Μουσικό 49o ΦΚΘ or, Music Makes People Come [alone, together, whatever]
Αρκετά περίεργα πράματα θα δούμε και θα συμβούν στο 49ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Καταρχήν, μέτρησα τουλάχιστον εκατό ταινίες μικρού μήκους και τον κινηματογράφο "Αλέξανδρος" να παίζει στην ατζέντα. Υπερβολικό νούμερο για ένα μεγάλο Φεστιβάλ, πολύ ενδιαφέρουσες συλλογές [ρουμάνικες, ουγγρικές, κροατικές αβανγκάρντ (βλ. PiRaMidas), Midas' touch, digital, g-next] και η Δράμα θα σκάσει απ' τη ζήλια της.
Κατά δεύτερον, μας περιμένουν μουσικές ζωντανές και συναυλιακές αλλά και των εικόνων συνοδευτικές. Οι Residents στο Principal το Σάββατο 15/11 είναι εκτός προγράμματος, αλλά δεν παύουν να είναι μια επιλογή. Εντός και επί τα αυτά είναι ο συνθέτης Δημήτρης Παπαδημητρίου και η καλλίφωνος Φωτεινή Δάρρα στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, την Τρίτη 18/11 στις 21:00. Ρεβάνς, Ηλεκτρικός Άγγελος, Το Δέντρο που Πληγώναμε, Σκιάχτρα, Το Φως που Σβήνει, Μια ζωή μια εποχή... σε νέα συμφωνική ενορχήστρωση. Η αξία τους αυτόματα υπερβαίνει αυτή του Τζακ ντε Τζονέτ ή της Νταϊάν Ρηβς που αρκέστηκαν στο Βελλίδειο συνεδριακό κέντρο [για να μην ξεχνιόμαστε για ποιο σκοπό έχει φτιαχτεί]. Ο Τσικ Κορήα δεν πιάνεται.
Ακόμη πιο "μέσα" και πιο σκοτεινά θα κολυμπήσουν οι δικοί μας Good Luck Mr. Gorsky και Eventless Plot, την ίδια νύχτα και ώρα 22:30 στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης του λιμανιού. Συνεχίζοντας το χορό που έσυραν πέρσι οι Your Hand In Mine με τον Ναρούζε, τούτοι δω θα επενδύσουν από κοινού και ζωντανά επί σκηνής το βωβό αριστούργημα του Victor Sjostrom "Η άμαξα φάντασμα" [Korkarlen/ The Phantom Carriage, Σουηδία 1921, 93']. Κι είμαι σίγουρος ότι δε θα πέφτει καρφίτσα, όπως είχε γίνει και πέρσι. Δε χρειάζεται να τονίσω τη σπουδαιότητα τέτοιων ανοιγμάτων προς τις νέες μουσικές δυνάμεις της πόλης μας. Όμως δεν μας αρκεί μόνο μια προβολή και μια εκτέλεση. Θέλουμε κι άλλες να γίνουν σε χρόνο δεύτερο και πιο χαλαρό.
Την Τετάρτη 19/11 στο Stage του Μύλου έρχεται από τη Σενεγάλη μια ορχήστρα που δημιουργήθηκε με υπουργική απόφαση, η πολύχρωμη Orchestra Baobab. Όλες οι αφρο-μαύρες μουσικές και επιρροές περνάνε μέσα από το σώμα και το πνεύμα τους: πατσάνγκα, σάλσα, τσα τσα, ρέγκε, μάμπο, μπαλάξ, στοιχεία κιούμπαν τζαζ και ποπ και λάτιν. Φαίνεται πως ο τίτλος "Specialists in all styles" τους πάει γάντι. Λέτε να είναι κι ο Youssou N'Dour μαζί τους;
Την Πέμπτη 20/11 στις 21:00 στην Γ' Αποθήκη του λιμανιού η σκηνή θα μοιραστεί στα τρία, προς τιμήν και δόξα του πατρινού περιοδικού Muzine και του ενός χρόνου κυκλοφορίας του. Οι θεσσαλονικείς Jane Doe, οι βοστονέζοι Plumerai και οι αθηναίες Berlin Brides θα δώσουν διαδοχικά τον καλύτερο εαυτό τους. Το άφτερ πάρτι θα δισκοθετήσει ο ντι-τζέι Ηλίας Φραγκούλης. [Είναι μόνο dj ή απλά mono;] Η είσοδος το βράδυ αυτό είναι ελεύθερη όπως και στο επόμενο, αλλά όχι στα προηγούμενα.
