Oscaric Scores 2010

Φέτος δεν ήξεραν ποια να πρωτοπροτείνουν ως υποψήφια καλύτερη ταινία. Δέκα διάλεξαν. Avatar, The Blind Side, District 9, An Education, The Hurt Locker, Inglourious Basterds, Precious: Based on the Novel 'Push' by Sapphire, A Serious Man, Up και Up in the Air. Οι πέντε πάνε και για σκηνοθεσία. Ο Κλιντ Ίστγουντ στην απόξω. Το θέμα όμως είναι οι ήχοι κι όχι οι εικόνες.

Κατηγορία: πρωτότυπη μουσική επένδυση

Avatar [Fox Music / Atlantic / Warner Japan] του James Horner

14+1 tracks, συνολική διάρκεια 79:43

Πώς επενδύεις μια τόσο επική και τόσο υπερπαραγωγή και τόσο 3D και τόσο γουάου ταινία 162 λεπτών, φτιαγμένη μόνο με εικονικά περιβάλλοντα και φιγούρες; Το αναθέτεις σε κάποιον που σου 'χει γράψει επιτυχημένες μουσικές [Άλιενς, η επιστροφή, 1986] και σου 'χει κερδίσει και δυο μουσικά οσκαράκια άμα λάχει στο παρελθόν [Τιτανικός, 1997].
Κι αυτός ο άνθρωπος των τριάντα και πλέον ετών καριέρας και των 130 και πλέον σάουντρακ [από American Tail και Cocoon και Braveheart, από Apollo 13 και Krull και Star Trek, μέχρι Gorky Park και 48 Hrs και Willow και The Name of the Rose και Commando και Red Heat], αυτός ο άνθρωπος αυτός, γίνετ' ο άλλος τους εαυτός. Κάνει πομπώδες και εξαντλητικό mashup στον εαυτό του, διάρκειας 79 λεπτών, σαν στερεμένος για να μην πω κάτι πιο βαρύ που αρχίζει από ξω.
Βάζει και κάτι τρομακτικά επικά βερμπαλιστικά χου-χαααα ντου-ντα ντε-ντου-ντε-ντου σου-σαααα ιιι-χααα φωνητικά που σου σκίζουν τα ιμάτια και σε κάνουν ν' αγανακτήσεις και να πεις "That's me in the corner / That's me in the spotlight / Losing my religion". Ή εκείνα τα ακόμη πιο ανούσια ααααααα-αααααααα-αααα κι άλλα τόσα κι άλλα τόσα.
Στο τέλος κι ένα γλυκερό άσμα [I See You] για να έχουμε πιθανότητες και για την κατηγορία τραγουδιού. Κρίμα γιατί νομίζω πως έχασε τον οίστρο του τελείως. Ή κάτι άλλο πιο δυσάρεστο του συμβαίνει, το οποίο και απεύχομαι.
- 3,5 -

