Γκρικς ντου ιτ μπέτερ!

Λίστες, λίστες, λίστες! Λίστες με μουσικές, λίστες με γεγονότα, λίστες με παραστάσεις, λίστες με ταινίες, λίστες με απ' όλα! Εκμεταλλευόμενος την ευκαιρία της δεκαετίας που τελειώνει βάλλομαι να προσθέσω άλλη μια λίστα προς ανάγνωση. Αυτή με μερικές από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες των 00s.

Ανέκαθεν μία από τις ατάκες που με έστελνε στο διάολο είναι η περιβόητη "Για ελληνικό, καλό είναι"! Τι σημαίνει αυτό δηλαδή; Ότι δικαίωμα στην αυστηρή κρίση έχουν μόνο 5-10 χώρες και οι υπόλοιποι θα λάβουν μέρος στα πελοποννησιακά καλλιστεία; Σταρ Ελλάς στον Ant1, μόνο τα μεγάλα κεφάλια και πορτοφόλια; Ρε ουστ! Όποιος γουστάρει να αυτοπεριθωριοποιείται και να νιώθει φτωχός συγγενής με τάση προς τις δικαιολογίες και την κακομοιριά ας πρόσεχε.

Σαφώς και η αφετηρία δεν είναι η ίδια για όλους, ουδέποτε όμως το γεγονός αυτό κατάφερε να σταθεί εμπόδιο στο να επιπλεύσει κάτι πραγματικά αξιόλογο. Έχετε σκεφτεί ποτέ ότι ένας λόγος που δεν πολυφαίνεται πολιτιστικά η πατρίδα μας προς τα έξω είναι η αιώνια βλαχιά και ο αρχοντοχωριατισμός που μας διέπουν ως έθνος; Όταν μόνος σου τοποθετείς τον εαυτό σου σε χαμηλότερο επίπεδο, μην περιμένεις να σε εξυψώσει κανείς. Ευτυχώς όμως, όλο και πιο πολλοί συμπατριώτες μας, κυρίως νεότεροι, δεν μπαίνουν πια σε αυτά τα καλούπια και σημάδια ενός καλώς εννοούμενου κοσμοπολιτισμού είναι ορατά, με το 2009 να αποτελεί μελλοντική χρονολογία ορόσημο για τον ελληνικό κινηματογράφο (βλ. Στρέλλα, Κυνόδοντας, Ακαδημία Πλάτωνος).

Για να δούμε λοιπόν 16 ταινίες μυθοπλασίας και 4 ντοκιμαντέρ που έτυχε να φτιαχτούν στην Ελλάδα από το 2000 έως το 2009 και η προσοχή σας τους αξίζει!

(με χρονολογική σειρά)

1. Αγέλαστος Πέτρα - Φίλιππος Κουτσάφτης (2000)
Κομψοτέχνημα, αριστούργημα, πρότυπο! Ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ για την Ελευσίνα με τις εικόνες του Κουτσάφτη και την εξαιρετική μουσική του Κωνσταντίνου Β να μην ξεκολλάνε ποτέ από το μυαλό. Η συγκινησιακά φορτισμένη ηρεμία στη φωνή του αφηγητή και η εσωτερική ένταση που αναδύουν οι εικόνες είναι παροιμιώδεις.

2. Φτηνά Τσιγάρα - Ρένος Χαραλαμπίδης (2001)
Ρομαντικά ερωτοτροπήματα, ακατάπαυστες αμπελοφιλοσοφίες, καλτ περσόνες, ατσούμπαλοι καθημερινοί τύποι, όλα με φόντο το Λυκαβηττό, την Ακαδημίας, την Πανεπιστημίου, την Αθήνα. Μια ταινία για τις άπειρες ιστορίες που ξετυλίγονται δίπλα μας. Μια ταινία για το οικείο, το φαινομενικά ασήμαντο. Μια ταινία για τις ζωές μας.

3. Οι Ακροβάτες Του Κήπου - Χρήστος Δήμας (2001)
Πολλοί προσπάθησαν να δημιουργήσουν τοιχογραφίες των 60s και των70s μέσα από τα παιδικά μάτια. Λίγοι το έκαναν όμως τόσο επιτυχημένα όσο ο Δήμας στους "Ακροβάτες Του Κήπου". Ο Γιώργος Μαρίνος σε ρόλο έκπληξη.

4. Πες Στη Μορφίνη Ακόμα Την Ψάχνω - Γιάννης Φάγκρας (2001)
Ταινία βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο της Νικόλ Ρούσσου, αποτινάζει κάθε κλισέ και δημιουργεί το δικό της κινηματογραφικό "underground" σύμπαν. Η Εκάβη Ντούμα στον πρωταγωνιστικό ρόλο ζωγραφίζει και γίνεται το αγαπημένο μας αγοροκόριτσο.