Την Παρασκευή 21/11 στις 23:00 η ίδια Αποθήκη θα υποδεχθεί το επταμελές γκρουπ του Nezih Unen που θα μας ξεναγήσει στα "Χαμένα Τραγούδια της Ανατολίας". Ο μελετητής και μουσικός Νεζί Υνέν γύρισε όλα τα βάθια της έγγειας Ανατολής [40.000 χλμ], κινηματογράφησε παππούδες και γιαγιάδες να τραγουδάνε σκοπούς του τόπου τους [350 ώρες, 133 καταγραφές], μιξάρισε τις γυμνές φωνές με δικές του επιρρεπείς μουσικές, και τα 'βαλε όλ' αυτά [μαζί με τα πανοραμικά τους τοπία] σε ένα συναρπαστικό ντοκιμαντέρ [Anadolu'nun Kayip Sarkilari/ Lost Songs of Anatolia, Τουρκία 2008, 97']. Θα δούμε σε γιγαντοοθόνη όλους αυτούς τους ακρίτες μουσικούς και τη μπάντα από κάτω να τους συνοδεύει ζωντανά. Πιο πριν [20:30] κάποιοι λιγότεροι, όσοι προλάβουν, θα έχουν δει και την ταινία στην αίθουσα Σταύρος Τορνές.
Συναυλία μες απ' το πανί θα δώσουν και οι Sonic Youth στο "Sleeping Nights Awake" [2007, 82'] του Michael Albright. Ο Albright είναι μαθητής του Albert Maysles και εμπνευστής του Project Moonshine [σαν παράνομο ουίσκι δεν ακούγεται;] που διδάσκει πρακτικά μαθήματα κινηματογράφου σε μαθητές κολεγίων. Καρπός αυτού του πρότζεκτ είναι και η εν λόγω καταγραφή της 4ης Ιουλίου 2006 επί σκηνής του Λας Βέγκας των υπόπτων Thurston Moore, Lee Renaldo, Kim Gordon, Mark Ibold και Steve Shelley. Η συνταγή θα εφαρμοστεί μάλιστα και σε δυο ανάλογα ελληνικά πρότζεκτ που θα τρέξουν ζωντανά στη διάρκεια του Φεστιβάλ.
Οι Sonic Youth συμμετέχουν μαζί με τους Ina Djakou, Christian Fennesz, Cheikha Djenia, Fela Kuti, Terry Riley και Bismillah Khan στο σάουντρακ της χορταστικής "Ενδοχώρας" του Tariq Teguia [Gabbla/ Inland, Αλγερία 2008, 140']. Πολυσυλλεκτικό και "Το σύνδρομο της Χιονάτης" του digital waver Άγγελου Σπάρταλη με μουσικές των Oblivion, Αντώνη Κιζούλη, Professor Skank, Dark Elf vs Innersound και Common Sense. Ομοίως "Η Χαρά του να σε Κλέβουν" [The pleasure of being robbed, ΗΠ 2008, 70'] του Joshua Safdie όπου θ' ακούσουμε The Beets, Alex Billig [Never Heard of Zeppelin], Noah Britton και Tiny Seas.
Ταξίδι μουσικό μας υπόσχεται και ο συνθέτης αφηγητής-ξεναγός παραγωγός Gustavo Santaolalla στο "Cafe de los Maestros" του Miguel Kohan [Αργεντινή/ ΗΠ/ Βραζιλία 2008, 91'], όπου μας παρουσιάζει τους μεγάλους δασκάλους του στο τανγκό. Ο Σανταολάγια υπογράφει και τη μουσική της "Οριακής Γραμμής" [Linha de passe, Βραζιλία 2008, 108'] του Walter Salles και της Daniela Thomas. Κόλλησαν οι δυο τους [Γουσταύο / Βάλτερ] μετά τα "Ημερολόγια Μοτοσικλέτας" και συνεχίζουν ακάθεκτοι με το μεγαλόπνοο "On the road" του Τζακ Κέρουακ. Γι' αυτό έχουν πάρει τους δρόμους και θα είναι αμφότεροι παρόντες μαζί με την συμπαραγωγό Λίτα Στάντιτς για μερικά μάστερκλας και μαθήματα ύφους.
Το μενού των προβολών έχει αρκετά ακόμη κλασικά δίδυμα σκηνοθέτη / συνθέτη. Clint Mansell / Darren Aronofsky "Ο παλαιστής" [The wrestler, ΗΠ 2008, 105'] για αρχή. Hans Zimmer / Ron Howard "Frost/Nixon: Η αναμέτρηση" [ΗΠ 2008, 122'] για τέλος. Στη μέση Will Oldham / Kelly Reichardt "Η Ουέντι και η Λούσι" [Wendy and Lucy, ΗΠ 2008, 80']. Tindersticks / Claire Denis "35 σφηνάκια ρούμι" [35 Rhums/ 35 shots of rum, Γαλλία 2007, 100']. Bojidar Petkov / Svetoslav Ovtcharov "Η μόνη ερωτική ιστορία για την οποία δεν έγραψε ο Χέμινγουεϊ" [Edinstvenata lubovna istoria koiato Hemingway ne opisa/ A farewell to Hemingway, Βουλγαρία 2008, 89'].