The Fantastic Mr. Fox [Abkco] του Alexandre Desplat

25 tracks, συνολική διάρκεια 46:42

Δεν είναι η πρώτη ούτε και η τελευταία φορά που ο Wes Anderson παραγγέλνει ένα μικτό σάουντρακ. Είναι όμως η πρώτη που κάνει παιδικό stop motion animation. Στις τέσσερις πρώτες ταινίες του, θεματογράφος είναι ο Mark Mothersbaugh [των Devo]. Στο πρωτόλειο Bottle Rocket [1996] η μουσική του ανακατεύεται με Love, Oliver Onions, Proclaimers. Στο Rushmore [Ο αρχάριος, 1998] η παρέα μεγαλώνει με τους Kinks, Cat Stevens, Who, John Lennon, Faces, Yves Montand, Django Reinhardt, Donovan, Paul Desmond.
Στην Οικογένεια Τένεμπαουμ [The Royal Tenenbaums, 2001] έχουμε κλασικές συνταγές των Ravel, Vivaldi, Beatles, Nico, Bob Dylan, Clash, Eric Satie, Paul Simon, Ramones, Nick Drake, Velvet Underground, Van Morrison, Elliott Smith. Και στις Υδάτινες Ιστορίες [The Life Aquatic with Steve Zissou, 2004] ακούμε επιπλέον Bach & Paco De Lucia, Bowie & Seu Jorge, Iggy & Stooges, Scott Walker & Zombies, Sigur Rόs & Sven Libaek, Joan Baez και Devo.
Δεν τελειώσαμε. Στο Ταξίδι στο Νταρτζίλινγκ [The Darjeeling Limited, 2007] η μουσική των παλιών ινδικών επών του Satyajit Ray και των Ravi Shankar & Ustad Ali Akbar Khan ακομπανιάρεται με Debussy, Beethoven, Kinks και τα Ηλύσια Πεδία του Joe Dassin.
Εδώ τα ορχηστρικά κιθαροθέματα ανήκουν στον Alexandre Desplat [και πέρσι υποψήφιος με το The Curious Case of Benjamin Button] αλλά συμπλέκονται με Wellingtons, Beach Boys, Burl Ives, Nancy Adams, Art Tatum, Georges Delerue και Bobby Fuller Four.
Όπως παρατηρούμε ο Άντερσον έχει μια δεύτερη αγάπη για την κλασική μουσική και μια τρίτη για τους γάλλους. Όμως υπάρχει και πρώτο κόλλημα. Σε όλες τις ταινίες του εκτός από τις Υδάτινες Ιστορίες πρυτανεύει κι ένα κομμάτι των Rolling Stones: 2000 Man, I Am Waiting, She Smiled Sweetly / Ruby Tuesday, [στις Υδάτινες δεν έβαλε γιατί είχε χρησιμοποιήσει δυο στην προηγούμενη Οικογένεια], Play with Fire και Street Fighting Man αντίστοιχα.
Η ποικιλία είναι το ζητούμενο. Εδώ π.χ. έχουμε από σπιρίτσουαλ και τζαζ, σπαγκέτι, μπρας εμβατηριακό τσίρκο και καμπαρέ, μέχρι χορωδίες και κάντρι. Το πιο σπουδαίο είναι ότι τα θέματα του Ντεπλά καταφέρνουν να ξεχωρίζουν και να προκαλούν συναισθήματα ανάμεσα σε αυτά τα κλασικά θηρία και μάλιστα να στέκουν δημιουργικά στην φαντασία μας χωρίς καν τις εικόνες της ταινίας. Κι αν απομονώσουμε χάρη στην τεχνολογία μόνο τις δικές του συνθέσεις θα έχουμε και πάλι μια πλήρη παιχνιδιάρικη μουσική επένδυση 20 λεπτών που δεν της λείπει τίποτε. Κι ο Mothersbaugh δεν τα πήγαινε άσχημα αλλά εδώ ξεφεύγουμε πια από την κυριαρχία των ενδιάμεσων.
Υπάρχει κι άλλη έκπληξη όμως. Λέγεται Jarvis Cocker [των Pulp] κι εκτός από του ότι δανείζει τη φωνή του στο χαρακτήρα Petey, τραγουδάει και το θεματάκι αυτού του τύπου, το 16ο Fantastic Mr. Fox AKA Petey's Song που συνέγραψαν, λέει, μετά του σκηνοθέτη. Αγαπημένα μου επίσης και τα Bean's Secret Cider Cellar [13ο], Just Another Dead Rat in a Garbage Pail (Behind a Chinese Restaurant) [19ο] και η τριπλέτα 21ου 22ου και 23ου παράλληλου με τις συγκοπές και εναλλαγές συμφωνικού έργου.
Προσθέστε την αναβίωση του Burl Ives και τα υπόλοιπα γαργαλιστικά τραγελαφικά και ευθυμοσατιρικά άσματα και θα 'χετε ένα από τα σάουντρακ της χρονιάς.
- 9,5 -