5. Ο Βασιλιάς - Νίκος Γραμματικός (2002)
Πιθανότατα μία από τις 5-6 καλύτερες ταινίες του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου, αν όχι η καλύτερη. Ρεαλισμός που σε αφήνει με το στόμα ανοιχτό, εκπληκτικές ερμηνείες με τον Βαγγέλη Μουρίκη μετά από το ρόλο αυτό να γίνεται ηθοποιός σύμβολο της γενιάς του και την "φιλήσυχη" ελληνική επαρχία να ξεγυμνώνεται για τα καλά.

6. Δεκαπενταύγουστος - Κωνσταντίνος Γιάνναρης (2002)
Το πιο μεστό φιλμ του Γιάνναρη με τις εμμονές του να εξυπηρετούν την εξέλιξη και όχι να το καθορίζουν. Δεν λείπει ο απαραίτητος gay σουρεαλισμός αλλά πού αλλού θα βλέπαμε ένα νεαρό μετανάστη ντυμένο με νυφικό να κρέμεται από κάποιο μπαλκόνι;

7. Σπιρτόκουτο - Γιάννης Οικονομίδης (2003)
Η απαρχή του νεοελληνικού οικογενειακού εκρηκτικού μηχανισμού σε κινηματογραφικά καρέ, με ηχητική επένδυση χιλιάδων μπινελικίων κατά ριπάς! Ως πρώτη κατάθεση είχε πολλά να πει αλλά το ανεκδιήγητο "Η Ψυχή Στο Στόμα" που ακολούθησε, μόνο ως κακό αστείο που επαναλαμβάνεται μπορούσες να το δεις.

8. Μάτια Από Νύχτα - Περικλής Χούρσογλου (2003)
Τρεις χαρακτήρες, απλοί, καθημερινοί και καθόλου κατά τα τηλεοπτικά πρότυπα γοητευτικοί, αποδεικνύουν ότι έχουν τις ίδιες ανάγκες, τις ίδιες ανησυχίες και τα ίδια μπλεξίματα με όλους μας. Ο Χούρσογλου σε ακόμη μία σπουδαία, ανθρώπινη ταινία, διεισδυτική και τρυφερή.

9. Κλαις; - Αλέξανδρος Βούλγαρης (2003)
Ο πολυπράγμων Αλέξανδρος Βούλγαρης, γιος του Παντελή και γνωστός στα μουσικά δρώμενα ως The Boy έχει σκηνοθετήσει και δυο ταινίες. Το ντεμπούτο του με τίτλο "Κλαις;" δεν θα το λέγαμε αριστούργημα αλλά είναι χαρακτηριστικό δείγμα της γενιάς που πρωταγωνιστεί σήμερα στα πράγματα με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Ο πρωταγωνιστής Αργύρης Θανάσουλας δικαιωματικά γίνεται καλτ φάτσα μιας και το αξίζει και με το παραπάνω.
(Τη δεύτερη ταινία με τίτλο "Ροζ" δεν την έχω δει. Στείλε καμιά κόπια ρε Αλέξανδρε...)

10. Φτάσαμεε! - Σταύρος Τσιώλης (2004)
Μια μουσικοχορευτική πανδαισία! Τεράστιε Τσιώλη το έκανες το θαύμα σου πάλι! Η καλύτερη απεικόνιση της αθάνατης ελληνικής περιφέρειας συνεχίζεται σταθερά μέσα από το φακό του ευλογημένου Σταύρου Τσιώλη. Είμαι φαν, τι να κάνουμε...

11. Το Κακό - Γιώργος Νούσιας (2005)
Το πρώτο splatter που γυρίστηκε στην ημεδαπή. Τι άλλο να πούμε δηλαδή; Ζόμπι στο κέντρο της Αθήνας ρε!
(Το "Κακό 2: Στην Εποχή των Ηρώων" ήταν εξίσου απολαυστικό, με πιο χιουμοριστική κατεύθυνση αλλά το πρώτο μέρος είναι που άνοιξε το δρόμο)

12. Ο Γιος Του Φύλακα - Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος (2006)
Επαρχιώτικες, παραψυχολογικές προκαταλήψεις και ανθρώπινα, γήινα μπλεξίματα, πάνε χέρι-χέρι στο "Γιο Του Φύλακα" χωρίς να πέφτουν στην παγίδα ενός ανόητου φολκλορισμού και πάνω απ' όλα με υπέροχες εικόνες χωριάτικου χειμερινού τοπίου. Εκεί είναι όλο το ζουμί.

13. Τσίου - Μάκης Παπαδημητράτος (2006)
Ό,τι πιο άμεσο τόσο οπτικά όσο και λεκτικά στην όχι και τόσο mainstream πλευρά της σημερινής drug πραγματικότητας. Ο κόσμος των ναρκωτικών μέσα από το απόλυτα χιουμοριστικό πρίσμα, έκανε πολύ κόσμο να κρατάει το στομάχι του από τα γέλια και εμένα ακόμη να απορώ τι κατάλαβε από την ταινία του γκρουπ καλοστεκούμενων 60+ κυριών που βγήκε από την απογευματινή προβολή...

