Μουσικές περιπλανήσεις στο 13ο ΦΝΘ

Εντεκάδα κανονική κατεβάζει φέτος το Φεστιβάλ στο τμήμα Μουσικά Ντοκιμαντέρ.

Οι πέντε εξ αυτών είναι προσωπογραφίες. Εναρκτήρια τιμώμενη στην επίσημη πρεμιέρα της 13ης διοργάνωσης η μεγάλη ρεμπέτισσα Ρόζα Εσκενάζι που άφησε ανεξίτηλο το στίγμα της στην Θεσσαλονίκη. Αλλά και σ' όλη τη Μεσόγειο όπως θα διαπιστώσουμε από το βιογραφικό Καναρίνι μου γλυκό που της ετοίμασε με πολλά μεράκια ο ισραηλινός Roy Sher.

Στη Πόλη, γενέτειρα της ναζιάρας Ρόζας, αναφέρεται ευθέως η επόμενη ιστορία. Στο επίκεντρό της η λατέρνα και η γυναίκα που την έφερε στην Κωνσταντινούπολη όπου επέπρωτο να βασιλεύσει στους έλληνες της Πόλης για εκατό χρόνια. Η λατέρνα, Η ωραία του Πέραν, που ανέστησε ξανά ο τούρκος Soner Sevgili με τη βοήθεια του οργανοποιού Πάνου Ιωαννίδη.

Τρίτος στη σειρά ο Τομ Ζε απελευθερωμένος αστροναύτης. Κατευθείαν από τη Μπαϊα, ένας ζωντανός θρύλος που ξαφνιάζει ακόμη και σήμερα τ' αυτιά μας με τις ντανταϊστικές του ρίμες [αναζητήστε πάραυτα το Jimi renda-se! και νιώστε την ψυχεδέλειά του]. Ιστορικό αλλά με Βροντερή Ψυχή το ντοκιμαντέρ που αναφέρεται στον καθηγητή Conrad O Johnson και την σούπερ άφρο φάνκι μπάντα Kashmere Stage Band που ο ίδιος ανέστησε.

Στην ίδια οικογένεια αλλά πολύ μακριά το συγκινητικό Deaf Jam. Μη βιάζεστε, δεν πρόκειται για το γνωστό συγκρότημα [χαρήκατε; δεν το παίζουμε, όπως είπε ο κι Τζιμάκος κάποτε]. Αφορά τη μουσική παιδεία της κωφάλαλης εβραίας Ανέτα Μπρόντσκι που συγχρωτίζεται με μια παλαιστίνια δημιουργώντας ένα ιδιόμορφο ντουέτο χιπ χοπ σ' ένα διαγωνισμό ποίησης σλαμ. Πολλά οξύμωρα αλλά εκεί είναι όλη η γοητεία.

Δεύτερη κατηγορία μουσικών ντοκιμαντέρ τα ρυθμικά πορτρέτα πόλεων. Η Θεσσαλονίκη γιορτάζει και πάλι μέσα από τα δικά της ζωντανά γκρουπάκια όπως αυτά παρουσιάζονται στο αδόκιμο Θεσσαλον-ΗΧΟΙ με τη συνδρομή της αμαρτωλής σινομάδας Ciners8 και των Loopa Scava που συναντούν τον Cayetano.

Ακολουθεί το Μπίρμινχαμ όπως αυτό ανασυντίθεται στο φακό της Deborah Aston από τους ήχους τριών μουσικών ρευμάτων που το διαπέρασαν: του αυτοφυούς πανκ, της τζαμαϊκανικής ρέγκε και της ινδικής μπάνγκρα [Made In Birmingham - Reggae Punk Bhangra]. Μετά έρχεται το άλλο Κονγκό, αυτό που θα γνωρίσουμε μέσα από τη Συμφωνική της Κινσάσα, την Orchestre Symphonique Kimbanguiste με τ' όνόμα.

Στο κατόπι το Ρίο και το καρναβάλι του όπως το καταγράφει ως προεόρτιο η Georgia Guerra-Peixe στο προσωπικό της ημερολόγιο με τίτλο Η σάμπα μέσα μου. Κι έπειτα η σπιρίτσουαλ South Central Gospel γειτονιά του Λος Άντζελες την οποία περιδιαβαίνει ο Χρόνης Πεχλιβανίδης με την αρωγή του Jim Whitney.

Αιχμή του δόρατος στην επίθεση, Η δαιμονισμένη δύναμη της χιπ χοπ, που υπερβαίνει τα έθνη, τις φυλετικές ομάδες, τις ηλικίες, τα κοινωνικά στρώματα, τα κινήματα και τα μίση. Με χιούμορ, συναισθήματα και εκρηκτικές εναλλαγές ο καταγραφέας Joshua Atesh Litle φιλοδοξεί να καλύψει όλο το φάσμα των παραλλαγών ενός, πολύ δημοφιλούς ανα τον κόσμο, μουσικού μορφώματος.