The Hurt Locker [Lakeshore] των Marco Beltrami & Buck Sanders

12 tracks, συνολική διάρκεια 31:07

Δυο οι συνθέτες και δυο οι πόλοι στην ταινία: δράση + συναίσθημα, δύση + ανατολή. Εξουδετερωτής βομβών, μοναχικός καουμπόι, στο Ιράκ το 2004 σε εχθρικό αφιλόξενο περιβάλλον να φορά τρακόσες οκάδες στολή σε συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης αφόρητες και αφόρετες. Το τοπίο γύρω του σεληνιακό όπως βλέπετε και στην αφίσα.
Η σκηνοθέτισσα Kathryn Bigelow τους ζήτησε "να θολώσουν τα όρια των φυσικών ήχων από τις εικόνες και της μουσικής επένδυσης". Το ντουέτο των συνθετών συνεργάστηκε πολύ στενά με τους σχεδιαστές ήχου Paul N.J. Ottosson, Ray Beckett και Craig Stauffer αναμειγνύοντας και μιξάροντας ηχητικά εφέ και τη μουσική δωματίου ενός μικρού συνόλου εγχόρδων.
"Απ' όταν τους γνώρισα, αναγνώρισα αμέσως πως ήταν οι κατάλληλοι άνθρωποι να δημιουργήσουν το ηχητικό μωσαϊκό πάνω στο οποίο θα αποτυπωνόταν η νομοτελειακή αντιπαράθεση του ανθρώπου με το θάνατο" καταθέτει η δημιουργός, πρώην σύζυγος του ως άνω αβατάρειου Κάμερον και τωρινή δυναμική αντίπαλός του στα χρυσά αγαλμάτια.
Από την πρώτη νότα καταλαβαίνουμε ότι το ανατολίτικο περιβάλλον της υπόθεσης δεν είναι καθόλου "εξωτικό". Είναι μάλλον εξώτατο, ένα μικρό αχανές διάστημα. Όσο προχωράμε στην ακρόαση αντιλαμβανόμαστε ότι έχουμε να κάνουμε με ένα πολεμικό εσωτερικό θρίλερ [ακούμε την ανάσα του ήρωα μέσα στη στολή του] που θα κόψει πολλάκις τη δική μας ανάσα, θα μας κάνει να στριφογυρίσουμε και να αναπηδήσουμε στο κάθισμα, θα μας προβληματίσει, θα μας ψυχαγωγήσει και θα μας συνοδέψει και εκτός αιθούσης.
Το μοναχικό γουέστερν μοτίβο του εμβληματικού Goodnight Bastard επανέρχεται στο τελευταίο κομμάτι The Way I Am το οποίο συγκεράζει με ιδανικό τρόπο και όλα τα μουσικά θεματάκια που αναπτύχθηκαν στο υπόλοιπο σώμα του. Το κόλλημα του Μπελτράμι με τα γουέστερν είναι γνωστό αλλά εδώ ο συγκερασμός αποφεύγει τα εμφανή δάνεια όπως π.χ. είχε συμβεί με το 3:10 to Yuma [2007] αλλά δεν είχε συμβεί με το The Three Burials of Melquiades Estrada [2005].
Οι φανς παραπονιούνται ότι είναι αμαρτία που λείπουν από το σιντί τα τρία άσματα των Ministry, Khyber Pass, (Fear) Is Big Business και Palestina, που κροταλίζουν σε κάποιες σκηνές δράσης. Όμως οι φίλοι των μίνιμαλ σάουντρακ θα αποζημιωθούν πλήρως και με το παραπάνω από αυτά τα 30 ένα λεπτά.
- 9,5 -

