Joe Strummer: The Future Is Unwritten
[Ιρλανδία/ ΗΒ 2007, 124'] του Julien Temple
Για τον 55χρονο Τζούλιαν Τεμπλ το μέλλον είναι άδηλο. Το δε παρελθόν είναι γεμάτο ταινίες, βίντεο κλιπ, μιούζικαλ και μουσικά ντοκιμαντέρ. Κι αν αποφάσισε να επιστρέψει στην εποχή του χαώδους The Great Rock 'n' Roll Swindle [1980], σίγουρα θα πρέπει να είχε πολύ σοβαρούς λόγους. Κι οι λόγοι ετούτοι δεν είναι οι Pistols, μ' αυτούς λογαριάστηκε στο εξ/αιρετικό The Filth and the Fury [2000]. Για να ακριβολογήσω, ένας ήταν ο λόγος, εν αρχή και εντέλει. Ήτανε εκείνο το "αγενές αγόρι" [rude boy, 1980] που γεννήθηκε Τζον, αναβαπτίστηκε Γούντι [Γκάθρι ή τρυποκάρυδος, διαλέχτε] και θριάμβευσε ως Τζο ο τρομερός Στράμερ [1952-2002].
Οι Clash του Τζο του Πολ και του Μικ δεν ήταν το πρώτο γκρουπ που ξενιτεύτηκε και αποθεώθηκε στις ΗΠ. Είχαν προηγηθεί οι Beatles, οι Stones κι ακολούθησαν αργότερα απ' αυτούς οι U2 κ.ά. ουκ ολίγοι. Ταυτόχρονα όμως εκεί επήλθε και η φθορά και ο χωρισμός. Το ίδιο συνέβη αργά ή γρήγορα και στους υπόλοιπους. Οι U2 μπορεί να μη διαλύθηκαν αλλά πολλοί είναι αυτοί που λένε πως ξεπουλήθηκαν. Οι Stones αντιθέτως μουμιοποιήθηκαν και κατέληξαν άδοξα μ' αυτό το σκορτσέζικο "Shine a Light" επιθανάτιο παραλήρημα.
Ας επιστρέψω όμως στο "άδηλο μέλλον". Η "άγραφη" ιστορία του Strummer έχει δυο αφηγηματικούς άξονες στην ταινία. Ο ένας, ο βασικός, είναι οι φίλοι κι οι γνωστοί που κάθονται γύρω απ' τη φωτιά της νιότης και θυμούνται τα περασμένα όπως τα έζησαν δίπλα του. Ο άλλος, ο χαλαρός, είναι η ραδιοφωνική φωνή του Τζο μέσα από τα αρχεία του BBC London Calling World Service Recordings. Ο Στράμερ μιλά για τα ταξίδια του ανά τον κόσμο [τον αντίκρισε για πρώτη φορά στην Κωνσταντινούπολη], κάθε δυο χρόνια σε άλλη ήπειρο, μαζί με τον διπλωμάτη πατέρα του. Ταυτόχρονα επιλέγει μουσικές και αφηγείται επιρροές.
Εξίσου ενδιαφέρον είναι και το οπτικό αρχειακό υλικό των παιδικών κι εφηβικών χρόνων που οφείλεται εξ ολοκλήρου στον ερασιτέχνη καμεραμάν πατέρα του. Η ατίθαση και απροσάρμοστη φυσιογνωμία του τον έστελνε από σχολείο σε σχολείο κι απ' το 'να αντικείμενο στο επόμενο, ώσπου ο δρόμος τον έφερε ηγέτη πρώτα στους Vultures κι ύστερα στους 101'ers. Αυτούς τους διέλυσε ο ίδιος. Μετά από ένα σαπόρτ στους Sex Pistols κατάλαβε ότι αλλού χτυπούσε η καρδιά του. Η γνωριμία με τον διαβόητο παραγωγό Bernie Rhodes εξελίχθηκε σε σχέση αγάπης-μίσους αλλά έφτιαξε κι έναν θρύλο.
Για τον άμεσο αντίκτυπο του θρύλου αυτού μιλούν διάφοροι τότε οργισμένοι νέοι: ο Τζον Κιούζακ, ο Τζόνι Ντεπ, ο Ματ Ντίλον, ο εκστασιασμένος Στιβ Μπουσέμι, ο Τζάρμους, ο αιώνιος έφηβος Μπάροους, ο Σκορτσέζε, η Σάρα Ντράιβερ, ο Μπόνο, ο primal screamer Μπόμπι Γκιλέσπι κ.ά. Η ιστορία συνεχίζεται μέχρι τους Pogues και τους Mescaleros. Περνάει μες από ταινίες (The King of Comedy, Straight to Hell, Walker, Mystery Train, When Pigs Fly, I Hired a Contract Killer), από συναυλίες (διασκευάζονται Presley, Ramones, Eddie Cochran), από αρχειακό υλικό (βλέπουμε τους Μπριζίτ Μπαρντό, Πίτερ Winston Smith Κάσινγκ, Stones, MC5, Van Halen), κι επιστρέφει στην αρχή.
Πώς επιστρέφει; Δια της μουσικής οδού. Α! Ξέχασα να σας πω για την εκρηκτική, εντυπωσιακή αρχή. Ο punk rock warlord τραγουδά στο στούντιο το "White Riot". Εμείς ακούμε μόνο τη φωνή του ενώ μετά τις δυο πρώτες στροφές "μπαίνει" στο τραγούδι κι ο υπόλοιπος κόσμος του. Αργότερα έρχεται άλλη μια έκρηξη, αρνητική αυτή: είναι η αμερικάνικη βόμβα κατά του Ιράκ που ονομάστηκε ειρωνικά "Rock the Casbah". Ο κύκλος κλείνει με την ιστορική τελευταία εκτέλεση του ίδιου αρχικού κομματιού και το απρόσμενο αντάμωμα Τζόουνς και Στράμερ σε μια ανοιχτή εκδήλωση υπέρ των απεργούντων πυροσβεστών.
Περιττό να τονίσω ότι είμαι ενθουσιασμένος κι ότι συνιστώ την ταινία σε όλους τους μουσικόφιλους. Άρτιο, να συμπληρώσω ότι στα έξτρα θα βρείτε το τρέιλερ και αρκετές ακόμη "συνομιλίες" (με) για τον Τζο γύρω από την εξαγνιστική πυρά. They did start the fire, my holy friend.
mic market clash
Ζωντανός, κλοτσώντας αναμνήσεις
Death and glory, ωμού και αντάμα