Φεστιβάλ Νέων Γάλλων Δημιουργών
Είναι απόλυτα φυσικό να περιμένουμε νέα ταλέντα και νέες τάσεις από την πιο ανθοφόρα κινηματογραφική βιομηχανία της Ευρώπης. Είναι τόσοι πολλοί και διαφορετικοί οι φορείς και οι χρηματοδότες του γαλλικού σινεμά, ώστε να χωράνε σ' αυτό όλοι και ιδίως το εκάστοτε 'νέο κύμα'. Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου και το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης αποφάσισαν να μας δώσουν το στίγμα του. Έξι ταινίες [όλες του 2002], έξι βλέμματα νεανικά [ορμητικά], τρεις γυναίκες και τρεις άνδρες σκηνοθέτες [κυρίως πρωτάρηδες], μας ανοίγουν τον κόσμο τους στην εν Θεσσαλονίκη αίθουσα Παύλος Ζάννας από 22 ως 28/10/2004.
"Όμορφες αναμνήσεις" [Se souvenir de belles choses, 2002, 110'] λέγεται η ταινία της ηθοποιού Zabou Breitman που επαναφέρει στο προσκήνιο την Ιsabelle Carre. Ο κόσμος μέσα από τα μάτια μιας πάσχουσας από Άλτσχάιμερ και απώλεια μνήμης, φαίνεται διαφορετικός αλλά όχι μελοδραματικός. Η γραφή είναι ντοκιμαντερική, η αφήγηση γραμμική και υποκειμενική, ενίοτε εσωτερική, η εξέλιξη μάλλον προβλέψιμη, εντός και εκτός οθόνης. Δεν ξέρω αν σημαίνει κάτι το γεγονός ότι δεν διαθέτει καμία πολυπλοκότητα όπως π.χ. το "Μεμέντο", "Η λιακάδα ενός καθαρού μυαλού", "Ο άνθρωπος χωρίς παρελθόν" ή το "Άνοιξε τα μάτια". Η ερμηνεία της Καρέ συγκρίνεται με αυτήν της Ιζαμπέλ Ιπέρ στην "Κορδελιάστρα" [La Dentenelle].
"Ζητώντας στον ήλιο μοίρα" [Une part du ciel, 2002, 85'] και μια θέση αγωνιστική στο κινηματογραφικό στερέωμα. Πολιτικοποιημένη, κοινωνικοποιημένη, παρορμητική, με οπτικές παρεκτροπές, βαρυφορτωμένους χαρακτήρες και διδακτική διάθεση, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό η βελγίδα Benedicte Lienard. Οι καταβολές της είναι εμφανείς: υπήρξε βοηθός των Νταρντέν, του Ζακό Βαν Ντορμάελ και του Ρεϊμόν Ντεπαρντόν. "Η κάμερα καταργεί τη φυσικότητα και αφ' ης στιγμής είναι παρούσα είναι μάταιο να προσποιούμαστε ότι ο ηθοποιός είναι μόνος του... Αρνούμαι την 'αισθητική της απομόνωσης' και συνεπώς αρνούμαι να βάλω τη μηχανή σ' ένα τρίποδο και να φιλμάρω το άτομο ως αντικείμενο... Η μυθοπλασία είναι η απαρχή της 'ουτοπίας των πιθανών καταστάσεων'..." λέει με νόημα η δημιουργός. Η Severine Caneele επανακάμπτει μετά την εμφάνισή της στην αγγελοπουλική "Ανθρωπότητα" [L' Humanite, 1999] του Μπρουνό Ντημόντ. Στο καστ συμμετέχει και ο Olivier Gourmet.
Η "Λουτρόπολη" [Bord de mer, 2002, 90'] απέφερε στην Julie Lopes-Curval τη Χρυσή Κάμερα πρωτοεμφανιζόμενου δημιουργού στις Κάνες. Η προσεκτική και διαπεραστική της ματιά και η παρατηρητικότητά της ακολουθούν το δρόμο που χάραξαν κάποτε ο Ρενουάρ, ο Όζου, ο Ρομέρ και πιο πρόσφατα ο Καιροστάμι. Δεν κρίνει δεν ελέγχει μόνο παρατηρεί και συμπάσχει, συνεπικουρεί και συνδράμει ως φορέας και μεταδότης του [και] δικού της σινε-ουμανισμού. Συμπαραστάτες της τρεις σπουδαίες ερμηνεύτριες, η γκραν νταμ Μπουλ Οζιέ, η αγαπημένη του Μπερτράν Μπλιέ Liliane Rovere και η θητεύσασα παρά τω Κλωντ Σωτέ Ludmila Mikael. Κάπου διάβασα και το εξής: "μια βαρετή ταινία που δείχνει βαρετούς ανθρώπους σε μια βαρετή κωμόπολη".
