Ο γιος του Σαούλ
Όλα γίνονται αναφανδόν σε πρώτο πρόσωπο στην ταινία του Λάσλο Νέμες, γι' αυτό και δεν υπάρχει διέξοδος. Του Κώστα Καρδερίνη
Ο γιος που δεν θα θέλατε να έχετε. Ο τίτλος του μυθιστορήματος του πρόωρα χαμένου και επικαιρότατου Κώστα Κοντοδήμου μου ήρθε αβίαστα στο νου. Όχι όμως γιατί δεν ήταν καλό παιδί όσο ζούσε. Αλλά γιατί βρίσκεστε στο Άουσβιτς, στο τμήμα που μαζεύει τα "κομμάτια" μετά το τελευταίο ντουζ, και είτε τα μεταφέρετε σε φούρνους είτε τα απιθώνετε όπως-όπως σε ομαδικούς λάκκους γιατί τα κρεματόρια δεν προλαβαίνουν.
Είστε ούγγρος εβραίος, λέγεστε Σαούλ Αουσλάντερ [ξένος / ξενοφερμένος], έχετε ένα μεγάλο κατακόκκινο Χ στην πλάτη και ζείτε επειδή κάποιοι πρέπει να φροντίζουν το ξεφόρτωμα πτωμάτων, το ξεδιάλεγμα των ρούχων τους, την εξαφάνιση ταυτοτήτων και λοιπών αναγνωριστικών, την περισυλλογή τιμαλφών. Ο φακός σάς παρακολουθεί πισώπλατα και κατά πόδας σε ότι κάνετε, κρυφό ή φανερό, δε σας αφήνει να πάρτε ανάσα χωρίς να σας βλέπει. Κι εσείς βρίσκετε αποκούμπι ψυχολογικό πάνω στο νεκρό κορμί ενός αγοριού που λέτε πώς είναι γιος σας ενώ αυτοί που σας ξέρουν λεν ότι δεν είχατε ποτέ. Και θέλετε ντε και καλά να βρείτε ένα ραβίνο να το μακαρίσει και να το θάψει αναπαμένο.
Γύρω σας όλα καταρρέουν και οσονούπω επίκειται ξεκαθάρισμα του σιναφιού σας από τους ναζί, διότι και το δικό σας σώμα "ανανεώνεται" που και που. Μεταξύ του ενός "που" και του άλλου, σχεδιάζετε ηρωική έξοδο αλλά το άψυχο σώμα του παιδιού που το είδατε εχθές να ξεψυχά δεν μπορεί να βγει από τη σκέψη και τις πράξεις σας. Κατά τον ρουν των γεγονότων το βλέμμα σας θα διασταυρωθεί με άλλο ένα αγοράκι, ζωντανό αυτό.
Η ελπίδα και η σανίδα σωτηρίας σας μεταλαμβάνεται. Δυο αγοράκια, ένα ξέψυχο κι ένα ολόψυχο, αδερφάκια στους τίτλους τέλους, κρατάνε άσβεστη την υπερκοντινή περιπέτεια μέχρις εσχάτων. Το άτομό σας και το άστρο σας, μεσουρανεί μέσω ενός χαρακτηριστικού τύπου ονόματι Γκέζα Ρέριγκ. Δεν είναι ηθοποιός κι ας έχει τη στόφα των μεγάλων ενσαρκωτών. Ο Geza Roehrig είναι αντεργκράουντ μουσικός [Huckleberry / HuckRebelly] και χασιδικός ποιητής του ολοκαυτώματος [Βιβλίο της Αποτέφρωσης, Αιχμαλωσία]. Είναι το τέλειο άλλο εγώ σας. Είστε εσείς και δεν το ξέρετε ακόμη.
Μιλάω έτσι γιατί στην περιπέτεια αυτή, του μυαλού, της σκέψης και της ζωής, εσείς είστε ο πρωταγωνιστής. Είστε και φαίνεστε κι από το μίτο της Αριάδνης κρέμεστε. Όλα γίνονται αναφανδόν σε πρώτο πρόσωπο στην ταινία του Λάσλο Νέμες, Ο γιος του Σαούλ, γι' αυτό και δεν υπάρχει διέξοδος. Η Κλωθώ, η Λάχεσις και η Άτροπος υφαίνουν, περιπλέκουν, εξυφαίνουν. Η ανέμη όλο γυρίζει αλλά κανένα παραμύθι δεν αρχίζει. Όλα είναι αληθινός εφιάλτης στα Τάρταρα του στρατοπέδου και της πέριξ αυτού φύσεως του ανθρώπου. Σήμερα και πριν 70 χρόνια και πριν 975 [βιβλική αναφορά στο θάνατο των γιων και του ίδιου του βασιλιά Σαούλ στη μάχη και κρέμασμα των πτωμάτων τους στα τείχη της Βαιθσάν].
Βαθμός: οκτώμισο [8,5]