Κατερίνα Βρανά

Την Κατερίνα Βρανά δεν την είχα δει ποτέ live μέχρι το βράδυ της 10ης Μαρτίου. Σαφώς και ήμουν από αυτούς που είχαν θαυμάσει το τάλαντο της όταν φουριόζα αλλά και εφευρετική μπήκε στην ελληνική σκηνή του stand up και οπωσδήποτε ήμουν από αυτούς που παρακολούθησαν σοκαρισμένοι τη δραματική τροπή που πήρε η υγεία της το 2017. Για όσους δεν γνωρίζουν, τον Σεπτέμβριο εκείνου του έτους η Βρανά διαγνώστηκε με διάτρηση εντέρου στα πλαίσια επαγγελματικού ταξιδιού στη Μαλαισία. Η αλήθεια είναι ότι η διάγνωση δεν ήταν τόσο έγκαιρη όσο έπρεπε, με αποτέλεσμα να πάθει μέχρι και σηψαιμία. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω έμεινε παράλυτη από τον λαιμό και κάτω, έχασε την όρασή της και πάλευε να μιλήσει, αφού η αρχική της κατάσταση οδήγησε σε σηπτικό σοκ. Επηρεάστηκαν όλα της τα όργανα και μετά από τέσσερις εγχειρήσεις και 5μηνη νοσηλεία ατρόφησαν όλοι οι μύες. Η Βρανά ακολουθεί εντατικό πρόγραμμα αποκατάστασης για να ξαναμάθει να περπατάει και να ανακτήσει τη χρήση των μυών της. Γι αυτό και στις παραστάσεις εμφανίζεται πάνω σε αμαξίδιο, ενώ η όραση της είναι ακόμα επηρεασμένη, βλέπει θολά, κάτι που διαπίστωσα και ο ίδιος όταν μετά από την παράσταση είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω μαζί της για ελάχιστο χρόνο και να της ζητήσω έναν τρόπο επαφής για να λάβω φωτογραφικό υλικό για το παρόν άρθρο.

Όταν πριν από δύο χρόνια κατάλαβα ότι η Βρανά είναι και πάλι σε δράση, πέρα από το θαυμασμό μου για το κουράγιο της και την επιμονή της να υπηρετήσει το είδος στο οποίο αρέσκεται (όπως είναι πασιφανές), είχα την απορία για το πως θα περαιώνει τις απαιτήσεις ενός τέτοιου εγχειρήματος. Και πρέπει να ομολογήσω ότι όταν ξεκίνησε η παράσταση και η Βρανά βρέθηκε πάνω στο αμαξίδιο στη μέση της σκηνής του Arch και αφού κατευόδωσε με αρκετά ευφυολογήματα την κυρία Φωτεινή που την ανέβασε μέχρι εκεί πάνω μέσω μίας ειδικά διαμορφωμένης ράμπας για τις ανάγκες της παράστασης -η οποία ράμπα ξεκινά στο μπροστινό δεξί μέρος της σκηνής- έμεινα να κοιτάζω αυτή τη φιγούρα και να αναρωτιέμαι, όπως και πολλοί ακόμη στο κατάμεστο μαγαζί. Πως τα καταφέρνει;. Μήπως είμαστε εδώ από οίκτο, κεκαλυμμένο μεν, αλλά οίκτο;

