In-Edit 2016
Ακόμα πέντε ταινίες του φετινού Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικών Ντοκιμαντέρ (7-13/4, Θεσσαλονίκη). Του Κώστα Καρδερίνη
Η θέαση ακόμη πέντε ταινιών από το τρέχον πρόγραμμα του In-Edit στην Θεσσαλονίκη, επιβεβαιώνει ότι πρόκειται για την καλύτερη συγκομιδή και των τριών ετών της εδώ διοργάνωσης. Κι επειδή όλες έχουν και δεύτερη προβολή, προλαβαίνετε να μορφώσετε ιδίαν αντίληψη.
The Amazing Nina Simone [2015 ΗΠ, 108λ] Jeff L. Lieberman
Η απίθανη Νίνα Σιμόν, η Ευνίκη που ήθελε να γίνει κλασική πιανίστα αλλά έγινε τζαζ πασιονάρια. Το μικρό της, Νίνα, προήλθε από την πιτσιρίκα στα ισπανικά, νίνια, το νινί που λέμε. Το Σιμόν είναι από το όνομα της γαλλίδας ηθοποιού Σιμόν Σινιορέ. Η οπτικοακουστική βιογραφία της ακολουθεί αυστηρή χρονολογική σειρά, πολύ αυστηρή, όσο αυστηρό ήταν και το οικογενειακό περιβάλλον που δε θα της επέτρεπε ποτέ να βγει στα νυχτερινά κέντρα με το πραγματικό της όνομα. Εντύπωση προκαλεί ότι οι άνθρωποι που την βοήθησαν φαίνεται πως ήταν όλοι εβραίοι, εμιγκρέδες και μη. Ακόμη κι ο σκηνοθέτης άλλωστε. Δεύτερη εντύπωση το γεγονός ότι δε διαγνώστηκε έγκαιρα ο διπολισμός της και η νευρολογική της κατάσταση.
Κατά τα άλλα το ντοκιμαντέρ είναι αρκετά διπολικό, όπως και η ίδια, έχει τα πάνω του και τα κάτω του, ξεκινάει μάλιστα πολύ χλιαρά και αργεί να πάρει μπρος. Κάποτε κουράζει με τις πάρα πολλές εξηγήσεις είτε από τον αφηγητή είτε από τα υπόλοιπα πρόσωπα, τα οποία μιλούν υπερβολικά πολύ - σε βάρος της μουσικής. Ωστόσο είναι σημαντικό ότι βλέπουμε τις τρεις υποστάσεις αυτής της σπουδαίας κυρίας, τη ντίβα-αρτίστα-περφόρμερ, τη γυναίκα-μητέρα-ερωμένη και τη δημόσια κοινωνικοπολιτική περσόνα ως αγωνίστρια της ισότητας των φύλων και των φυλών. Από την εποχή της εφηβείας μέχρι το τέλος μιας εποχής.
Βαθμός: εφτά [7]
They Will Have to Kill Us First: Malian Music in Exile [2015 ΗΒ, 107λ] Johanna Schwartz
Το Μάλι είναι δυο διαφορετικά Μάλια, το απάνω και το κάτω. Κι ενώ ο πληθυσμός είναι 98% μουσουλμανικός υπάρχουν αυτοί οι Τουαρέγκ που τολμάν να θέλουν ανεξαρτησία. Κάπου εκεί ενέκυψαν και οι τζιχαντιστές που πήραν βιαίως τα όπλα του Καντάφι και ήρθαν να επιβάλλουν τη σαρία σε ένα φιλήσυχο μέρος που είχε βέβαια τα δικά του προβλήματα, φτώχια, αμορφωσιά, διαφθορά. Κι όλα έγιναν πλέον μαλλιά-κουβάρια. Οι φονταμενταλιστές αφαιρούν από τους ανθρώπους το τελευταίο αποκούμπι τους, τη μουσική, που την κατονομάζουν ως διαβολική και ανήθικη.
