Μουσικοί πλόες στο 14ο Φ.Ντ.Θ.
Τα μουσικά ντοκιμαντέρ έχουν καταστεί διαχρονική αξία του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Το "μουσικό κουτί" του φετινού προγράμματος εστιάζει κυρίως σε προσωπικές ιστορίες και πορτρέτα καλλιτεχνών και λιγότερο σε μουσικές τάσεις όπως αυτές εκφράζονται μέσα από προσωπικές διαδρομές.
Για παράδειγμα Η Σέλι Ράιτ "βγαίνει απ' τη ντουλάπα" του ζεύγους Μπόμπι Μπιρλέφι και Μπέβερλι Κοπφ μας μιλάει για μια κάντρι τραγουδίστρια που έγινε διάσημη στη χώρα της έχοντας κρύψει την ερωτική προτίμησή της για το ίδιο φύλο. Ο τελευταίος γύρος του θανάτου: Η ζωή, ο έρωτας και το τέλος μιας πανκ θεότητας της ελληνοαμερικανής Λίλυ Σκούρτις Έιερς αναφέρεται στην αμφίπλευρη περσόνα της Μάριαν Άντερσον που κάηκε σαν σούπερ νόβα, φανερώνοντας και προκαλώντας ανάλογες ερωτικές επιθυμίες. Η σύντομη πορεία της μπάντας της The Insaints [οι ανίεροι] αφηγείται ο πολυτάλαντος χαρντ ροκ ποστ πανκ περοφόρμερ Henry Rollins.
Ο Πολ Γουίλιαμς ζει ακόμα του Στίβεν Κέσλερ είναι η ιστορία του -και κυριολεκτικά- ζωντανού τραγουδοποιού, συνθέτη, ηθοποιού τραγουδιστή και σόουμαν [The Paul Williams Show], γνωστού από τα τραγούδια του για το Μάπετ Σόου, την Barbra Streisand [Ένα αστέρι γεννιέται] ή τους Carpenters και Το Πλοίο της Αγάπης, παλιότερα.
Δυο ακόμη πολύ ενδιαφέροντα μουσικά πορτρέτα είναι αυτό του δικού μας μεγάλου τζάζμαν Σάκη Παπαδημητρίου - η Αναπνοή του Αυτοσχεδιαστή υπό του Σπύρου Τσιφτσή και της κλασικής πιανίστριας Μαρίκας Μπουρνάκη που διεκδικεί μια θέση στο παγκόσμιο στερέωμα δηλώνοντας Δεν είμαι Ροκ Σταρ μπροστά στο φακό της Μπόμπι Τζο Χαρτ. Εδώ χωράει άνετα και το Directing Hell του Χρήστου "Manson" Χουλιάρα [για το Νίκο Νικολαΐδη] μόνο και μόνο γιατί ενορχηστρώνει έξοχα τις άγριες κολασμένες εικόνες του έλληνα Τσουκαμότο με τις μουσικές του Χατζηνάσιου και του Αγγελάκα.
Μια δεύτερη κατηγορία είναι τα πορτρέτα μουσικών γκρουπ. Στο ρυθμό των τυμπάνων της Αϊτής και της ένδοξης μπιγκ μπαντ Septentrional κινείται η σκηνοθέτις Ουΐτνι Ντάου. Ούτε Κόκαλα Ούτε Πέτσα [Rodlaust og Beinlaus] είναι το όνομα μιας ροκ μπάντας ψαράδων που απαθανατίζει εν πλω ο ισλανδός Ίνγκβαρ Α. Θόρισον. Συγκρότημα και μουσική ιστορία της Κάτω Ιταλίας είναι και οι Encardia, η πέτρα που χορεύει του Άγγελου Κοβότσου.
Τρίτη κατηγορία τα μουσικά κινήματα. Σε Τέτοιους Καιρούς, στην ιστορία των μπλουζ που έγινε σήμερα ραπ και χιπ χοπ, που τραγούδησε τους καημούς των μαύρων στο Δέλτα του Μισσισσιππή, τη σκλαβιά και τους άδικους πολέμους, και τραγουδά ακόμη την οικονομική κρίση και τις προσδοκίες τους απ' τον Ομπάμα, αναφέρονται με ευλάβεια οι ολλανδοί σκηνοθέτες Μάαρτεν Σμιτ και Τόμας Ντέμπελε. Για την Κούβα, τους ρυθμούς της, τους χορευταράδες ανθρώπους, τους πλανόδιους ή μη μουσικούς της μιλάει το εμβληματικό και υπαρξιακό Πατρίδα ή Θάνατος του ρώσου οτέρ Βιτάλι Μάνσκι.
