In-Edit 2016

Δεκαεπτά ταξίδια με τα μάτια της μουσικής, μας επιφυλάσσει το φετινό εν Θεσσαλονίκη In-Edit. Τρία από αυτά είναι εγχώρια, με στόχο να προσελκύσουν κι άλλους ντόπιους ντοκιμαντερίστες μουσικών εικόνων του 21ου αιώνα, ώστε από του χρόνου να υπάρξει αγωνιστική διάθεση, διαγωνισμός, βραβεία. Το εύχομαι από καρδιάς αν και οι τρέχουσες ελληνικές επιλογές υπολείπονται πολύ των διεθνών, οι οποίες είναι καλύτερες, καλυτερότερες, χρόνο με το χρόνο.

A Family Affair [2015 Ελλάς /Αυστραλία, 87λ] Aggeliki Aristomenopoulou
Οικογενειακή Υπόθεση είναι αυτή των κρητίκαρων Ξυλούρηδων, της διάσημης μουσικής οικογένειας που απλώνεται πλέον σε βάθος τριών γενεών. Τρία αδέρφια [Νίκος, Ψαραντώνης, Ψαρογιάννης], αρκετά παιδιά και εγγόνια, η φήμη και η χάρη των οποίων φτάνει ως την Ωκεανία. Ταξιδιάρικο ντοκιμαντέρ από μια σκηνοθέτισσα με πελοποννησιακό επίθετο, με θητεία στα μουσικά οδοιπορικά [Κρόιτσμπεργκ 36, Ταξιδιάρα Ψυχή]. Ανισομερές αλλά ενδιαφέρον κυρίως από άποψη δημιουργίας μουσικής παράδοσης και ανανέωσης της μουσικής κληρονομιάς.
Βαθμός: έξι και μισό [6,5]

Alive Inside [2014 ΗΠ, 78λ] Michael Rossato-Bennett
Υπάρχει άραγε μετρήσιμη επίδραση της μουσικής στα άτομα που βιώνουν απώλεια μνημονικού και άνοιες μέχρι τα όρια του Αλτσχάιμερ; Τα ψυχικά νοσήματα είναι μέσα στο παιχνίδι της μουσικής με τη μνήμη; Η απάντηση είναι θετική σε όλα και μάλιστα υπερθετική σύμφωνα με όσα βλέπουμε εδώ. Τι βλέπουμε; Ένα εξαιρετικό και άκρως συγκινητικό ντοκιμαντέρ που πατά επάνω σε μια πολύχρονη έρευνα κόντρα στα χάπια, στην κατασταλτική ιατρική και στην ιδρυματοποίηση ηλικιωμένων και εγκεφαλικά νοσούντων. Παρουσιάζονται ποικίλες περιπτώσεις, από αρχικά μέχρι προχωρημένα στάδια και σκέφτομαι ότι αν το είχα δει πρωτύτερα αυτό το ντοκιμαντέρ, ο θείος μου θα είχε περάσει πολύ καλύτερα τα τελευταία δύσκολα χρόνια της ζωής του, μόνο και μόνο επειδή θα του έβαζα τουλάχιστον τρεις φορές καθημερινά να ακούει την αγαπημένη του μουσική.
Βαθμός: εννιά [9]

Amy [2015 ΗΒ, 127λ] Asif Kapadia
House of Wine ή Winehouse; Στα 28 της χρόνια αντιμετώπισε τελειωτικά το δίλημμα η σπουδαία αυτή σόουλ τζαζ δημιουργός της άμεσης και αδιαμεσολάβητης ηχογράφησης. Μέσα από μόλις τρία μουσικά άλμπουμ [Frank, Back To Black, Lioness: Hidden Treasures] κατάφερε να γίνει λέαινα, τραγική και αγέραστη. Βασίλισσα της ανήκεστης μοναξιάς που τραγουδά τη θλίψη της και σπαράζουν οι μπλουζ, οι τζαζ και οι σόουλ καρδιές. Ο Καπαντιά διαχειρίζεται με εξαίρετο τρόπο προσωπικό αρχειακό υλικό. Οι φωνές των ανθρώπων που έζησαν από κοντά την πορεία μιας σούπερ νόβα ακούγονται εκτός σε όλο το πρώτο μισό του ντοκιμαντέρ και επενδύονται με το υλικό με τρόπο αντάξιο ενός Όσκαρ, ενός BAFTA, πολλών Brit, πολλών Grammy και World Music Awards.
Βαθμός: εννιά [9]