Οι κλασικοί νουάρ και τιμώμενοι Franz Waxman / Ζυλ Ντασέν "Η νύχτα και η πόλη" [Night and the city, ΗΒ 1950, 101']. Νίκος Παπάζογλου / Ελένη Αλεξανδράκη "Ο Αρσιβαρίστας και ο Άγγελος" [Angel and the weight-lifter, Ελλάς 2008, 126']. Και φυσικά Ελένη Καραΐνδρου / Θόδωρος Αγγελόπουλος "Η σκόνη του χρόνου" [The dust of time, Ελλάς/ Γερμανία/ Ιταλία/ Ρωσία 2008, 125'].
Θα ακούσουμε κι άλλους. Michael Brook στο "Sugar" [ΗΠ 2008, 114'] των Ryan Fleck και Anna Boden. Georges Delerue στο λαϊκό άσμα "Θα εκραγώ" [Voy a explotar/ I'm gonna explode, Μεξικό 2008, 106'] του Gerardo Naranjo Gonzalez. Max Richter στο "Βαλς με τον Μπασίρ" [Vals im Bashir/ Waltz with Bashir, Ισραήλ/ Γαλλία/ Γερμανία 2008, 87'] του Ari Folman. Rene Aubry στο "Κάτω απ' τις βόμβες" [Sous les bombes/ Under the bombs, Λίβανος/ Γαλλία/ ΗΒ/ Βέλγιο 2007, 98'] του Philippe Aractingi.
Yo-Yo Ma στην σκηνοθετική εκδοχή "Στάχτες του χρόνου - Redux" [Χονγκ Κονγκ 2008, 93'] του Ουόνγκ Καρ Ουάι. Strange Party Orchestra στην "Κλεψύδρα" [Pescanik/ The hourglass, Σερβία 2007, 104'] του Szabolcs Tolnai. Yuki Kajiura στο προσωκρατικό "Ο Αχιλλέας και η χελώνα" [Akires to kame/ Achilles and the tortoise, Ιαπωνία 2008, 119'] του Takeshi Kitano.
Οι εγχώριοι τελευταίοι. Κάπα Βήτα στο διεθνές διαγωνιστικό "Without" του Αλέξανδρου Αβρανά. The Prefabricated Quartet στις επίσης διεθνείς "Τρεις στιγμές" του Πέτρου Σεβαστίκογλου. Felizol & Peekay Tayloh στην "Ιστορία 52" του Αλέξης Αλεξίου. Κυπουργό στα ντοκ "Πάρβας, άγονη γραμμή" και "Τη νύχτα που ο Φερνάντο Πεσσόα συνάντησε τον Κωνσταντίνο Καβάφη". Χατζηνάσιο στα "Είδωλα στον καθρέφτη" επί του Δημήτρη Μυταρά. Μάνο Χατζιδάκι στο ένα και μοναδικό "Είδωλο στον καθρέφτη".
Όσοι άντεξαν ως εδώ, θα αποζημιωθούν. Ο πατέρας Θανάσης Παπακωνσταντίνου και ο υιός Κωνσταντής συνυπογράφουν μουσικά το "Μικρό έγκλημα" του λονδρέζου κύπριου Χρίστου Γεωργίου. "Κι αν εγκλημάτησε, το 'κανε για το παιδί του" θα γράψουν οι φυλλάδες. Την ώρα που ο νιόνιος Διονύσης Σαββόπουλος συμμετέχει ως μέλος στην κριτική επιτροπή του διεθνούς διαγωνιστικού.
Θα μου πείτε, όλα αυτά σε μια καθισιά; Πώς θα προλάβουμε να τα δούμε; Δεν έχει άλλες βδομάδες ο χρόνος; Και θα σας απαντήσω: αν θα θέλατε να δείτε Roisin Murphy, Monika και Schiller σε τρία διαφορετικά μέρη την ίδια νύχτα πώς θα τα καταφέρνατε; Ε; Πιέστε και κάνα ισοτονικό ποτό που δίνει φτερά στα μάτια και τις αισθήσεις! Οι ισοτονικοπαραγωγοί τι θα κάνουν; Κλέφτες θα γίνουν;