε ένα κενό ήταν η έλλειψη συμμετοχών από την Ιαπωνία! Ο κος Παγουλάτος στάθηκε ιδιαίτερα στις ρωσικές συμμετοχές που συνέχισαν την παράδοση των Παρατζάνοφ, Τσουχράι και Ταρκόφσκι.
Στο Διεθνές Διαγωνιστικό διακρίθηκαν ο "Δρόμος" [Put, Ρωσία] της Svetlana Shimanjuk, ο "Εγκλεισμός" [Innesluten, Σουηδία] του Fredrik Edfeldt, οι "Πράσινες βελανιδιές" [Green Oaks, Ελβετία] της Ruxandra Zenide και το κροατικό ποιητικό "Εν κρυπτώ" [Sub rosa] των Katja & Nicola Simunic.
Το ειδικό βραβείο κέρδισε ο "Όντια" [Odya, Ρωσία] του Edgar Bartenev, το βραβείο UIP πήγε "Στις 7.35 το πρωί" [7:35 de la manana, Ισπανία] του Nacho Vigalondo. Στο animation επικράτησε η "Μελαγχολία" [Papa blue, Taiwan] της Charlene Shih, ενώ το βραβείο καλύτερης βαλκανικής ταινίας πήρε η "(A)Στρέψη" [(A)Torzija, Σλοβενία] του Stefan Arsenijevic. H οποία είχε τιμηθεί και στο Βερολίνο και ήταν και υποψήφια για όσκαρ. Το 2ο βραβείο πήραν "Οι γονείς μου" [Meine eltern, Γερμανία] της Neele Leana Vollmar για την ανάδειξη του χάσματος των γενεών μπλα-μπλα. Ενώ το 1ο βαβρείο του διεθνούς τμήματος πήρε το ντοκιμαντέρ "Η ρόδα" [Kola, Λευκορωσία] του παλαιού γνώριμου Victor Asliuk. Την "Ρόδα" προτίμησε και η ΠΕΚΚ, ενώ έκανε μνεία και στην "Απεραντοσύνη" [Imensidade, Βραζιλία] του Amilcar M. Claro.
Μετά ανήλθε στο πάλκο η ανδροκρατούμενη κριτική επιτροπή του ελληνικού τμήματος που άρχισε να μοιράζει τιμητικές διακρίσεις. Μνεία και Κίνητρο ΕΚΚ στα "Αγνά νιάτα" του Έκτορα Λυγίζου, μνεία και στις "Ίριδες" της Αμαλίας Γιαννίκου των ελλήνων του κόσμου. Μνεία ερμηνείας σε όλες τις παλαίμαχες ηθοποιούς: Τασσώ Καββαδία και Άννα Παϊταζή [Καφε θα πίνεις όταν μεγαλώσεις], Εύα Κοταμανίδου [Εν λευκώ], Άννα Κυριακού [Η σιωπή], Αλεξάνδρα Διαμαντοπούλου και Ανθή Ανδρεοπούλου [0+ Μηδέν θετικό]. Μνεία πειραματισμού στον "Χρόνο" του επίσης κοσμοπολίτη έλληνα Ιωακείμ Μυλωνά.
Διάκριση μακιγιάζ σε "Μια μικρή ευκαιρία" της εκ Βενεζουέλας Ευτέρπης Χαραλαμπίδη που απέσπασε και διάκριση σεναρίου. Διάκριση σκηνογραφίας στην "Μόνα Λίζα" του εκ Καμπρέρας ορμώμενου Σωτήρη Δουνούκου. Διάκριση ανδρικής ερμηνείας στον Ανδρέα Βαρούχα για τον "Κούκο" του Νίκου Βουτενιώτη. Διάκριση γυναικείας ερμηνείας στην Μαρία Μπαρόλα [Φευγαλέα χαμόγελα]. Η ταινία αυτή του Δημήτρη Κανελλόπουλου πήρε και Κίνητρο από το ΕΚΚ.
Μια από τις πιο πολυτιμημένες ταινίες ήταν αυτή του Βαγγέλη Μαδεράκη [Παππούς και Γιαγιά]. Διάκριση μοντάζ στον Γιάννη Χαλκιαδάκη, διάκριση φωτογραφίας στον Στέφανο Ευθυμιάδη, 2ο Βραβείο Μυθοπλασίας και Κίνητρο από το ΕΚΚ. Το κινούμενο σχέδιο "Ο ρυθμιστής" του βελγοσπουδαγμένου Φίλιππου Γραμματικόπουλου απέφερε στον δημιουργό του το Βραβείο Ντίνος Κατσουρίδης πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη και το βραβείο ανιμέισιον της ΕΤΕΚΤ. Το Βραβείο Τόνιας Μαρκετάκη γυναικείας σκηνοθετικής παρουσίας πήρε η Έλενα Καραθανάση του "Non-people" που τιμήθε και από την ΕΤΕΚΤ ως ελληνίδα του κόσμου, σπουδάσασα εν Λονδίνω. Το Βραβείο Έλληνες του Κόσμου απέσπασε "Ο λυτρωτής μου" του Θανάση Καρανικόλα που έχει θητεύσει σε Θεσσαλονίκη, Νέα Υόρκη, Ντίσελντορφ και Πότσδαμ.