Sherlock Holmes [WaterTower / Sony] του Hans Zimmer

12 tracks, συνολική διάρκεια 52:30

Όταν τον φώναξε ο Guy Ritchie και του ανέθεσε τις νέες πιο συναρπαστικές περιπέτειες του Σέρλοκ Χολμς, του είπε ότι ήθελε μια ηχητική μπάντα που να απέχει πολύ [όσο πιο πολύ γίνεται] από τις μεγάλες συμφωνικές ορχήστρες και τον Σκοτεινό Ιππότη [Dark Knight] και τα σύνθια.
Και πολλοί είπαν πως ο Zimmer [των πάλαι πότε Buggles του Video Killed the Radio Star] παρά τη γερμανική του καταγωγή είναι πολύ χολιγουντιανός [Μονομάχος, Μπάτμαν, Πειρατές της Καραϊβικής, Μαδαγασκάρη, Κουνγκ Φου Πάντα, Ο πρίγκιπας της Αιγύπτου, Ο βασιλιάς των λιονταριών] για έναν τόσο ευρωπαίο ήρωα.
Όμως λογάριασαν χωρίς τον ξενοδόχο-σκηνοθέτη και χωρίς τον καμαριέρη-μουσικό. Πρώτον γιατί ο Ρίτσι έκανε μια χολιγουντιανή περιπέτεια μυστηρίου με άφθονα ψηφιακά εφέ και καταιγιστική δράση. Δεύτερον γιατί ο 53χρονος Ζίμερ πάντα διψά για προκλήσεις.
Βέβαια μετά από 110 και βάλε σάουντρακ δεν είναι εύκολο να είσαι πάντα πρωτότυπος. Ο Τζακ Σπάροου παραμονεύει κι άλλες παλιότερες θύμησες επίσης. Μπορεί όμως να επιστρατεύσει ανορθόδοξες ενορχηστρώσεις και σόλο οργανοπαίχτες [μπάντζο, σαντούρι, τσέμπαλο, βιολί, ακορντεόν, τούμπα, τελετουργικά και καρναβαλικά κρουστά]. Μπορεί να το ρίξει στην πλάκα και στην αυτοϋπονόμευση [οι γνώστες συνιστούν το ιρλανδέζικο An Everlasting Piece του 2000].
Ένα άλλο πρωτότυπο στοιχείο είναι ότι ο Χολμς έχει βασικό θέμα σαν ήρωας [το τσιρκουλιάρικο Discombobulate], ο Γουότσον όμως δεν έχει. Όλο το υπόλοιπο μουσικό μοτίβο είναι μάλλον αδιάφορο εκτός... από το 18λεπτο Psychological Recovery... 6 Months όπου ο Χανς βγάζει το άχτι του και τα σώψυχά του. Έχει δε τόσες πολλές εναλλαγές και σολιές που ενθουσιάζει και αποδεικνύει ότι μπορεί να ξεπεράσει τον εαυτό του ακόμη.
Θα μου πείτε πως για δυο κομμάτια [20 λεπτών] δεν παίρνει κάποιος ένα σάουντρακ. Οι αγοραστές αποκτούν το δικαίωμα [έχοντας το σιντί στο ντράιβ] να κατεβάσουν δωρεάν τη ντόλμπι στέρεο σαράουντ 5.1 έκδοση της μουσικής από την ιστοσελίδα της ταινίας.
- 7 -

