Lincoln Unchained

Φέτος στα Όσκαρ έχει μαζευτεί πολύς αμερικανικός πατριωτισμός και πολλή απελευθέρωση. Με τον Ομπάμα αντάμα, που λέει κι ο Ρασούλης. Η Επιχείρηση "Αργώ" [Argo] του Benjamin Geza Affleck ξαναγράφει την κινηματογραφική απόδραση 6 αμερικανών υπαλλήλων από το Ιράν της ισλαμικής του επανάστασης. Η Kathryn Ann Bigelow [πρώην κυρία Cameron] δραματοποιεί την επιχείρηση εξόντωσης του διαβόητου ηγέτη της Αλ-Κάιντα, Osama bin Laden [Zero Dark Thirty]. Ο εφετζής και πομπώδης Quentin Jerome Tarantino αναβιώνει τον ιταλό σπαγκετίστα Sergio Corbucci [Τζάνγκο, 1966] με ένα, τρόπον τινά, σίκουελ [Django Unchained /Τζάνγκο ο Τιμωρός] όπου ο ήρωας τώρα είναι δύο άνθρωποι: λευκός γερμανός και μαύρος σκλάβος.

Απέναντι στις τρεις αυτές περιπέτειες με μπόλικα εφέ, μηχανορραφίες και διόγκωση εθνικής υπερηφάνειας στέκεται ένας Abraham Lincoln ενός κάποιου Steven Allan Spielberg με 150 λεπτά εξοντωτικών διαλόγων και μονολόγων και διαβουλεύσεων περί της ψήφισης του διατάγματος κατάργησης της δουλείας.

Δεν πρόκειται για βιογραφία του 16ου προέδρου αλλά για το χρονικό των τριών τελευταίων μηνών της ζωής του, ως της επεισοδιακή υπογραφή του διατάγματος και εντέλει τη δολοφονία του. Η αρχική σκηνή ξετυλίγεται στο μέτωπο του εμφυλίου και μας δείχνει τη ζωντάνια, την ορμή και τη στοχευμένη σκέψη των μαύρων στρατιωτών έναντι των λευκών βορείων ελλειμματικών χλεμπονιάρηδων που αμφότεροι πολεμάνε τους νότιους ρατσιστές. Αυτό το περιστατικό λέει ο Σπίλμπεργκ ήταν η σπίθα που πυροδότησε την επιθυμία του προέδρου Λίνκολν για την άμεση προώθηση της απελευθέρωσης των δούλων.

Όλη η υπόλοιπη ταινία είναι οι διπλωματικές κινήσεις, οι ελιγμοί, οι συζητήσεις, οι ζυμώσεις και οι προσπάθειες επηρεασμού των λιγότερο συντηρητικών δημοκρατικών βουλευτών [τότε οι κομματικές γραμμές δεν ήταν απόλυτες] υπέρ της πρότασης του ρεπουμπλικάνου προέδρου. Μέγα ατού της ταινίας είναι ο πρωταγωνιστής Daniel Day-Lewis που έχει μεταμορφωθεί σε συνετό πρόεδρο, με όλα τα σουσούμια και τις συνήθειές του. Η ενσάρκωση του ρόλου είναι τέλεια, έχοντας αποδώσει τις ανθρώπινες πτυχές, την πυγμή του, τις αδυναμίες και τις στιγμές που λυγίζει, τόσο παραστατικά ώστε να βλέπουμε μπροστά μας ολοζώντανα τα γεγονότα, 150 περίπου χρόνια μετά [λεπτό και χρόνος], κατά σύμπτωση τις ίδιες μέρες του Ιανουαρίου όπως τότε.

