Φορτίο 200 του Aleksei Balabanov
[Gruz 200/ Cargo 200, Ρωσία 2007, 89']
Επιθετική κατάμουτρη σάτιρα. Σαρκαστικός ωμός απροσχημάτιστος ρεαλισμός. Νουάρ κομουνιστική παρωδία, γροθιά αλά CCCP. Αντιπολεμικό κοινωνιολογικό μελόδραμα. Ένα φιλμ που ξεκινάει σαν ανυποψίαστο εσωτερικό ανέκδοτο και καταλήγει ως ένα ζοφερό θρίλερ που πολύ θα θέλαμε να υπερβάλλει των πραγματικών γεγονότων στα οποία βασίστηκε, αλλά μάλλον δεν μας κάνει τη χάρη.
Το οργουελικό χίλια εννιακόσια ογδόντα τέσσερα βρίσκει την προ περεστρόικας Σοβιετική Ένωση να παραπαίει και να καταρρέει εσωτερικά. Τα φέρετρα των σοβιετικών στρατιωτών με την κωδική ονομασία "Φορτίο 200" γυρίζουν νύχτα από το Αφγανιστάν. Μικρά δράματα συγκλονίζουν κάθε οικογένεια. Μαρξιστική αθεΐα και θρησκοληπτική εθελοτυφλία δημιουργούν τεράστιες αποστάσεις και ανομοιογένεια, πλήττοντας ανεπανόρθωτα την ήδη προβληματική σοβιετική επαρχία. Τοπικοί άρχοντες και εκπρόσωποι του νόμου, σάπιοι και διεφθαρμένοι, νέμονται υπερεξουσίες και ασυδοτούν στα όρια ενός σαδιστικού σουρεαλισμού.
Με φόντο ένα νεκρό μεταβιομηχανικό τοπίο κι ένα εργαστήριο παράνομου αλκοόλ, η παρουσία μιας κοπέλας είναι υπεραρκετή για να πυροδοτήσει ένα μηχανισμό αυτοσχέδιων ανεξέλεγκτων καταστάσεων. Κι όλο αυτό το εξωφρενικό μωσαϊκό γίνεται "Το Κιβώτιο" αλά ρωσικά, "Η Κιβωτός" ενός επικηρυγμένου πολέμου. Οι παραμορφωτικές ομοιότητες με το τρέχον ρωσικό κράτος που βλέπει σαν υποτελείς επαρχίες όλους τους γύρω του, κάνουν τις σκέψεις μας ακόμη πιο τρομακτικές. Και είναι απολύτως περιττό να τονίσω ποιον μας θυμίζει ο διεστραμμένος καπιταίν Ζουρόφ [Aleksei Poluyan]. Το "καπιταίν" είναι εσκεμμένα επιλεγμένο για να φέρει σιβυλλικά όλες τις παραλλαγμένες επιθετικές και προσδιοριστικές σημασίες του. Από τον Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι μέχρι τον Άρη Αλεξάνδρου.
Αν έχετε γερά νεύρα και αντοχές, η μουσική θα φροντίσει να σας τα κάνει κουρέλια. Κι αν νομίζετε πως τα βάσανα τελειώνουν μόλις ανάψουν τα φώτα, δεν έχετε παρά να δοκιμάσετε. Αν πιστεύετε πως αυτή είναι η πρώτη ταινία του Αλεξέι Μπαλαμπάνοφ που είδαμε στην χώρα μας, γελιέστε. Επτά χρόνια πριν από την πρώτη της προβολή στο περσινό 48ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είχαμε δει το εξίσου σοκαριστικό και προφητικό αλά Στάινμπεκ "Άνθρωποι και Τέρατα" [Of freaks and men/ Pro ourodov i lioudiei, 1998, 93'] στα πλαίσια ανάλογου αφιερώματος στο 41o Φεστιβάλ. Κι αν ψάχνετε γι' άλλες δουλειές του ίδιου σκηνοθέτη, αναζητείστε άφοβα τα Brat [1997] και Brat 2 [2000] με τον εκδημήσαντα Σεργκέι Μποντρόφ τζούνιορ καθώς το νεότερο Blind Man's Bluff [Zhmurki, 2005].