Up [Walt Disney] του Michael Giacchino

23+3 tracks, συνολική διάρκεια 53:12

Και δεύτερο animation στα υποψήφια για όσκαρ; Ε τι περιμένατε; Να απουσιάζει η Disney και η Pixar; Πέρσι ήταν το WALL-E. Πρόπερσι ο Τζιακίνο ήταν πάλι υποψήφιος με τον υπέροχο "Ρατατούη" και πάλι κονταροχτυπιόταν με τον Μπελτράμι [Το τελευταίο τρένο για τη Γιούμα]. Τούτος εδώ πήρε και χρυσή σφαίρα φέτος για το "Ψηλά στον ουρανό". Αν έχετε όρεξη για παραπίσω, δε θα δείτε ν' αλλάζουν πολλά.
Εδώ λοιπόν, ο χαρακτηρισμός που του ταιριάζει είναι ένας: ανάλαφρο και ανυψωτικό. Μικρά θεματάκια, τα περισσότερα του ενός λεπτού παρά κάτι ή και κάτι, που συνδυάζουν μοτίβα της χρυσής εποχής του καρτούν [των Carl Stalling, Milt Franklin και Raymond Scott] και της κινηματογραφικής μπελ επόκ ['30ς] με διάφορα στιλ: πιανίσιμα σόλα για τους χαρακτήρες, φορτίσιμα για τις σκηνές δράσης, κουλ τζαζάκια και βαλσάκια για τις χαλαρές ή τις μαγικές ιπτάμενες στιγμές. Στο δε ακροτελεύτιο Up With End Credits των επτάμισυ λεπτών έχουμε έναν ιδανικό συγκερασμό πολλών χορευτικών στιλ όπως ταιριάζει σε ένα αυτοκρατορικό πάρτι ή σε γιορτινό χάπι εντ.
Στο πνεύμα της εποχής που ο εξερευνητής Charles Muntz ανακηρύχθηκε πρόσωπο της χρονιάς από το Time [1933] κινείται η εισαγωγή της ταινίας στους τίτλους αρχής [Up With Titles]. Κι αυτό το υμνητικό προς τον μεγάλο άνδρα εγκόμιο ολοκληρώνεται με το τελικό άσμα The Spirit Of Adventure που άδει αριστουργηματικά ο Craig L. Copeland σα να είναι ο ίδιος ο ήρωας. Η πατίνα του χρόνου κάνει ακόμη πιο μυστηριώδη την προέλευση αυτού του κομματιού, αλλά συνάμα και πιο γοητευτική.
Γοητευτικά επίσης μου ακούγονται και δυο εσωτερικά θέματα, το Kevin Beak'n που λατινοτζαζοφέρνει και το αμέσως επόμενο και εξωτικό τζανγκλ Canine Conundrum. Τα τρία σπέσιαλ εφέ ηχητικά αποσπάσματα ως [και καλά] μπόνους τρακς απευθύνονται μάλλον σε συλλέκτες ήχων παρά σε αγοραστές που θα ήθελαν μια τσόντα-δωράκι.
- 7,5 -

Κατηγορία: πρωτότυπο τραγούδι

Almost There / Anika Noni Rose [του Randy Newman]
Down in New Orleans / Dr. John [του Randy Newman]
(από το καρτούν παραμύθι The Princess and the Frog [Walt Disney])

Δυο τραγούδια από ένα κλασικό τυπικό δείγμα γραφής της Ντίσνεϊ που ξέρει να ξεπατικώνει συνταγές και μύθους και μετά να απαγορεύει στους άλλους να κάνουν το ίδιο πατώντας επάνω της. Από έναν καλό της συνεργάτη που επίσης είναι άσος στο ξεσήκωμα, έχοντας ως τώρα 8 μουσικές υποψηφιότητες και 11 υποψήφια άσματα με μόνη κατάκτηση το άσμα If I Didn't Have You [σαν απειλή ακούγεται] από τον Μπαμπούλα ΑΕ [Monsters, Inc., 2001].
Ο μάστορας ξέρει καλά τη δουλειά του, ειδικά όταν πρόκειται για παιδιά, τους καλύτερους πελάτες του. Παρόλα αυτά στα δυο αυτά υποψήφια είναι καλός, πολύ καλός. Στο πρώτο Almost There έχει την τζαζ μπλουζ φρέσκια φωνή της Anika Noni Rose και την ραγκτάιμ ορχήστρα με το μέρος του. Στο δεύτερο ο πιανάτος Dr. John με τη χαρακτηριστική νεορλεάνικη προφορά και την σουίνγκ μπάντα με το σόλο μπάντζο φτιάχνει κέφια κι ατμόσφαιρα. Και μας πείθει ότι τα όνειρα όντως γίνονται πραγματικότητα στη Νέα Ορλεάνη, άσχετο αν αυτό είναι παραμύθι.
- 6,5 στο άσμα 7,5 στην ερμηνεία -
- 7,0 στο άσμα 9,0 στην ερμηνεία -

Loin de Paname / Nora Arnezeder [των Reinhardt Wagner & Frank Thomas]
(από το γαλλικό μιούζικαλ Paris 36 / Faubourg 36 [Mercury])