Πιο κοντά μας, στη μουσική κουλτούρα ενός ολόκληρου νησιού μας ταξιδεύει ο Πάνος Καρκανεβάτος με το οδοιπορικό του Μεσόγειος: Σικελία. Μακριά ακόμη πιο κοντά ο Νίκος Σκαρέντζος αποτυπώνει την τοπική χιπ χοπ σκηνή και την οικονομική κρίση που γίνεται δράση και ρίμες μέσα από τα Ανοιχτά Μικρόφωνα. Μελέτη μουσικοκοινωνική είναι και το επεισόδιο της σειράς Docville με τίτλο Κωνσταντινουπόλεως 280, Θεσσαλονίκη του Γιάννη "Lost Body" Μισουρίδη που αναφέρεται στο κοσμοπολίτικο κάποτε σκυλάδικο Ζυγός.
Λεόντεια μερίδα διεκδικεί μια ακόμη κατηγορία ταινιών τεκμηρίωσης, αυτή που αναφέρεται στον χορό. Πρωτότυπη και πρωτοποριακή η ORA του καναδού Φιλίπ Μπεϊλόκ που οπτικοποιεί υπερρεαλιστικά τις χορογραφίες του Χοσέ Νάβας με τη μουσική του Robert M. Lepage. Σε ένα ζευγάρι επαγγελματιών λάτιν χορευτών ακουμπάνε οι δανοί Κρίστιαν Μπόνκε και Αντρέας Κοφόντ απαθανατίζοντας της ύστατη προσπάθειά τους για μια θεαματική επάνοδο στις πίστες [Επάγγελμα: Χορευτής].
Το Τάνγκο-Χασάπικο, ο Χορός των Λιμανιών μας παρουσιάζει τις χορογραφίες και τη διττή ταυτότητα του ελληνοαργεντινού Χόρχε Δερμιτζάκη ανάμεσα σε δυο λιμάνια και δυο σκηνοθέτισσες [Κωνσταντίνα Μπούσμπουρα & Χούλια Μ. Χέιμαν]. Τέλος ο ευφάνταστος βρετανός Φίλιπ Κοξ, ζηλεύοντας τη δόξα του συμπατριώτη Danny Boyle [Slumdog Millionaire], μας παρουσιάζει την ιστορία μιας ομάδας Μπενγκάλι ντετέκτιβ και της όμορφης χορογράφου φίλης τους.
Στο χορό των μουσικών ταινιών χωράνε πιστεύω και κάποιες που έχουν ενδιαφέρουσες και αξιοπρόσεκτες ηχητικές επενδύσεις. Ο Χώρος πίσω σου για την εικαστικό Σουζούσι Χαναγιάγκι υπογράφεται μουσικά από τον David Byrne. Οι τελευταίες ημέρες της Αρκτικής φωτογραφίζονται με ήχους του Hilmar Orn Hilmarsson. Ο πρόεδρος του Νησιού συνοδεύεται από τους Radiohead και Stars of the Lid. Οι Πέντε Σπασμένες Κάμερες χορεύουν στους σαγηνευτικούς λαγγεμένους ρυθμούς των Le Trio Joubran. Το Περιστέρι /Perah Istar πετάει με τις κιθαρωδίες του Kevin McLeod και το Μέγαρο Εξαρχόπουλου ντύνεται με μια σύνθεση του Gabriel Faure.
Το ελληνικό ρεπερτόριο περιλαμβάνει επίσης Βαγγέλη Φάμπα [ΜΕΤΑΞΑ ακούγοντας το χρόνο], tonesoprano & Στέφανο Κωνσταντινίδη [Σαγιόμι, Μικροπόλεις], Νίκη Ξυλούρη [Γαύδος. Εκεί στο νότο], Νίκο Πλατύρραχο [Κλέφτης εικόνων], Socos [Περιμένοντας τη Ρόζα], Μίνωα Μάτσα [Συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους], Word of Mouth [Docville] και Τρίο Τεκκέ [Το νησί που μοιραζόμαστε].
Στο πρόγραμμα Docs In Progress θα βρείτε ημιτελές το ντοκιμαντέρ του Ανδρέα Σιαδήμα για το Μουσικό Χωριό του Πηλίου. Και μην ξεχνάτε τη συναυλία της Lynda Thalie, αλγερινής έθνικ κοσμοπολίτισσας του Κεμπέκ, στο Ολύμπιον τη Δευτέρα 19 Μαρτίου το βράδυ.
