Ο χρόνος που απομένει
Πέρασαν επτά χρόνια απ' όταν μια ταινία, μυθοπλασία και τεκμήριο, από την Παλαιστίνη, η "Θεϊκή παρέμβαση" [Yadon ilaheyya / Divine Intervention, 2002], ήρθε να μας θυμίσει με χιούμορ και νηφαλιότητα κάποια γειτονικά "οικεία κακά" για την πολύπαθη αυτή περιοχή. Τώρα ο ίδιος σκηνοθέτης - σεναριογράφος - παραγωγός και πρωταγωνιστής του εαυτού του έρχεται πάλι, το ίδιο σιγανά και ταπεινά, ανάμεσα στα κινηματογραφικά είδη, να μας μιλήσει για την ίδρυση του ισραηλινού κράτους [μόλις] το 1948 [εξήντα χρόνια πριν] και για ότι επακολούθησε.
Την ιστορία αυτή θα την ακούσουμε/δούμε έμμεσα καθώς αφηγείται την περιπέτεια της οικογένειάς του. Κεντρικό πρόσωπο είναι ο πατέρας του, Φουάντ, που τον υποδύεται εξαιρετικά ο Saleh Bakri [Το αλάτι αυτής της θάλασσας / Salt of This Sea (2008), Η επίσκεψη της μπάντας / Bikur Ha-Tizmoret (2007)]. Αλλά και ο ίδιος ο σκηνοθέτης που από παιδί δείχνει ιδιαίτερη κλίση στα καλλιτεχνικά και ιδιαίτερη δυσκολία στην αποδοχή της μεσοβέζικης αυτής κατάστασης.
Ο πατέρας είναι στη μαύρη λίστα των αρχών κατοχής της γενέτειρας του Ναζαρέτ, ο γείτονας μεθάει και προσπαθεί διαρκώς να αυτοπυρποληθεί, ο γιος του γείτονα πέφτει κάτω απ' τη μηλιά, η θεία φαντάζεται ανύπαρκτα γεγονότα στο σαλεμένο της μυαλό, ο ξάδερφος ξενιτεύεται / αυτοεξορίζεται, οι φίλοι παρακολουθούν αμήχανοι, κι ο ίδιος απελαύνεται. Χαρακτηριστικό ότι παραμένει ένα βουβό πρόσωπο σε όλες τις φάσεις της ζωής του, σα να είναι φιμωμένος και δεν μπορεί να μιλήσει για όλ' αυτά που τον πνίγουν.
Κι έτσι κραυγάζει για το δίκιο του χωρίς να μιλάει. Για τη χώρα του που ήταν συνειδητά ενάντια στην αμερικάνικη αποικιοκρατία και τώρα βιώνει τις παρενέργειες της υποκουλτούρας της. Γι' αυτούς που κοιτάνε χωρίς να βλέπουν. Γι' αυτούς που χαιρετάνε στο κενό και το κενό. Γι' αυτούς που σφυράνε αδιάφορα. Για τα πυροτεχνήματα. Για το τείχος του αίσχους που θα 'θελε να το υπερβεί με ένα άλμα επί κοντώ. Για την έλλειψη προσανατολισμού και ταυτότητας ατομικής. Για τη λησμονιά και τον εφησυχασμό.
Κι όλ' αυτά χωρίς μεμψιμοιρίες, χωρίς βαρυγκώμια, με χιούμορ υπόγειο και ανατρεπτικό, με μελαγχολικό χαμόγελο, με καλή μουσική του τότε [Mohammed Abdel Wahab, Sagopa Kajmer, Morricone] και του τώρα [Yasmine Hamdan aka Yas σε διασκευή Bee Gees]. Μουσική χωρίς σύνορα και παρωπίδες. Και εικόνες προσωπικές και πανανθρώπινες.