Όμως, ο άσος των μεταγραφών Δημήτρης Εϊπίδης φρόντισε ώστε η ομάδα να διαθέτει και γερό πάγκο.

Από το εγχώριο δυναμικό ξεχωρίζουν οι Lost Bodies [το κάδρο τους ζωγραφίζει ο Γιάννης Μισουρίδης, ενώ επιμελούνται και τα Οικολογικά Ημερολόγια - Μια μικρή μεγάλη ιδέα της Μαριάννας Οικονόμου] και ο κρητικός λυράρης Ross Daly [Η ηχώ του χρόνου].

Παραέξω έχουμε τον ανεξάντλητο Ουίλιαμ Σ. Μπάροουζ: ο άνθρωπος μέσα του, τον οποίον σκιαγραφούν οι John Waters, Iggy Pop, Laurie Anderson, Jello Biafra, David Cronenberg, Peter Weller και επενδύουν οι Sonic Youth και Patti Smith. Και μια πόλη [Μερικές φορές η πόλη], το Κλίβελαντ του Οχάιο, όπου μας ξεναγεί ο, αδερφός του Τζιμ, Tom Jarmusch, με τη βοήθεια των Mirrors, Flat Can Co, Short Rabbits, Albert Rollins Jr, Ted Flynn, Texas Slim and His Blues Posse μετά του Earl The Pearl.

Άλλη μια πολιτεία, τη μεσογειακή φλογερή και παθιασμένη Νάπολη Νάπολη Νάπολη, διαλέγει ο Abel Ferrara της οποίας τα δραματοποιημένα αινίγματα εμπιστεύεται στις ατμόσφαιρες του Francis Kuipers. Ενώ τα απρόσιτα, Κοντά στον ουρανό, Καρπάθια που υπεραγαπά ο Titus Faschina τα εναποθέτει στα ευλύγιστα δάκτυλα του συμπατριώτη βιολονίστα Alexander Balanescu με τη διεθνή ακτινοβολία.

Το Πορτρέτο ενός άντρα απαθανατίζει ο φιλανδός Visa Koiso-Kanttila με τις μουσικές του φευγάτου Bill Frisell. Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει και ελληνικές συμμετοχές: Socos [για τον αθέατο σκηνοθέτη Ροβήρο Μανθούλη], Felizol [Οικολογικά ημερολόγια - Όλα είναι δρόμος], Κυπουργός [Φιλιά εις τα παιδιά] , Λουδοβίκος των Ανωγείων [Η άλλη πόλη] και εξ αγχιστείας ο Nicola Piovani [Πεθαίνοντας για την αλήθεια του Νίκου Μεγγρέλη].

Όμως οι μουσικές του φετινού Φεστιβάλ Τεκμηρίωσης δεν έχουν τέλος.

Οι Sasha Gordon & Gogol Bordello κατεδαφίζουν Το σχολείο μας. Οι "νέοι ήχοι του ινδικού 21ου αιώνα" Midival Punditz εξυφαίνουν Τα ροζ σάρι της αεικίνητης και αειφόρου Kim Longinotto. Η Molly [κόρη του Michael] Nyman και ο καλός της Harry Escott περιδιαβαίνουν την Οδό Άρμπορ. Οι ολλανδοί μπρας-χόπερς De Kift εξυμνούν Το θείο γουρούνι. Ο πολύς Johann Johansson παιανίζει μια Ζωή χαρισάμενη. Ο Mikkel Metal και οι Broadcast 200 μινιμαλ-τεκνίζουν τον ύμνο των parkour-ιστών του κόσμου μέσα στη Δική μου παιδική χαρά.

Οι γιαπωνέζοι Pascals [όπως λέμε Comelade, όπως παίζει ο Comelade] του Rocket Matsu ανεβάζουν την Τζενπίν, τη μυστηριώδη γυναίκα. Οι Biggi Hilmarsson και Damien Rice επενδύουν σε Ένα μέλλον ελπίδας. Ο κιθαρίστας των Brand New Heavies, Simon Bartholomew, γρατζουνάει την τέχνη του δεσίματος Κινμπάκου του ψυχάκια Jouni Hokkanen. Οι Lisa Gerrard και Marcello De Francisci κυλάνε όπως Τα δάκρυα της Γάζας. Ο πάντα αξιοθέατος Stefan Jarl προφητεύει μια ζοφερή Υποταγή υπό τους ήχους των Stars of the Lid.

Οι αναιδείς Word Of Mouth, τέλος, ριμάρουν στο Docville της Λασκάρεως.

