Ο κος Σπολ και ο κος Τέρνερ

Όμορφος δεν είναι ούτε καλλίγραμμο σώμα έχει. Ούτε καλοσχηματισμένο θα τον πεις. Ηθοποιάρα όμως!!! Σε πείσμα των φυσικών δυσαναλογιών του, παρατηρητικός, βαθύς και μεθοδικός, ο Τίμοθι Σπολ θεωρείται σήμερα το μεγαλύτερο ενεργό υποκριτικό κεφάλαιο της γηραιάς αλβιώνας.

Αξιοσημείωτο ότι πριν να γίνει Κος Τέρνερ από τον Μάικ Λι, πριν να τον τιμήσουν επ' αυτού οι Κάννες και η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου, δεν έχει να επιδείξει σχεδόν καμιά προσωπική κινηματογραφική διάκριση. Και μόνο τις συνεργασίες του με τον Μάικ Λι να λογαριάσουμε, είναι ικανές και άξιες να ονομάσουν σερ το εργατόπαιδο από το Λάβεντερ Χιλ.

33 χρόνια πίσω πρωτοσυνεργάστηκαν στο θεατρικό του BBC, Σπίτι μου Σπιτάκι μου [1982]. Ο Σπολ είναι ένας από τους τρεις ταχυδρομικούς υπαλλήλους που, όταν δεν ταξινομεί σχολαστικά φακέλους, καβγαδίζει διαρκώς με τη γυναίκα του γιατί δε θέλει κουτσούβελα.

25 χρόνια πίσω... Η ζωή είναι γλυκιά [1990]. Παρότι συμμετείχε στην πρώτη του υπερπαραγωγή, Τσάι στη Σαχάρα [των Μπερτολούτσι, Μπόουλς, Πέπλοου,] ο πλάγιος ρόλος του φιλόδοξου Ομπρί στην ταινία του Λι, θέλει να σπάσει τα κατεστημένα στο χώρο των μπιστρό. Είναι ταυτόχρονα κωμικός και τραγικός. Τόσο ανθρώπινος που κλέβει την παράσταση.

19 χρόνια πίσω, τα Μυστικά και Ψέματα [1996] παραλίγο να ήταν η τελευταία ταινία της ζωής του. Μαζί με τον σούπερ γουάου Άμλετ του Κένεθ Μπράνα. Ενώ ο Μάικ Λι κι η Μπρέντα Μπλέθιν όργωναν Κάννες και Χόλιγουντ, ο Σπολ έκανε χημειοθεραπείες έχοντας διαγνωστεί με οξεία μυελογενή λευχαιμία. Τελικά είχε γίνει κάποιο ιατρικό λάθος. Του πήρε καιρό να συνέλθει αλλά, μετά απ' αυτό το διπλό χτύπημα [αδερφός της Μπλέθιν στα Μυστικά και Ρόζενγκρατς στον μεγαθήριο Άμλετ], δεν θα χρειαζόταν ποτέ ξανά να παρακαλέσει για κάποιο ρόλο.

Λίγο πριν βγει η χιλιετία [1999] ο Τίμοθι δουλεύει ξανά με τον Μάικ και δίνει χωρίς υπερβολή Παράσταση μιας ζωής [Topsy-Turvy]. Ο ρόλος του ανθρωπινού Mικάδο από το ομώνυμο έργο των Γκίλμπερτ και Σάλιβαν και οι συνεχείς περικοπές, καταστούν τον Τεμπλ [που υποδύεται ο Σπολ] μια τραγική φιγούρα. Ο μόνος τρόπος να διαμαρτυρηθεί είναι να τραγουδήσει αυτό που δε θα δει ποτέ το κοινό του. Εκεί ακριβώς, στο τραγούδι [A More Humane Mikado,] ολοκληρώνεται το μεγαλείο και το βουβό κλάμα του άδοξου ηθοποιού. Ειρωνικά, ο Τίμοθι παραμένει μεγαλειώδης και αδόξαστος. Τιμάται μόνο από τους βρετανούς κριτικούς.

Το 2002, 13 χρόνια πριν, έρχεται μάλλον φυσιολογικά το ανθρώπινο δίλημμα Όλα ή τίποτα. Εδώ ο Σπολ συναντιέται, για τρίτη συνεχόμενη φορά σε ταινία του Λι, με τη Λέσλι Μάνβιλ [τέταρτη είναι ο Κος Τέρνερ]. Είναι ζευγάρι, απογοητευμένοι μεταξύ τους, όμως ένα τραγικό γεγονός θα τους ταρακουνήσει μαζί με όλους τους επαΐοντες γείτονες. Ένα εργατικό μωσαϊκό στροβιλίζεται γύρω από την ευτυχία χωρίς να μπορεί να την αγγίξει. Ο Σπολ είναι πάτερ φαμίλας, ταξίστας, πικραμένος αλλά ξέρει να φιλοσοφεί και να παλεύει τα θεωρητικώς απάλευτα.