14. Sugartown: Οι Γαμπροί - Κίμων Τσακίρης (2006) Ο ορισμός του γλυκόπικρου. Εκεί που γέλαγες με τη γραφικότητα απλών (και μόνων) ανθρώπων της Ζαχάρως, αμέσως σκοτείνιαζες όταν αναλογιζόσουν τη μοναξιά και την απόγνωσή τους. Συγχαρητήρια πάντως στο σκηνοθέτη για την τόσο ισορροπημένη ματιά μεταξύ σοβαρού και αστείου. Μόνο εύκολο δεν ήταν. Επίσης, μία τεράστια ωδή στην εφευρετικότητα των Greek τοπικών παραγόντων!

15. Πάρβας, Άγονη Γραμμή - Γεράσιμος Ρήγας (2008)
Τα μέρη που κάθε καλοκαίρι βουλιάζουν από χιλιάδες παραθεριστές, το χειμώνα παραμένουν στη θέση τους, δεν εξαφανίζονται. Η ζωή είναι λίγο διαφορετική βέβαια και οι μόνιμοι κάτοικοι όχι τόσο γκλάμορους. Μια ωραία προσέγγιση της ζωής (και του θανάτου) μιας οικογένειας στη Χώρα Αμοργού.

16. Μακρόνησος - Ηλίας Γιαννακάκης / Εύη Καραμπάτσου (2008)
Ας τα συζητήσουμε πια. Ως πότε θα σκουπίζουμε τη σκόνη κάτω απ' το χαλί. Μαρτυρίες όλων των "ωραίων" που συνέβαιναν στο ιστορικό νησί, τόσο από αριστερά όσο και από δεξιά. Το σινεμά γεμάτο παπούδια που τα έζησαν πρώτο χέρι. Η εκρήξεις τους στα λόγια του Διοικητή Σκαλούμπακα μάλλον δικαιολογημένες.

17. Αυστηρώς Κατάλληλο - Μιχάλης Ρέππας / Θανάσης Παπαθανασίου (2008)
"Άντε να τη δούμε κι αυτή τη μαλακία...". Έλα όμως που το τελευταίο πόνημα του εμπορικού διδύμου βλέπεται απολαυστικότατα και προκαλεί έντονο γέλωτα! Χαρακτήρες όνειρο, ατάκες ξυράφι και ζητούμενο μονάχα η εγκεφαλική χαλάρωση. Μια χαρά! Όποιος αρνείται ότι ενίοτε έχει ανάγκη και κάτι λιγότερο του Κουροσάβα ας συνεχίσει να κοροϊδεύει τον εαυτό του...

18. Στρέλλα - Πάνος Κούτρας (2008)
Ο φίλος μου ο Mista President με κάλυψε πλήρως: "Αποκάλυψη το πραγματικά σπουδαίο "Στρέλλα" του Κούτρα. Τολμώ να το χαρακτηρίσω ορόσημο για το ελληνικό σινεμά τόσο αισθητικά όσο και θεματικά. Η σύλληψη, γραφή και απόδοση τέτοιων ταινιών είναι δείγμα ωρίμανσης και προόδου μιας κοινωνίας."

19. Ακαδημία Πλάτωνος - Φίλιππος Τσίτος (2009)
Η μετανάστευση στην χώρα μας ούτε πρόσφατο φαινόμενο είναι, ούτε προκαλεί πια εκπλήξεις σε νοήμονα όντα. Δουλειές σαν την "Ακαδημία Πλάτωνος" μπορούν ασυνείδητα να επηρεάσουν προς το καλύτερο πολύ περισσότερους "φιλήσυχους και ανυποψίαστους" πολίτες απ' ό,τι εκατό συνέδρια και 200 ομιλίες. Αυτό φτάνει.

20. Κυνόδοντας - Γιώργος Λάνθιμος (2009)
Ο Παζολίνι συναντά το Δόγμα 95 κατά κάποιον τρόπο, η "αγία" ελληνική οικογένεια εκθρονίζεται και ο "Κυνόδοντας" δεν είναι κάτι παραπάνω από μια καλή ταινία. Μας ενθουσίασε μάλλον γιατί οι πρωταγωνιστές μιλούσαν ελληνικά. Όπως και να το κάνουμε ο εγκέφαλος εισπράττει το μήνυμα πιο άμεσα.

Σημείωση: Δεν κατάφερα ακόμη να δω τη Διόρθωση (Θάνος Αναστόπουλος, 2007), την Ιστορία 52 (Αλέξης Αλεξίου, 2008), καθώς και την τελευταία του Νικολαΐδη (Zero Years, 2005). Η διαίσθηση μου λέει πώς ίσως κάποια από αυτές να έβρισκε χώρο στην παραπάνω λίστα.