Cobain: Montage of Heck [2015 ΗΠ, 132λ] Brett Morgen
I Hate MySelf and Wanna Die! Τόσο αληθινό όσο κι ένα αστείο! Τίποτε παραπάνω από ένα αστείο! Εσκεμμένα αυτοσαρκαστικό ή εκ βαθέων σκοτεινό; Παντρεμένος / Θαμμένος; Αυτό είμαι, αυτό είμαστε στο τέλος-τέλος!!! Και τι ασύμπτωτη σύμπτωση να το δω άθελά μου την ίδια μέρα που διάλεξε να φύγει οικειοθελώς από τη ζωή; [5 Απρίλη] Ο Kurdt [όπως το 'γραφε ο ίδιος] μέσα από ιδιαίτατα προσωπικές στιγμές, καταγεγραμμένες αυστηρά για προσωπική χρήση, στιγμές που ξεπέρασαν τα όρια του προσωπικού απορρήτου και πέρασαν πια στην παγκόσμια Ιστορία της Μουσικής. Ο Kurdt μέσα από τα γραπτά του, τις εμμονές του, τις φοβίες του, τις grungeιές του, την Φράνσις του, την αιώνια ηρωινική Νιρβάνα του. Κι η Κόρτνι, μις Τζέκιλ και δοκτώρισσα Χάιντ, μανούλα στο μακιγιάζ. Όπως λέμε Τζων και Γιόκο, Σιντ και Νάνσι, θα 'θελε πολύ να λέμε Κερτ και Κόρτνι.
Βαθμός: εννιά [9]

Lemmy [2010 ΗΠ, 117λ] Greg Olliver, Wes Orshoski
Χρειάστηκαν δυο φρενιτιώδεις σκηνοθέτες, πολλά χάι-σκορ, δεκάδες μουσικοί του χθες του προχθές του σήμερα του αύριο, επικές συλλογές αντικειμένων, ένας αδέσποτος γιος και... ατελείωτο μπλα-μπλα-μπλα για να χωρέσουν -εν μέρει- αυτόν που ξεπέρασε τα σύνορα πολλών μουσικών ειδών και ιδιωμάτων. Πολλοί από τους πολλούς βρέθηκαν κάποτε κοντά ή κάτω από ή μέσα στη σκιά του Λέμι Κιλμίστερ, αυτού που πέθανε, είπαν, παίζοντας το αγαπημένο βιντεοπαιχνίδι του. Ωστόσο το ομώνυμο ντοκιμαντέρ καταπλακώνεται από τα ομιλούντα κεφάλια του, τα ανολοκλήρωτα μουσικά θραύσματα, τις καθημερινές συνήθειες... αφήνοντας έκθετο τον αντίκτυπό του στο μουσικό στερέωμα.
Βαθμός: έξι και μισό [6,5]

Mr. Dynamite: The Rise of James Brown [2014 ΗΠ, 120λ] Alex Gibney
Αυτό που ευαγγελίζεται η αμέσως προηγούμενη απόπειρα πορτρέτου, το βλέπουμε εδώ σε όλο του το μεγαλείο. Ζωντανό και να κλοτσάει. Η Άνοδος του Κυρίου Δυναμίτη, του νούμερο 1 Σόουλ μπράδερ, του θνησιγενούς τερεβινθόσπορου. Η μεταμόρφωση του παραβατικού σε σούπερ μαύρο αστέρα και σούπερ μαύρο πολυεκατομμυριούχο. Η ώθηση των μουσικών του στα όριά τους, το άμεσο άδειασμά τους, η επάνοδος, η επανώθηση, ο επαναπροσδιορισμός της σύγχρονης μαύρης μουσικής σκηνής. Η Ιστορία της Σόουλ, της Φανκ, της Αρ'ν'Μπι, της Ραπ, της Χιπ-Χοπ, της χορευτικής κουλτούρας, της γόνιμης επανάληψης μιας και μόνης φράσης. Η μουσική Ιστορία του Νονού όλων αυτών των τάσεων, των μουσικών επαναστάσεων, των μεταστάσεων. Από τον Μάικλ Τζιάκσ'ν μέχρι τον άνθρωπο που κάποτε λεγόταν και ήταν Πρινς. Από τον Maceo Parker μέχρι τον Bootsy Collins. Από τον Bobby Byrd μέχρι τον Alfred 'Pee Wee' Ellis και τον Clyde Stubblefield. Από την μελανοπώγωνο περίοδο μέχρι την μελανομύστακο περίοδο. Και βάλε και βάλε και βάλε, με όλα τα στραβά και τ' ανάποδα. Και όλη η μουσική μέσα στο πακέτο, σαν κερασάκια κερασμένα και ξανακερασμένα. ΑΠΟΛΑΥΣΗ.
Βαθμός: εννιά [9]