Λίστα ηχοβολιστικών τεκμηρίων
Η Σέλι Ράιτ "βγαίνει απ' τη ντουλάπα" /Wish me away [ΗΠ 2010, 96'] των Bobbie Birleffi & Beverly Kopf
Ο τελευταίος γύρος του θανάτου: Η ζωή, ο έρωτας και το τέλος μιας πανκ θεότητας /Last Fast Ride: The life, love and death of a punk goddess [ΗΠ 2011, 87'] της Lilly Scourtis Ayers
Ο Πολ Γουίλιαμς ζει ακόμα /Paul Williams still alive [ΗΠ 2011, 84'] του Stephen Kessler
Σάκης Παπαδημητρίου - η αναπνοή του αυτοσχεδιαστή /Sakis Papadimitriou - A Life Improvised [Ελλάς 2010, 50'] του Σπύρου Τσιφτσή
Δεν είμαι ροκ σταρ /I am not a rock star /Le reve de Marika [Καναδάς 2012, 85'] της Bobbi Jo Hart
Σκηνοθετώντας την Κόλαση /Directing Hell [Ελλάς 2011, 78'] του Χρήστου Χουλιάρα [για το Νίκο Νικολαΐδη]
Στο ρυθμό των τυμπάνων /When the drum is beating [ΗΠ 2011, 88'] της Whitney Dow
Ούτε Κόκαλα Ούτε Πέτσα: Μια ροκ μπάντα εν πλω /No Bone No Skin: A rock band at sea /Rodlaust og Beinlaus [Ισλανδία 2011, 48'] του Ingvar A. Thorisson
Encardia, η πέτρα που χορεύει /Encardia, the Dancing Stone [Ελλάς 2012, 80'] του Άγγελου Κοβότσου
Σε τέτοιους καιρούς /Times like deese [Ολλανδία 2011, 86'] των Maarten Schmidt & Thomas Doebele
Πατρίδα ή Θάνατος /Motherland or Death /Patria o Muerte [Ρωσία 2011, 99'] του Vitaly Mansky
Μεσόγειος: Σικελία /MediTerraNea: Sicily [Ελλάς 2012, 49'] του Πάνου Καρκανεβάτου
Ανοιχτά Μικρόφωνα /Open Mics [Ελλάς 2011, 81'] του Νίκου Σκαρέντζου
Docville: Κωνσταντινουπόλεως 280, Θεσσαλονίκη /Docville: 280 Constantinople st., Thessaloniki [Ελλάς 2011, 46'] του Γιάννη Μισουρίδη
ORA [Καναδάς 2011, 15'] του Philipe Baylaucq
Επάγγελμα: Χορευτής /Ballroom Dancer [Δανία 2011, 84'] των Christian Bonke & Andreas Koefoed
Τάνγκο-Χασάπικο, ο χορός των λιμανιών /Tango-Hassapiko, Dance of the Ports [Ελλάς /Αργεντινή 2011] των Κωνσταντίνας Μπούσμπουρα & Julia M. Heimann
O Μπενγκάλι ντετέκτιβ /The Bengali detective [Μεγ. Βρετανία /ΗΠΑ /Ινδία 2011, 91'] του Philip Cox
Ο χώρος πίσω σου /The Space in back of you [ΗΠ 2011, 65'] του Richard Rutkowski
Οι τελευταίες ημέρες της Αρκτικής /Andlit Nordursins /Last Days of the Arctic [Ισλανδία /Γερμανία /Μεγ. Βρετανία /ΗΠ /Ολλανδία 2011, 90'] του Magnus Vidar Sigurdsson
Ο πρόεδρος του νησιού /The island president [ΗΠ 2011, 101'] του Jon Shenk
Πέντε σπασμένες κάμερες /Hams camerat maksurat /Hanesh matzlemot shvurot /Five broken cameras [Ισραήλ /Παλαιστίνη /Γαλλία 2011, 90'] των Guy Davidi & Emad Burnat
Περιστέρι /Perah Istar [Ελλάς 2012, 60'] των Ελισάβετ Λαλουδάκη & Massimo Pizzocaro
Μέγαρο Εξαρχόπουλου /The Exarhopoulos Mansion [Ελλάς 2012, 3'] του Χρήστου Καλλίτση
ΜΕΤΑΞΑ ακούγοντας το χρόνο /METAXA listening to time [Ελλάς 2012, 87'] του Σταύρου Ψυλλάκη
Σαγιόμι /Sayome [Ελλάς 2011, 56'] του Νίκου Νταγιαντά
Μικροπόλεις /Mikropolis [Ελλάς 2011, <30'] Διαφόρων
Γαύδος. Εκεί στο Νότο /Gavdos. Southwards [Ελλάς 2012, 93'] της Ανθής Νταουντάκη
Κλέφτης εικόνων /Image thief [Ελλάς 2012, 27'] του Πάνου Α. Θωμαΐδη
Περιμένοντας τη Ρόζα /Waiting for Rosa [Ελλάς 2012, 55'] του Νίκου Θεοδοσίου
Συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους /Meeting with Remarkable People [Ελλάς 2011, <61'] του Μενέλαου Καραμαγγιώλη
Docville [Ελλάς 2011, <47'] Διαφόρων
Το νησί που μοιραζόμαστε /Bir adayi paylasmak /Sharing an island [Κύπρος 2011, 100'] της Δανάης Στυλιανού
Μουσικό Χωρίο /Music Village [Ελλάς 2012, 52'] του Ανδρέα Σιαδήμα