Εδώ αρχίζει το παιχνίδι. Οι μουσικοί του Μάλι αντιδρούν, είτε από την πρωτεύουσα Μπαμακό που χαίρει σχετικής προστασίας είτε από τις γειτονικές χώρες όπου βρίσκονται αυτοεξόριστοι. Βλέπουμε όλα αυτά να συμβαίνουν παράλληλα μονταρισμένα κάπως χαοτικά. Στο πρώτο μέρος δεν ακούμε σχεδόν καθόλου μουσική για να αντιληφθούμε τι σημαίνει επιβολή "σιγής". Στο δεύτερο βλέπουμε και ακούμε όλες τις αντιδράσεις των μουσικών οι οποίες ενίοτε ξεπερνούν τα όρια της χώρας και της ηπείρου. Ένα αρκετά πολύπλευρο μωσαϊκό άξιο θέασης και μόνο για τις εξελίξεις στη μακρινή αυτή πολύπαθη αφρικανική χώρα.
Βαθμός: εφτά [7]
The Sacred Triangle; Bowie, Iggy & Lou 1971-73 [2010 ΗΒ, 107λ] Alec Lindsell
Τι προηγήθηκε [στο Factory], πώς έγινε η κολεγιά [στο Λονδίνο], τι επακολούθησε [στο Βερολίνο]; Όλα όσα θα θέλατε να ξέρετε και δεν τολμάτε να ρωτήσετε. Κομβικό πρόσωπο-έκπληξη η εξοργισμένη Άντζι Μπόουι, Raw Power και ρίαλ Transformer του Ντέιβιντ, διαθέτουσα μάλιστα βιτριολικό χιούμορ όταν χρειάζεται. Κουλ περσόνα της ταινίας η ντραγκ Jayne County, ντίβα της παράστασης Pork του Warhol. Η οποία παράσταση όπως και ο δημιουργός της άλλαξαν τα δεδομένα και διαμόρφωσαν τις σχέσεις αλληλεπίδρασης του [αν]ιερού τριγώνου της αμαρτίας, κάπου μεταξύ σεξ, ναρκωτικών και γκλαμ ροκ'ν'ρολ.
Ακούγονται πολύ ενδιαφέροντα πρόσωπα που βίωσαν από κοντά τις μεταλλάξεις, ακούγονται πολύ προχωρημένες αναλύσεις για τις σχέσεις αγάπης-θαυμασμού και τα δάνεια μέχρις κανιβαλισμού, ακούγονται αποσπασματικά και οι μουσικές, πριν, κατά και μετά. Από πίσω υπάρχει στιβαρή, βρετανικού τύπου, παραγωγή και αρκετά σοβαρή εκμετάλλευση αρχειακού υλικού. Ωστόσο... περίμενα πολύ περισσότερα μουσικά θέματα και κάπου κουράστηκα με τις απανωτές διυλίσεις του κώνωπα. Κυρίως των δύο βιογράφων του Ριντ και του Ποπ. Πιο ενδιαφέρουσα στιγμή η μεταστοιχείωση του Iggy σε Ziggy και το κράτημα του πρώτου υπέρ του δεύτερου.
Βαθμός: εφτά μισό [7,5]
Daft Punk Unchained [2015 Γαλλία, 85λ] Herve Martin-Delpierre
Από Darlin' "σκουπιδιάρηδες" του ΜΜ σε διαστημάνθρωπους του παρόντος μέλλοντος. Ο ψηλός λιγνός κι ο κοντός ζουμπουρλός κι όλοι αυτοί από τους οποίους προσεταιρίστηκαν ήχους, ύφη και συμπεριφορές. Τα οποία μετασχημάτισαν στη δική τους τέχνη, μεταμορφωνόμενοι σταδιακά σε ανώνυμα αμίλητα ρομπότ. Ακούμε φωνές και μείξεις στον αυτό χρόνο. Τον τοπικό dj Eren και τον σκοτσέζο Dave Clark της Soma, μέχρι τον Giorgio Moroder [together in electric dreams], τον Nile Rogers [le chic!] και τον Stevie Wonder [master blaster]. Τον γλαφυρότατο και σχεδιαστικότατο Michel Gondry [ελέω Σπάικ Τζόουνζ] ως τον μάγκα, βαρύ κι ασήκωτο πυροβολικό, Leiji Matsumoto. Τον δανειολήπτη Skrillex και τον αοιδό Kanye West. Το κάστρο-στούντιο σπίτι τους ως το παραμιλητό Coachella [2006/2013].
