Επιστροφή στην Ιθάκη

Σε μια αβανέζικη ταράτσα ένα ηλιόλουστο απόγευμα τρεις παλιοί φίλοι περιμένουν ν' αντικρίσουν τον Αμαντέο [Nestor Jimenez], συγγραφέα σε κρίση που επέστρεψε από τη μαδριλένικη εξορία του μετά από 16 χρόνια. Η Τάνια [Isabel Santos] είναι πικρόχολη υποαμοιβόμενη οφθαλμίατρος, ο Ράφα [Fernando Hechavarria] κάποτε ζωγράφος τώρα αλκολικός μπογιατζής και ο Άλντο [Pedro Julio Diaz Ferran] μηχανικός που... μοντάρει μπαταρίες. Μετά την άφιξη του μπλοκαρισμένου συγγραφέα έρχεται κι ένας πέμπτος φίλος της παρέας, ο Έντι [Jorge Perugorria], τότε απηνής βιβλιοφάγος και νυν νεόπλουτος μαλάκας. Και τότε σταδιακά η ευθυμία, το γέλιο, το γλέντι κι ο χορός γίνονται φαρμάκι, αλληλοκατηγόρια, κακίες και τσακωμοί. Αναδύονται δηλαδή όλα αυτά που τους χώρισαν τότε πριν από δεκατόσα χρόνια και μαζί ότι επακολούθησε.

Γύρω από το τραπέζι της συμφιλίωσης που προσφέρει απλόχερα η μητέρα του Άλντο, Φέλα [Carmen Solar], γίνεται η ψυχοδραματική αποκάλυψη των αληθειών που κατατρύχουν αλλήλους. Λίγο πριν το ξημέρωμα ο επαναπατρισθείς συγγραφέας θα κάνει μια τρομερή εξομολόγηση που θα σαρώσει και θα νοηματοδοτήσει εκ νέου όλα όσα προηγήθηκαν, όχι ματαίως. Απ' το σούρουπο ως την αυγή τίποτε δεν είναι πια όπως πριν. Ούτε η φιλία τους ούτε η αποτυχημένη επανάσταση ούτε η παρελθούσα αφέλεια ούτε η φυγή ούτε καν η πικρία τους. Μήτε το California Dreamin' μήτε κι εκείνα τα ταπεινά, τα ασήμαντα, που τους χώρισαν, όπως τα υμνεί ο Joan Manuel Serrat στο Aquellas Pequenas Cosas.

Ταινία με διαπλεκόμενο ρυθμό, έντονους λεκτικούς διαξιφισμούς και θεατρική δομή, γεμάτη ανατροπές, ιλαροτραγικές περιελίξεις και εξελίξεις που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον μέχρι τέλους. Με εξαίρετους διαλόγους που οφείλονται στον αιρετικό κουβανό συγγραφέα Leonardo Padura και τσεχοφική ατμόσφαιρα φρέσκου αέρα, με καθολικό μοντάζ [στον αντίποδα του ορθόδοξου] και στιβαρές ερμηνείες από μισή ντουζίνα έξοχους ηθοποιούς, οι οποίοι, όντες αυθεντικοί, σε ταξιδεύουν στη χώρα του πάλαι ποτέ του εδώ και του τώρα, στη δική τους Κούβα που ήταν είναι και θα είναι η δική τους φτωχική Ιθάκη του ωραίου ταξιδιού.

Ο Λοράν Καντέ μάς είναι πολύ αγαπητός από τις παλιότερές του σπουδαίες δουλειές [Ανθρώπινος παράγοντας, Ελεύθερος ωραρίου, Το κάλεσμα του Νότου, Ανάμεσα στους τοίχους] για τις οποίες μπορείτε να διαβάσετε στις παραπομπές στο τέλος του άρθρου. Εδώ φαίνεται πως χτύπησε νέα φλέβα χρυσού και κατάφερε να μας κερδίσει ακόμη μια φορά, κάνοντας αναπάντεχες επιλογές τόπου, χώρου, χρόνου και γλώσσας. Εξερεύνησε μια ταινία τραγικά εξωτική και ταυτόχρονα τόσο οικεία όσο και η ίδια μας η ύπαρξη, οι ήττες και οι νίκες που μας βρήκαν και μας πάνε.

Βαθμός: οκτώ [8]

Ο Λοράν Καντέ 4 ταινίες πριν... ελεύθερος ωραρίου
Ο Λοράν Καντέ 2 ταινίες πριν... ανάμεσα σε τοίχους