Τα "17 πορτραίτα" [17 fois Cecile Cassard, 2002, 105'] του Christophe Honore επί της Beatrice Dalle χαρακτηρίζονται επιτηδευμένα και ασυνήθιστα. Ο ίδιος έχει δώσει ανάλογα δείγματα στο παρελθόν είτε με το σενάριο "Les filles ne savent pas nager" [Τα κορίτσια δεν ξέρουν να κολυμπούν, 1999] είτε με τα αντισυμβατικά του παιδικά βιβλία. Εστέτ και αισθησιακός άλλα και ανεκδοτολογικός και υπεράνω διαλόγων. Η παραξενιά της Νταλ [Μπέτι Μπλου, Trouble every day] τον βολεύει ώστε να προκαταλάβει τους θεατές. Διττός και ερμαφρόδιτος είναι ο ρόλος του Romain Duris [γνωστού μας από τις τσιγγάνικες ελεγείες του Γκάτλιφ]. Η Jeanne Balibar δεν πάει πίσω με τις επιλογές της [Κώδικας 46, Ποιος να ξέρει;, Μόνο ο θεός με βλέπει, Ντε Σαντ].
Στο χειρισμό κοινωνικών και δραματικών θεμάτων οι νέοι γάλλοι τα καταφέρνουν ακόμη. Είναι και σινεφίλ άμα λάχει. Στις κωμωδίες όμως... κλάφτα Χαράλαμπε. Εκεί που καταντήσαμε, δεν είμαστε για 'πέτα ρύζι' αλλά για 'βράσε ρύζι', όπως είπε χαρακτηριστικά και η "Τζένη Τζένη" Καρέζη.
"Το είδωλό μου" [Mon idole, 2002, 110'] του επίσης ηθοποιού Guillaume Canet είναι [λέει] μια σάτιρα του σύγχρονου τηλεοπτικού αλαλούμ του τηλε-αμοραλισμού και των ριάλιτι. Εκτός από τον ίδιο τον Κανέ [γνωστό από την "Παραλία"] συμπρωταγωνιστεί η γυναίκα του Diane Kruger [Η ωραία Ελένη στην επική "Τροία"], ο Philippe Lefebvre [το είδωλο] και ο Daniel Prevost. Στόχος του τα σόου τύπου Οπρα Γουίνφρεϊ με τίτλους όπως "Ωρα για χαρτομάντηλα", "Βγάλτε τα χατρομάντηλα" και δε συμμαζεύεται. Κλάψε με Οπρα κλάψε με.
Η αναφώνηση "Αχ! Και να 'μουν πλούσιος" [Αh! si j'etais rich, 2002, 100'] δεν άπτεται πλέον ιδιαίτερης πρωτοτυπίας. Με το ζήτημα και τον καημό αυτό έχουν ασχοληθεί στο παρελθόν και ο "Βιολιστής στη στέγη" Τοπόλ και ο γραφικότατος πια Φίλιππας Νικολάου. Γιατί θα πρέπει να ευτελιστεί μέσα από μια ανέμπνευστη κωμωδία, αυτό μόνο οι Gerard Bitton και Μichel Munz μπορούν να μας το απαντήσουν. Αν θέλετε να δείτε πώς τα πάνε οι Jean-Pierre Darroussin, Valeria Bruni Tedeschi και Richard Berry δικαίωμά σας.
Κάποιες σελίδες
Οι αναμνήσεις που μας χωρίζουνε
Δος μου λιγάκι ουρανό
Σπα-ραδείσια λουτρόπολη
Αν ήμουν πλούσιος (δις) με δις
Το ίνδαλμά μου, το αμάρτημά μου
Ο Κριστόφ ο Τιμημένος στην κόντρα
Ταινίες και πρόγραμμα προβολών