Η σιωπή της Λόρνα, των Jean-Pierre & Luc Dardenne
[Le silence de Lorna / Lorna's silence, Γαλλία / Ιταλία / Βέλγιο 2008, 105']
Στις ταινίες τους υπάρχει πάντα ένας αδιόρατος κύκλος που μας περιβάλλει και επανέρχεται στο τέλος δριμύτερος και παραμένει οιωνεί μετέωρος όσο και [όπως] μια ρεαλιστική ταινία που κόβει μια φέτα απ' τη ζωή των ηρώων της. Στην "Υπόσχεση" το φανερώνει ο τίτλος. Στη "Ροζέτα" είναι η αγωνία της καθημερινής επιβίωσης. Στο "Γιο" είναι ένα φάντασμα. Στο "Παιδί" είναι η σχέση του με τη μητέρα. Κι εδώ είναι ο κύκλος του χρήματος.
Κάποιες "σταθερές" των Νταρντέν βρίσκονται ατόφιες και πάλι. Το δυνατό και απρόσμενο, μέσα στην απλότητά του, σενάριο. Η χαμηλότονη, φαινομενικά αργή, αφήγηση και η τρεμάμενη κάμερα. Η απουσία μουσικής επένδυσης αλλά όχι και της μουσικής. Ο σπουδαίος Ζερεμί Ρενιέ [Υπόσχεση, Ο γιος, Το παιδί] που ωριμάζει μαζί τους, το ανάλογο του Ζαν Πιέρ Λεό για τον Φρανσουά Τρυφώ. Ο αθόρυβος Ολιβιέ Γκουρμέ [Υπόσχεση, Ροζέτα, Ο γιος, Το παιδί]. Η Λιέγη και τα προάστια.
Η κατάδυση στον γυναικείο ψυχισμό επανέρχεται ως στοιχείο από τη "Ροζέτα". Εδώ όμως το κεντρικό πρόσωπο είναι μια όμορφη αλβανή μετανάστρια [Arta Dobroshi] που συνάπτει λευκό γάμο μ' έναν ναρκομανή βέλγο [Jeremie Renier] για να αποκτήσει την υπηκοότητα, την οποία μετά θα "προσφέρει" με το αζημίωτο σε κάποιον ρώσο μαφιόζο. Εν τω μεταξύ ο προσωρινός σύζυγος την ερωτεύεται και αγκιστρώνεται πάνω της ως σωσίβιο στην επερχόμενη θύελλα. Εκείνη πείθεται να τον βοηθήσει αλλά οι συνεργοί της έχουν άλλα σχέδια. Κάποτε όμως κι αυτά και κείνα ναυαγούν. Και τότε μένει η θλίψη και η σιωπή, μερικά βήματα πριν...
Για οικονομικούς μετανάστες σαν τη Λόρνα [και σαν τους υπόλοιπους χαρακτήρες], δεν υπάρχουν σύνορα ούτε σπίτι ούτε ρίζες ούτε προϊστορία. Οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν καν φωνή. Υποφέρουν βουβά και χάνονται στο πουθενά. Μέσα στη σιωπή, μέσα στην τρέλα της Λόρνα, εκεί κρύβεται ταυτόχρονα και το μεγαλείο της. Κι αυτό είναι το ανοιχτό στοίχημα που κερδίζουμε όλοι οι θεατές.
Νταρντέν: είναι τρελοί αυτοί οι βέλγοι
Κάνες 2005: η τιτανομαχία και Το Παιδί