Η Βρανά δεν σε αφήνει παρά για ελάχιστα λεπτά σε αυτή την οδό απορίας, και αυτός ακόμη ο χρόνος έχει να κάνει με εσένα, όχι με τη δική της παρουσία. Η ίδια από την αρχή ξεκαθαρίζει με τον λόγο της και τους αστεϊσμούς της, τόσο το ανυπόταχτο της φύσης της όσο και το αυτοσαρκαστικό της. Και ενώ στην αρχή χρειάζεται όντως κάποιος χρόνος για να συνηθίσεις τον τρόπο ομιλίας της, η οποία έρχεται ελαφρώς αλλοιωμένη μετά τις περιπέτειες της υγείας της, και η ίδια κάνει σαφές ότι αντιλαμβάνεται τις πιθανές απώλειες συλλαβών ή φωνηέντων από την πλευρά του ακροατή, εντούτοις μετά από περίπου είκοσι λεπτά είχα συνηθίσει (και πιστεύω το ίδιο συνέβη με όλους) την ιδιαίτερη αυτή ομιλία. Ασταμάτητη για σχεδόν μία ώρα και είκοσι λεπτά, η Βρανά καταπίνει τον ίδιο τον εαυτό της. Ξεχνάς πολύ γρήγορα ότι δεν θα κινηθεί καθόλου πάνω στη σκηνή, αλλά δεν ξεχνάς την ίδια την κατάσταση της, η ίδια φροντίζει με έναν σπαρταριστό τρόπο να διακωμωδήσει αυτό που έζησε (μόνο όσοι παρακολουθήσουν την ‘Ντερμπεντέρισσα’ θα καταλάβουν γιατί είναι αστείο να έχεις μπαλόνια στις μασχάλες) και παράλληλα φροντίζει να σε βγάλει και από το σύμπλεγμα ανωτερότητας που μπορεί ενδόμυχα να νιώσεις, αλλά και από την άβολη θέση του να την βλέπεις στο καρότσι. Προς τιμήν της δεν πιάνει ευκολίες. Instagram και facebook θεματικές που είναι ευκολάκια και προξενούν λόγω της ευρείας διάδοσης τους εύκολα γέλιο, σχεδόν δεν υπάρχουν. Αντίθετα οι σχέσεις των δύο φύλων, η πάλη και πραγματικότητα σύγχρονης γυναίκας, η ενοχικότητα του σύγχρονου άντρα, το αναπόδραστο της καθημερινής ηλιθιότητας του κάθε άνθρωπου, η ελληνικούρα στη νοοτροπία που μας διακρίνει όσους αγγλοσαξονικούς νεολογισμούς κι αν επιστρατεύσουμε, η μπερδεμένη οπτική μας πάνω σε ταμπού ζητήματα που μας αφορούν όμως όλους, είναι το πεδίο αναφορών και τα ζητούμενα της. Υπήρχαν στιγμές που γέλαγε σύσσωμη η αίθουσα, υπήρχαν όμως και σημεία που έπιασα μεμονωμένα άτομα (όπως και μένα τον ίδιο) να ακούνε μόνο το γέλιο τους να αντηχεί μέσα στην αίθουσα, επίσης σημάδι ότι όχι μόνο καταφέρνει να πιάσει μύχια στοιχεία προσωπικότητας, αλλά και ότι έχει τη δυνατότητα να απενοχοποιήσει τόσο τον θεατή, ώστε αυτός να γελάσει μόνος του μέσα σε μια αίθουσα χωρίς να χρειάζεται συμπαραστάτες σε αυτό.

Η Βρανά είναι ευφυής. Η εντός των συνόρων έλλειψη μεγάλης γκάμας αναφορών στην pop κουλτούρα για άτομα που είναι άνω των 60 κάνει δύσκολη την αποστολή της, αλλά η κωμικός τα καταφέρνει χωρίς εύκολες λύσεις και χωρίς συμβιβασμούς στη γλώσσα και στις θεματικές. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ηλικίες ήταν σε ένα πολύ μεγάλο άνοιγμα βεντάλιας. Από 25 χρονών μέχρι 65 και με ποσοστό γυναικών κοντά στο 70% (καμία έκπληξη, αποδεδειγμένα το θέατρο και τις παραστατικές τέχνες τις στηρίζει το γυναικείο φύλο). Καταχειροκροτούμενη και με τη βοήθεια της όπως, καταλάβαμε σε πολλά σημεία της παράστασης άγρυπνης φύλακος της, της κυρίας Φωτεινής, η Βρανά γοητευτικότατη και με ένα ωραίο χαμόγελο ρόλαρε κάτω από τη σκηνή οδηγώντας πολλούς από την αίθουσα σε ένα απόλυτα δικαιολογημένο standing ovation.

Υ.Γ. Ο τίτλος της παράστασης [που τρέχει για τρίτη σχεδόν σαιζόν έχει να κάνει όχι με κάποια αυτοαναφορικότητα της δημιουργού, αλλά με το πολύ εύστοχο σχόλιο που έκανε η ίδια κατά τη διάρκεια του performance και αφορούσε τους ανδρικούς χαρακτηρισμούς που επιστρατεύονται για να αποδοθούν τα εύσημα σε μία γυναίκα όταν αυτή τα καταφέρνει στον κοινωνικό στίβο. Η ηρωίδα του ομότιτλου τραγουδιού του Βασίλη Τσιτσάνη (στην έκδοση όμως με τη Μαρινέλλα στα φωνητικά, όπως κι ακούστηκε στην παράσταση) βρήκε έτσι μια τέλεια ενσάρκωση στην πρωταγωνίστρια της βραδιάς.