Η βασική εντεκάδα

Καναρίνι μου γλυκό / My Sweet Canary [Ισραήλ-Γαλλία-Ελλάδα 2011, 89'] Roy Sher
Η καλλονή του Πέρα / Pera Guzeli / Pera Beauty [Τουρκία, 53'] Soner Sevgili
Τομ Ζε απελευθερωμένος αστροναύτης / Tom Ze Liberated Astronaut [Ισπανία 2009, 90'] Igor Iglesias Gonzalez
Βροντερή ψυχή / Thunder Soul [ΗΠ, 84'] Mark Landsman
Deaf Jam [ΗΠ 2011, 70'] Judy Lieff
Θεσσαλον-ΗΧΟΙ [Ελλάς, 70'] Ciners8
Made In Birmingham - Reggae Punk Bhangra [Μ. Βρετανία, 63'] Deborah Aston
Η Συμφωνική της Κινσάσα / Kinshasa Symphony [Γερμανία, 95'] Martin Baer & Claus Wischmann
Η σάμπα μέσα μου / O Samba que Mora em Mim [Βραζιλία-Πορτογαλία, 72'] Georgia Guerra-Peixe
South Central Gospel [Ελλάς, 53'] Χρόνης Πεχλιβανίδης & Jim Whitney
Η δαιμονισμένη δύναμη της χιπ χοπ / The Furious Force of Rhymes [Γαλλία-ΗΠ, 82'] Joshua Atesh Litle

Παραπληρωματικοί

Lost Bodies [33'] Γιάννης Μισουρίδης
Οικολογικά Ημερολόγια - Μια μικρή μεγάλη ιδέα [45'] Μαριάννα Οικονόμου
Η ηχώ του χρόνου [50'] Πάνος Κέκας
Ουίλιαμ Σ. Μπάροουζ: ο άνθρωπος μέσα του / William S Burroughs: A Man Within [ΗΠΑ, 87'] Yony Leyser
Μερικές φορές η πόλη / Sometimes City [ΗΠ, 80'] Tom Jarmusch
Νάπολη Νάπολη Νάπολη \ Napoli Napoli Napoli [Ιταλία 2009, 102'] Abel Ferrara
Κοντά στον ουρανό / Dem Himmel ganz nah [Γερμανία-Ρουμανία, 93'] Titus Faschina
Πορτρέτο ενός άντρα / Portrait of a Man [Φινλανδία, 81'] Visa Koiso-Kanttila
Ο αθέατος σκηνοθέτης [Ελλάς 2011, 67'] Νίκος Θεοδοσίου
Οικολογικά ημερολόγια - Όλα είναι δρόμος [47'] Αλέξης Αλεξίου
Φιλιά εις τα παιδιά [Ελλάς 2011, 124'] Βασίλης Λουλές
Η άλλη πόλη / The Other Town [Τουρκία, 45'] Nefin Dinc
Πεθαίνοντας για την αλήθεια / Shooting vs. shooting [Ελλάς, 73'] Νίκος Μεγγρέλης

Ατελείωτοι

Το σχολείο μας / Scoala Noastra [ΗΠ-Ελβετία 2011, 95'] Miruna Coca-Cozma, Mona Nicoara
Τα ροζ σάρι \ Pink Saris [Μ. Βρετανία-Ινδία, 96'] Kim Longinotto
Η οδός Άρμπορ / The Arbor [Μ. Βρετανία, 90'] Clio Barnard
Το θείο γουρούνι / Divine Pig [Ολλανδία, 55'] Hans Dortmans
Ζωή χαρισάμενη / The Good Life / Det gode liv [Δανία, 87'] Eva Mulvad
Τζενπίν: η μυστηριώδης γυναίκα / Genpin [Ιαπωνία, 92'] Naomi Kawase
Ένα μέλλον ελπίδας / Future of Hope [Ισλανδία-Μ. Βρετανία, 75'] Henry Bateman
Κινμπάκου - η τέχνη του δεσίματος / Kinbaku [Φινλανδία 2009, 29'] Jouni Hokkanen
Τα δάκρυα της Γάζας / Gazas tarer / Tears of Gaza [Νορβηγία, 82'] Vibeke Lokkeberg
Υποταγή / Underkastelsen / Submission [Σουηδία, 87'] Stefan Jarl
Η δική μου παιδική χαρά / My Playground [Δανία, 50'] Kaspar Astrup Schroder
Docville - Λασκάρεως 99, Αθήνα [Ελλάς 2011, 47'] Κατερίνα Πατρώνη

Soundtrack

Kashmere Stage Band: Kashmere  
Tom Ze: Jimi renda-se!  
Francis Kuipers: Vesuvio  
Lost Bodies: διαλέχτεεεε [προτείνω ομνύει]  
Midival Punditz: Electric Universe  
Mikkel Metal: sweep Mikkel Metal Vox Rsh  
De Kift: Berooid (Crescendo)  
Pascals: nohara  
Johann Johansson: And in the endless pause there came the sound of bees  
Nils Kacirek: Nasenfilm  
Rob Simonsen: Love Etc  
Word Of Mouth: WOM Greek BeatboxTeam  
DeAf Jammin':  
Ο Αθλητικός Σύλλογος ΑΓΕΑΣ: παρκούρ θεσσαλονικιώτικο