Το Βραβείο Σπουδαστικής Ταινίας πήρε το "Χωρίς τίτλο" του Ευθύμη Παππά, ενώ η ΕΤΕΚΤ προτίμησε τις "Κυριακάτικες διαδρομές" της Ελίνας Ψύκου. Βραβείο Ντοκιμαντέρ δεν δόθηκε λόγω της ουσιαστικής του ανυπαρξίας αφού το μονοπωλεί πλέον και θεσμικά το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης "Εικόνες του 21ου Αιώνα". Ο έτερος μεγάλος κερδισμένος ήταν ο πρόσφατα επαναπατρισθείς Θόδωρος Παπαδουλάκης, του οποίου η "Πιλάλα" κέρδισε στα σημεία το Α' Βραβείο Μυθοπλασίας και το Βραβείο Jameson, το Κίνητρο του ΕΚΚ αλλά και την ανάλογη κατηγορία της ΕΤΕΚΤ.
Μικρός νικητής ο no-budget δημιουργός Βασίλης Κεχαγιάς που πήρε το Κίνητρο του ΕΚΚ αλλά και το ελληνικό βραβείο της ΠΕΚΚ. Η ταινία του "Cheap Dayz" κόστισε μόνο 180 ευρώ και στηρίχτηκε αποκλειστικά στη βοήθεια των φίλων. [Χαλάς την πιάτσα φίλε Βασίλη]. Ο μονόλογος του θεσσαλονικέως Παναγιώτη Ιωσηφέλη στον οποίο βασίστηκε το σενάριο άρεσε σε πάμπολλους θεατές, οι οποίοι και εξέφρασαν τον θαυμασμό τους. Μεταξύ αυτών και ο υπογράφων αλλά και κάποιος συντάκτης του περιοδικού Μανδραγόρας που ενδιαφέρθηκε για τη δημοσίευσή του στο επόμενο τεύχος αυτού. Για καθαρά ιστορικούς λόγους θα σας θυμίσω ότι την προηγούμενη χρονιά ο Παναγιώτης είχε υπογράψει άλλα δύο σενάρια, την "Τρικυμία" του Χρήστου Νικολέρη και την "Ιsabel" του Αρσένη Πολυμενόπουλου. Ενώ έπεται και συνέχεια αφού με ενημέρωσε ότι το ΕΚΚ έχει εγκρίνει ακόμα δύο γραπτά του για μεταφορά στην οθόνη.
Με την παρηγοριά του Κινήτρου του ΕΚΚ έμεινε η "Πορεία" του Σταύρου Παρχαρίδη που θέλησε να ξεφύγει από τις πεπατημένες οδούς των αστικών δραμάτων κάνοντας ένα φιλμ νουάρ δρόμου με πολλές θεατροφιλικές αναφορές. Τα 3.000 ευρώ που χορηγεί το Κέντρο για την επόμενη ταινία του είναι μια καλή μαγιά. Στην ίδια θέση βρέθηκε και το "Εν λευκώ" του Θανάση Σαράντου. Διάκριση μουσικής δεν δόθηκε προς μεγάλη έκπληξη όλων αφού κατά γενική ομολογία πολλές μουσικές επενδύσεις ταινιών ήταν και πρωτότυπες και εκλεκτές και θετικές στην ατμόσφαιρα των ταινιών που πλαισίωσαν.
Μετέωρη μένει και η ιδέα για ένα σιντί με μουσικά αποσπάσματα απ' όλες τις συμμετέχουσες στο ελληνικό τμήμα ταινίες. Δεύτερη εξίσου ενδιαφέρουσα πρόταση είναι η έκδοση σε ντιβιτνί όλων των βραβευμένων ταινιών της Δράμας αρχίζοντας από την τρέχουσα χρονιά και κατεβαίνοντας σταδιακά μέχρι την αρχή του θεσμού.
Χασάπη δράματα
Διαμερισματόκοσμος
Ακολουθία Silverstein
α-στρέψη ω-στρέψη