Μνήμες τυχαίας πρόσβασης, αναμνήσεις τυχαίας σειράς κι όλοι αυτοί οι τρελλοί τρελλλοί παραγωγοί που τους ανέλαβαν, ενθουσιασμένοι κάργα από τις ιδέες τους περί μουσικής [ανα]παράστασης. Εξαιρετικό χωροχρονικό οδοιπορικό με πολλές χαμηλές πτήσεις, υψηλή καλλιτεχνική τεχνολογία, τέκνο ποπ, αρτ ποστ ροκ, βοκόντερ ντανς φανκ, νταφτ πανκ. Εξαίρετες αναφορές σε τρέντι εποχές, μουσικές μόδες, ρετρό αναβιώσεις. Τους μόνους που παρέλειψαν [εσκεμμένα;] είναι οι Residents!
Βαθμός: εννιά [9]
Paco de Lucia: La Busqueda [2014 Ισπανία, 95λ] Curro Sanchez Varela
Περιοδεία στην ψυχή του Πάκο από την Ανδαλουσία του οποίου την πορτογαλέζα μαμά λέγανε Λουσία. Με αφορμή την τελευταία περιοδεία και τον κύκνειο δίσκο που ηχογράφησε στο σπίτι του στη Μαγιόρκα και κυκλοφόρησε μετά θάνατον. Ruben Blades, Camaron, John McLaughlin, Al Di Meola, Chick Corea, Carlos Santana, Jorge Pardo, Ricardo Modrego, είναι μερικά εμβληματικά πρόσωπα που μιλούν γι' αυτόν και για το πάθος που βλέπουν στα μάτια του. Μέσα από μια κλασική μείξη αρχειακού και προσωπικού υλικού, αναδεικνύεται η προσωπικότητα του μεγάλου κιθαρίστα, οι τομές και οι ρήξεις του με τον κλασικό κανόνα του φλαμένκο, του σολέα και της μπουλερία, η τεράστια συνεισφορά στην ανανέωση της μουσικής αυτής, την οποία έκανε παγκόσμια γνωστή.
Παράλληλα βλέπουμε τη μοναχικότητα του καλλιτέχνη, τον ιδιωτικό του χώρο και βίο, τον επικούρειο κανόνα του στην πολιτική ζωή, τη θέση του στον κόσμο [τον κόσμο στη θέση του], τη μουσική του φιλοσοφία, την απλότητα, το καθαρό μυαλό, τη διαίσθηση, την έμπνευση, τον αυτοσχεδιασμό σε όλα του τα πεπραγμένα, τη φλόγα, την αιώνια ζωή στα δάκτυλά του. Γεμάτες έξι δεκαετίες, γεμάτες μουσική, γεμάτες περιοδείες, γεμάτες συγκινήσεις, ακόμα και γι' αυτούς που δεν κατέχουν τι εστί φλαμένκο.
Βαθμός: οκτώ μισό [8,5]
B-Movie: Lust & Sound in West-Berlin 1979-1989 [2015 Γερμανία, 92λ] Joerg A. Hoppe, Klaus Maeck, Heiko Lange
Λαγνεία και Μουσική στο Δυτικό Βερολίνο!!! "Είναι αδύνατο να εγκλωβίσεις την ουσία του Βερολίνου σε μία ταινία"; Ο φίλος Αντώνης Ξαγάς διατείνεται ότι ο ξενερουά Μπλίξα διαψεύστηκε! Διαβάστε για να θυμηθείτε τι, πιθανόν, θα χάσετε.