Irina Palm : The woman with the golden arm

[Εν τη παλάμη ούτω βοήσομεν, Βέλγιο-Λουξεμβούργο-ΗΒ-Γερμανία-Γαλλία 2007, 103'] του Sam Garbarski

Η γιαγιά της κυλιόμενης λίθινης εποχής του ροκ δεν επαναπαύεται ποτέ. Και -κυρίως και ευτυχώς- δεν ασχολείται μόνο με νωχελικές μουσικές και βραδύκαυστα άσματα, αφήνοντας τα δάκρυα απλώς να κυλάνε. Είναι συνάμα και μια ικανή ηθοποιός. Η εποχή του οργισμένου Motorcycle Girl [1968] μπορεί να πέρασε, ήρθε όμως ο καιρός "παντεσπάνι" της "Μαρίας Αντουανέτας" [2006] και της motorcycle granny. Διότι, πράγματι, η Marianne Faithfull όχι μόνο δε φοβάται Χριστό αλλά είναι μια γιαγιά με... ρουλεμάν, που θα 'λεγε κι ο φίλος μας ο Τζιμάκος.

Όλη αυτή η ευφάνταστη εισαγωγή έγινε, όπως θα μαντέψατε, για το ρόλο της Ίρινα Παλμ [ανατολικοευρωπαϊστί Ειρήνη Παλάμη] στην νέα ταινία του Σαμ Γκαρμπάρσκι. Η Μάγκι-Μάριαν είναι μια μέση κακομοίρα μικροαστή που, για τη σωτηρία του εγγονού της, μεταμορφώνεται δειλά αλλά τολμηρά σε αυτοαποκαλούμενη "wanking widow", πεοπαίζουσα χήρα ή χείρα. Γίνεται μια "ηρωίδα με βρώμικα χέρια", κάθεται φορώντας τη γεροντίστική ρόμπα της πίσω από μια "τρύπα της δόξας" [glory hole] και αρμέγει "θυμωμένα" ανδρικά εργαλεία.

Πολύ γρήγορα αναγνωρίζεται η κοινωνική της προσφορά και οι πελάτες κάνουν ουρά για να τους περιποιηθεί. Ο μετανάστης αφεντικός της, ο Μίκι [ένας εξαιρετικός και υπόγειος Miki Manojlovic], είναι στην αρχή επιφυλακτικός αλλά κατόπιν αντιλαμβάνεται "αυτοπροσώπως" ότι χτύπησε φλέβα χρυσού. Ο ανταγωνισμός είναι σκληρός και ευθέως ανάλογος του πολλαπλασιασμού των στύσεων. Φιλίες εγκαθιδρύονται και διαλύονται, πάθη κατευνάζονται, κατασκοπίες και κουτσομπολιά εκτοξεύονται, μισές ντροπές ολόκληρες υποτροπές υπο-γειώνονται.

Τα παλαβά σημεία-τέρατα είναι πολλά. Μια νέα σχέση οικοδομείται, μια νέα πάθηση ανακαλύπτεται [penis elbow κάτι - τενοντίτιδα του πέους δηλαδή] και μια ιδιόρρυθμη αλλά ενδιαφέρουσα ανθρωπιά ξεπροβάλλει μέσα από το "ξελάσπωμα δια της λάσπης". Κάπου ελλοχεύει γόνιμα ο κοινωνικός ρεαλισμός του Λόουτς και του Μάικ Λη, εμφορούμενος από άτομα κάθε άλλο παρά άμεμπτου πρότερου βίου. Το βρετανικό φλέγμα νεκρανασταίνεται και μετεμψυχώνεται από δυο μη εγγλέζους, τον γερμανοεβραίο Garbarski και τον ιρανό σεναριογράφο Philippe Blasband που συναντιούνται στο Βέλγιο πριν εισβάλλουν δυναμικά στη γηραιά Αλβιόνα.

Γύρω από τη χρυσοχέρα [παλμ ντ' ορ] Φέιθφουλ αναπνέει ένας ολόκληρος μικρο-υπόκοσμος: η συνάδελφος Λουίζα [Dorka Gryllus] μετανάστρια κι αυτή, ο συμπαθής γιατρός [Jules Werner], οι κυράτσες της αυλής της [Jenny Agutter, Corey Burke, Meg Wynn Owen, Susan Hitch, Flip Webster, Tony O'Brien], ένας γλοιώδης αθέμιτος αντίπαλος, ο καχύποπτος γιος [Kevin Bishop] και η ρεαλίστρια σύζυγός του [Siobhan Hewlett]. Το πιπεράκι δε λείπει από τις μικροπροστριβές τους και σκανδαλάκια ροζέ διανθίζουν το ένοχο παρελθόν τους. Αλλά μήπως έτσι δε γίνεται πάντα; Τους λίθους τους πετάνε συνήθως οι "αναμάρτητοι".

Κι όσο για το σκηνοθέτη, δε μας είναι καθόλου άγνωστος. Στη Δράμα είχαμε δει το μικρού μήκους Joyeux Noel, Rachid [Καλά Χριστούγεννα Ρασίντ, 2000] και σε κάποιο προηγούμενο φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης τον ξαναβρήκαμε με το Le tango des Rashevski [Το ταγκό των Ρασέβσκι/ The Rashevski Tango, 2004]. Οι εμιγκρέδες και το ανθρώπινο πρόσωπο μιας απάνθρωπης κοινότητας, δοχείου οικονομικών μεταναστών, είναι θέματα που τον απασχολούν μόνιμα, ίσως γιατί κι ο ίδιος έχει βιώσει στο πετσί του ανάλογες εμπειρίες.

Η πρωτότυπη μουσική του Ghinzu λειτουργεί μια χαρά στο υπόβαθρο και οι υψηλοί ουμανιστικοί στόχοι των δημιουργών επιτυγχάνονται μέσα από μια προσεκτικά χαμηλή πτήση, με ταπεινότητα, χάρη και ενδιαφέροντες ελιγμούς. Κι αυτό δεν είναι σε καμιά περίπτωση ευφημισμός. Είναι άλλος ένας υπαινιγμός γι' αυτό που δεν μπορεί ούτε καν να πλησιάσει μια σύγχρονη ελληνική ταινία. Ακόμη κι αυτό το Calendar Girls, που είδα πρόσφατα στην τηλεόραση, μοιάζει με όαση μπροστά στις εγχώριες σεξο-φαρσο-κωμωδίες που επιπλέουν στο Αιγαίο σαν ζωύφια, μέχρι να τα φάει για πάντα κάποιο μικρό ψάρι. Αν θέλετε, σώνει και καλά, να δείτε κάποιο αντίστοιχο ελληνικό, σας προτείνω ανεπιφύλακτα το ολ τάιμ κλάσικ σακελλάρειο "Καλωσήλθε το δολλάριο" [1967].

Blue Black, boys... Blue Black
Come down we have wonderful girls...