Ο σκηνοθέτης Christophe Barratier είν' αυτός που έκανε και Τα Παιδιά της Χορωδίας [Les Choristes, 2004]. Ενώ εκεί είχε συνεισφέρει στιχουργικά όπως και στον παραχθέντα υπ' αυτού Le petit Nicolas [2009], στο τρέχον σάουντρακ έμεινε αμέτοχος.
Η μουσική ανήκει στον γερμανικής καταγωγής [έλα;] Reinhardt Wagner που παίζει υπέροχα με τα σανσόν ακορντεόν και η φωνή στην εικοσάχρονη κούκλα Nora Arnezeder με την αυστρο-αιγυπτιακή φλέβα και τη μπαλινέζικη καταγωγή. Το μιούζικαλ επιστρέφει στο μεσοπολεμικό Παρίσι και στο μουσικό κλίμα των καιρών, του θεάτρου Chansonia και της γλυκιάς Douce [η Arnezeder] αντικείμενο του πόθου και του οίστρου. Ο σύγχρονος Βάγκνερ βρήκε τη δική του Βαλκυρία που δεν είναι νεκρόφιλη αλλά ρομαντική και τις αρέσουν τα μικρά ποιητικά αρωματικά ειδύλλια του Γκερλαίν.
- 6,5 στο άσμα 7,5 στην ερμηνεία -

Take It All / Marion Cotillard [του Maury Yeston]
(από το μιούζικαλ Nine [Geffen])

Μην είστε και τόσο σίγουροι ότι 8,5+0,5 κάνουν 9 στις σόου μπίζνες. Και ποιος είναι αυτός ο Rob Marshall που τολμά να στρογγυλεύει τον Φελίνι; [σιγά μη γράψω τ' όνομά του στ' αγγλικά επί ματαίω]. Τέτοιους λογαριασμούς "κόντρα στους δεκαδικοί αριθμοί" δεν έκανε ούτε ο μπακαλόγατος Ζήκος.
Εδώ όμως υπάρχει κι ο κολοσσός του νέου αμερικάνικου μιούζικαλ που λέγεται Γιέστον, με τα πολλά βραβεία Τόνι, που έχει φιλοδοξία ν' ακούσει τα άσματά του τραγουδισμένα από την dame Judi Dench και την madame Sophia [ah Sophia!] Loren. Κάπου ανάμεσα στην πληθωρική Fergie [των Black Eyed Peas] και την πάντα έτοιμη για όλα Nicole υπάρχει χώρος και για τη γαλλιδούλα Marion.
Και η Μάριον τα παίρνει όλα. Και τα δίνει όλα. Όμως η ζωή δεν είναι πάντα σαν τριαντάφυλλο.
- 6,5 στο άσμα 8,5 στην ερμηνεία -

The Weary Kind / Ryan Bingham [των Ryan Bingham & T-Bone Burnett]
(από το κάντρι μιούζικαλ Crazy Heart [New West])

Το ρεπερτόριο κυμαίνεται από κάντρι ροκ μέχρι κάντρι ρολ κι ο Jeff Bridges δεν τα πάει διόλου άσχημα ως ξεπεσμένος κάντριμαν Bad Blake που τον αναγκάζουν να τραγουδήσει δευτεράντζες και ξενερωσιές. Και τραγουδάει μια χαρά. Και πήρε και τη χρυσή σφαίρα. Αλλά την παράσταση κλέβει το ακαπέλα Live Forever του Robert Duvall και η Sam Phillips με το Reflecting Light που λάμπουν. Εντάξει κι ο "Once A Gambler" Lightnin' Hopkins!
Χρυσή Σφαίρα πήρε λοιπόν και το μπλουζ κάντρι Weary Kind των Bingham & T-Bone. Ο πρώτος το τραγουδάει κι ο δεύτερος του κάνει την παραγωγή όπως και στο υπόλοιπο σάουντρακ. Μια μπαλάντα αφηγηματική που υπογραμμίζει την αντιφατική περσόνα που ζωντανεύει ο Τζεφ. Ίσως λίγο παραπάνω παραπονιάρικα αλλά τι να κάνουμε; δε ζει ο Τζόνι Κας να το πει από ψυχής και να λυγίσουν και τα σίδερα. Η φρεσκάδα του Ράιαν είναι κάτι.
- 8,0 στο άσμα 9,0 στην ερμηνεία -

Back to my MiC:

Οι μουσικές πέρσι
Οι μουσικές πρόπερσι
Ψηλά στον ουρανό
Όλοι οι υποψήφιοι