Στον αντίποδα, ο Ταραντίνο βάζει την ιστορία του στον τσιφλικάδικο Νότο λίγο πριν το ξέσπασμα του Εμφυλίου [1858]. Η ταινία ξεκινά με μια σκηνή μονομαχίας κι απελευθέρωσης του Τζάνγκο, συνεχίζει με κυνήγι επικηρυγμένων και διάφορες όχι κολακευτικές καταστάσεις για την τότε Άγρια Δύση, εμφορούμενος από το όραμα απελευθέρωσης της όμορφης μαύρης γυναίκας του ήρωά του. Και φυσικά καταλήγει σε ένα λουτρό θανάτων των κακών πιστολέρος. Ο σκηνοθέτης χειρίζεται έξυπνα τα δάνεια [από τους τίτλους μέχρι τις λήψεις και τα εφέ μετάβασης] και τα τρικ των γουέστερν σπαγκέτι αλλά και τις ιδέες και τις κινήσεις της κάμερας που αντιγράφει από το Αγόρι με τα Μπλε [1919, Knabe in Blau] του εξπρεσιονιστή γερμανού Friedrich Wilhelm Plumpe Murnau [1888-1931].

Η παραγωγή του Τιμωρού Τζάνγκο είναι θηριώδης, γεμάτη με μουσικές εποχής από τους Luis Enriquez Bacalov, Ennio Morricone, Riziero Ortolani, Franco Micalizzi ανάμεικτες με Jerry Goldsmith, Ludwig van Beethoven [στην άρπα], Richie Havens, Johnny Cash. Δυστυχώς οι προθέσεις του Κουέντιν ανατινάζονται εύκολα [όπως ο ίδιος ο αμπλαούμπλας στην ταινία] και υποβιβάζονται σε μια επιτυχημένη αναβαθμισμένη συνταγή αναβίωσης, χωρίς την τρέλα, την ανατροπή και την υπέρβαση που έκρυβαν κάποιες από τις ταινίες του είδους, ιδωμένες σήμερα πια ως καλτ.

Από την άλλη ο Σπίλμπεργκ στηρίχτηκε στην παράδοση και στην πιστότητα των χαρακτήρων, υποβοηθούμενος από πλειάδα εκλεκτών ηθοποιών που ξαναφώτισαν τα πρόσωπα της ιστορίας. Πέραν του Δανιήλ Ντέι-Λιούις όπως δεν τον έχετε ξαναδεί ποτέ, είναι οι Tommy Lee Jones [εξοχότατος], David Strathairn [επίσης], Hal Holbrook [να λέγεται], Bruce McGill, Jackie Earle Haley, James Spader, Joseph Gordon-Levitt, η κλαψιάρα Sally Field ως γκρινιάρα [κλαψιάρα] σύζυγος Λίνκολν και πάμπολλοι άλλοι.

Αλλά το σημαντικότερο σε μια τέτοια αναπαράσταση δεν είναι η ηρωικότητα εκείνων των πρώτων της αμερικανικής δημοκρατίας, όσο οι προβολές που κάνει βάλλοντας έμμεσα κατά της σύγχρονης παγκόσμιας δουλείας των εργαζομένων, κατά της εκμετάλλευσης από αφεντικά τσιφλικάδες του χρήματος [In God we Trust], κατά του σχεδίου υποταγής των συνειδήσεων στους νόμους της μοντέρνας κερδοφορίας των ελάχιστων έναντι ημών των "άλλων".

Αυτό που είναι κοινό και στους τρεις σκηνοθέτες [Άφλεκ, Σπίλμπεργκ, Ταραντίνο] είναι το σιωνιστικό στοιχείο. Δυστυχώς και οι τρεις βρίσκουν ευκαιρίες να το υπενθυμίζουν στις ταινίες τους για να μην ξεχνιόμαστε. Ειδικά εκείνη η επιθυμία του Αβραάμ να επιστρέψει στη Γη της Επαγγελίας μετά από 100 φιλμικά λεπτά διαξιφισμών βγάζει μάτι. Για την Μπίγκελοου επιφυλάσσομαι!

Lincoln, διάρκεια: 150λ., Βαθμός: (9)
Django Unchained, διάρκεια: 165λ., Βαθμός: (7)