My friend Larry Gus [2015 Ελλάς, 72λ] Vassilis Katsoupis
Αναρωτιέμαι. Θα είχε κάνει αυτό το πορτρέτο ο Βασίλης Κατσούπης αν δεν είχε φτάσει ποτέ στην εταιρία DFA ο φίλος του ο Λάρι Γκας; Αν δεν καταδίκαζε συλλήβδην τους χιπστεράδες μόνο και μόνο για να κάνει αυτός τις δικές του λαρυγγο-χιπστεριές, παίζοντάς το υπεράνω; Αν δεν αβαντάριζε το βαθύ λαρύγγι δείχνοντας διαρκώς και αδιακρίτως τον πρωκτό του; Αν είχε διαβάσει όλα αυτά που λέει πως διάβασε στη Βέροια, μέχρι να βγάλει τον πρώτο και πάντα καλύτερο Years not Living; Και πώς κατάφερε να βρει θέση στη δεκαπεντάδα του MiC το I Need New Eyes; Πως κατάφερε να πικάρει διαρκώς αυτήν τη σπάνια και μετρημένη κοπέλα; Να σπάει πλάκα, να τα σπάει και να της τη σπάει; Να φοβερίζει πως έχει άλλα πέντε σιντί ανέκδοτα να περιμένουν;
Βαθμός: πέντε [5] σιντί μετά τιμής


R.E.M. by MTV [2014 ΗΠ, 107λ] Alexander Young
Το empty TV, όπως το ονομάζει ο Κερντ, μας δείχνει τι καπνό φουμάρουν οι Rapid Eye Movement, τους οποίους η γιαγιά του Μάικλ Στάιπ ονόμασε Remember Every Moment. Αυτοί που λεν ότι δεν ξεπουλήθηκαν, δεν είχαν αξίωση να γίνουν αστέρες και διασημότητες, δεν το μετάνιωσαν, δεν άλλαξαν ντράμερ, δεν ασχολήθηκαν με την πολιτική, δεν μεταλλάχθηκαν, δεν απόκαμαν, δεν φαλάκραιψαν, δεν άκουσαν κανέναν παρά μόνο τον εσωτερικό εαυτό τους, δεν θυμήθηκαν το χρώμα των ματιών τους. Μόνο με αρχειακό υλικό από το κανάλι που τους αποθέωσε από τα γεννοφάσκια ως τα γενομάσκια; [σύνθετη λέξη από το γένι, το μούσι, και τη μάσκα, το τεχνιέν μασκάρισμα]
Βαθμός: επτά και μισό [7,5]

Theory of Obscurity: a film about The Residents [2015 ΗΠ, 88λ] Don Hardy Jr.
Ο κόσμος είναι πάντα έτοιμος να δεχτεί ένα ταλέντο αλλά δεν ξέρει τι να κάνει μ' ένα χταπόδι [Αλβέρτος Άινστάιν]. Όταν βλέπω έναν άνθρωπο να κηρύττει, θέλω να τον βλέπω να κουνάει τα χέρια του σαν να προσπαθεί να διώξει ένα σμάρι μέλισσες [Αβραάμ Λίνκολν]. Υπάρχει και κάτι ακόμη που λέει ο Μάικ Τάισον για τα περιστέρια, με τα οποία ασχολείται μόνιμα τα τελευταία χρόνια, αλλά δε θέλω να σας το χαλάσω. Η Θεωρία της Παραξενιάς περιέχει αρκετούς πρώην και επόμενους, ανώνυμους κι επώνυμους και γενικώς. Μιλάνε επί παντός επιστητού ρεζιντεντικού φιλοσοφικού υπόβαθρου και στάσεως ζωής και τέχνης και υπέρβασης αυτών μέσω των τελευταίων κάθε φορά λέξεων της τεχνολογίας. Μιλάνε και βλέπουμε τα πεπραγμένα και τις φάσεις των εν Καλιφόρνια Μονίμων Κατοίκων. Υπάρχει και μανιφέστο αυτών, των αφανών.
The Residents Equation / Η Εξίσωση Των Μονίμων Κατοίκων: 1ον, Βρείτε άτομα. 2ον, Ονομάστε τα The Residents. 3ον, Για όσο διάστημα θα κάνουν πράξεις εναρμονισμένες με την ιδέα. 4ον, Ονομάστε τη γάτα σας Σποτ. Σημείωση: Ενδέχεται να μην υπάρχουν καν αυτοί Οι Μόνιμοι Κάτοικοι.
Βαθμός: εννιά [9]


Το πακέτο έχει κι άλλα: υπόγειο Βερολίνο [B-Movie: Lust & Sound in West-Berlin 1979-1989], παίδες του πίσω πεζοδρόμου [Backstreet Boys: Show 'Em What You're Made Of], α-νοητούς πάνκηδες [Daft Punk Unchained], αυτοσχεδιαστές [Out of the Norm], Πάκο απ' την Ανδαλουσία [Paco de Lucia: La Busqueda], τρίγωνο ανόσιο τριάδα αγ[ρ]ία [The Sacred Triangle: Bowie, Iggy & Lou 1971-1973], μαλινέζους αυτοεξόριστους ανυπόταχτους [They Will Have to Kill Us First: Malian music in exile].

Την πρεμιέρα του In-Edit Greece International Music Documentary Film Festival - 2016 Thessaloniki Edition ανέλαβε η μεγάλη κυρία και μεγάλη αιρετική, αυτιστική, ερατική ενορατική, της τζαζ και των δικαιωμάτων του πολίτη και της πολίτισσας, The Amazing Nina Simone.