Και να που το 2014 έρχεται ο Κος Τέρνερ! Ζωγράφος παραγνωρισμένος στην εποχή του, μπροστά πολύ μπροστά, με βλέμμα κριτικό και οξύ, με θέληση να καεί για την τέχνη του. Για να αφήσει κάτι άξιο να θαυμάζεται και να προκαλεί στοχασμούς σε κάθε εποχή, διαχρονικά. Μια κληρονομιά για όλους όσοι έχουν μάτια να δουν. Εδώ ο Σπολ τα σπάει κυριολεκτικά. Γρυλίζει, ρουθουνίζει, νευριάζει, υποτροπιάζει, αντιστέκεται και συνταράζει. Συγκλονίζει η ταύτισή του με τον ιδιόρρυθμο και ιδιοφυή καλλιτέχνη.

Δεν είναι όμως μόνο οι ταινίες του Μάικ Λι. Θυμάμαι τη φλεγματική κωμωδία Σέξι ιεραπόστολος [με τον Μάικλ Πάλιν] όπου υποδύεται έναν υπηρέτη. Πιο πριν, τον προβολατζή του Κουαντροφίνια. Πιο μετά το ιδρωμένο κεφάλι του επί πίνακι στο ξεχασμένο Γκόθικ του Κεν Ράσελ. Τον απατημένο ταξιτζή σύζυγο στη Σαρκική εξάρτηση. Τον ματαιόδοξο και απάνθρωπο δικαστικό στον Σουίνι Τοντ. Τον αεράτο Τσόρτσιλ στο Λόγο του βασιλιά.


Προσθέστε τους υπόλοιπους ιστορικούς ρόλους και τα παιδικά όνειρα [Χάρι Πότερ, Λέμονι Σνίκετ, Η Μαγεμένη], τις φωνές [στην Αλίκη και σε αρκετά καρτούν] και την παράλληλη θεατρική του δράση [στη σκηνή, στο πανί και στο γυαλί] και έχετε... έναν κο Τέρνερ της μανιασμένης υποκριτικής τέχνης και των θυελλωδών μεταμορφώσεων.

Ταινιάκι έκπληξη: ο Τιμολέων χρυσόψαρο.

Κινηματογραφική πιατέλα αλά Timothy Spall

1978 The Life Story of Baal /Ο βίος του Βάαλ [58λ] Edward Bennett
1979 Κουαντροφίνια /Quadrophenia [117λ] Franc Roddam
1982 Σπίτι μου σπιτάκι μου /Home Sweet Home [95λ] Mike Leigh
1982 Σέξι ιεραπόστολος /The Missionary [90λ] Richard Loncraine
1985 Η Νύφη /The Bride [118λ] Franc Roddam
1986 Γκόθικ /Gothic [87λ] Ken Russell
1988 Υπόθεση δολοφονίας /To Kill a Priest [117λ] Agnieszka Holland
1990 Τσάι στη Σαχάρα /The Sheltering Sky [138λ] Bernardo Bertolucci
1990 Η ζωή είναι γλυκιά /Life Is Sweet [103λ] Mike Leigh
1990 Λευκός κυνηγός, μαύρη καρδιά /White Hunter Black Heart [112λ] Clint Eastwood
1996 Μυστικά και ψέματα /Secrets & Lies [142λ] Mike Leigh
1996 Άμλετ /Hamlet [242λ] Kenneth Branagh
1998 Παράξενα φρούτα /Still Crazy [95λ] Brian Gibson
1999 Η παράσταση μιας ζωής /Topsy-Turvy [154λ] Mike Leigh
2000 Βατέλ /Vatel [103λ] Roland Joffe
2001 Σαρκική εξάρτηση /Intimacy [119λ] Patrice Chereau
2001 Βανίλα σκάι /Vanilla Sky [136λ] Cameron Crowe
2002 Όλα ή τίποτα /All or Nothing [128λ] Mike Leigh
2004 Λέμονι Σνίκετ: Μια σειρά από ατυχή γεγονότα /Lemony Snicket's A Series of Unfortunate Events [108λ] Brad Silberling
2007 Η Μαγεμένη /Enchanted [107λ] Kevin Lima
2007 Σουίνι Τοντ, ο φονικός κουρέας της οδού Φλιτ /Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street [116λ] Tim Burton
2007 Αψηφώντας το θάνατο /Death Defying Acts [97λ] Gillian Armstrong
2009 Μπάλα για καταραμένους /The Damned United [98λ] Tom Hooper
2009 Το λουλούδι της ερήμου /Desert Flower [120λ] Sherry Hormann
2010 Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων /Alice in Wonderland [108λ] Tim Burton
2010 Ο λόγος του βασιλιά /The King's Speech [118λ] Tom Hooper
2011 Χρυσόψαρο /Goldfish [μμ 5λ] Peter Chipping
2014 Ο Κος Τέρνερ /Mr. Turner [150λ] Mike Leigh
2015 Sucker [Αυστραλία, 90λ] Ben Chessell
2016 Alice in Wonderland: Through the Looking Glass [φωνή] James Bobin