Otto; or, Up with Dead People του Bruce LaBruce

[Γερμανία/ Καναδάς 2008, 95']

Το Bruce LaBruce δεν είναι διόλου άσχημο από καλλιτεχνικής απόψεως. Σκεφτείτε να τον έλεγαν Bakur Bakuradze, Fritz Fritze ή χειρότερα Κύκκο Κύκκου. Κι όσοι γνωρίζουν τον εν προκειμένω γκέι εξτρεμιστή σκηνοθέτη, ξέρουν ότι διαθέτει και χιούμορ άρρωστο και όραμα υγιές [ή και τούμπαλιν]. Τόσο που να στοχεύει επιτυχημένα "προς ολοένα και μεγαλύτερο κοινό" ρισκάροντας τα κεκτημένα και διακινδυνεύοντας να χάσει ακόμη κι αυτό το "ειδικό κοινό" που εξ ορισμού έχουν με το μέρος τους άλλοι περισσότερο "ταγμένοι" συνάδελφοί του.

Θυμίζω τα "No Skin Off My Ass" [1991], "Super 8½" [1995] και "Hustler White" [1996], που μας έχουν επισκεφθεί μαζί στους Νέους Ορίζοντες. Το "Skin Gang" [Skin Flick, 1999], το θρασύ "The Raspberry Reich" [The Revolution Is My Boyfriend, 2004] και το μικρό "Give Piece of Ass a Chance" [2007]. Όπως συμπεραίνετε από τους τίτλους και μόνον, είναι αρκετά καλλιεργημένος και δεν αφήνει τίποτε όρθιο εκτός βέβαια από κάποια, φύλα [και φίλα] προσκείμενα, ανδρικά μόρια.

"Ο 'Οττο είναι μια ταινία, που κατά έναν τρόπο, περιέχει όλες τις προηγούμενές μου, ως θραύσματα, ως ιδέες και ως σκέψη..." λέει ο ίδιος. "Κάνοντάς την κλείνω έναν κύκλο κι ό,τι σχεδιάζω τώρα θα είναι πια κάτι τελείως διαφορετικό". Ο "Όττο" είναι μια ταινία απροκάλυπτα εξωφρενική και αλληγορική. Στην επιφάνεια της βλέπουμε έναν Όττο [Jey Crisfar] γκέι ζόμπι και μετα-πανκ μ' έναν φυζίκ που θυμίζει νεκροζώντανο Ίαν Κέρτις, έναν Όττο που μπορεί και να μην είναι τίποτε απ' όλ' αυτά τελικά. Που στέκει μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, μεταξύ λαγνείας και κανιβαλισμού, ηθοποιίας και προσδιορισμού της φύσεώς του.

Τα μάτια του είναι σαν ροδέλες και βλέπει κάπως υπέρυθρα, η κίνησή του αργή, η όρεξή του σκαμπανεβάζει, το μυαλό του άλλοτε στροφάρει κι άλλοτε κάνει θόρυβο σα να παρεμβάλλονται ραδιοφωνικά παράσιτα. Τα ρούχα του είναι σκοροφαγωμένα κι ίδιος αποπνέει μια μούχλα και μια αποφορά αρχινημένης σήψης. Περιφέρεται άστεγος και χαμένος στους δρόμους του Βερολίνου και νιώθει αδύναμος να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Γύρω του αναπτύσσεται μια γκέι κοινότητα που σιγά-σιγά ζομπιοποιείται.

Το δεύτερο πρόσωπο κλειδί είναι η σκηνοθέτισσα Medea Yarn [Katharina Klewinghaus] που θέλει να κάνει μια ταινία μέσα στην ταινία μας με τίτλο "Up with Dead People" [η έγερση των νεκρών, ας πούμε]. "Το όνομά της είναι αναγραμματισμός και φόρος τιμής στην μεγάλη αβανγκάρτ καλλιτέχνιδα του βωβού Maya Deren", μας λέει ο Μπρους. Μάλιστα η φίλη τής Medea, Hella Bent, έρχεται κατευθείαν από τον κόσμο του βωβού. Η εικόνα της είναι ασπρόμαυρη, λερωμένη με τριχοειδή σκουπίδια, κι όταν κουνάει τα χείλη της βλέπουμε κάρτες μεσοτίτλων να παρεμβάλλονται. Ο Όττο επιλέγεται από την Μήδεια ως πρωταγωνιστής μετά από ένα εμπνευσμένο κάστινγκ.

Ανάμεσα στις καθαρές προετοιμασίες και στα γυρίσματα, υπεισέρχονται ακραίες σκηνές που όμως δεν είναι καθαρόαιμα σπλάτερ ούτε καθοριστικά γκορ ούτε απόλυτα λεσβο-γκέι ούτε νεκρόφιλες ακριβώς. Θα μπορούσαν [και το θέλουν] να ξενερώσουν έναν φαν όποιου εκ των παραπάνω ειδών, να τρομάξουν μέχρι πανικού έναν ανύποπτο θεατή ή να ταρακουνήσουν έναν πραγματιστή κυνηγό νοημάτων [ντε και καλά και σώνει να υπάρχει κάποιο νόημα].

Όμως όλα αυτά μου φαίνονται προκάλυψη. Όπως και η χρήση διαφορετικών μορφών καταγραφής [ψηφιακό, σούπερ 16, βίντεο] που ομοιογενοποιούνται τεχνηέντως αδέξια. Και, μαζί με τα "βρόμικα" και "ερασιτεχνικά" εφέ, δίνουν την ψευδαίσθηση ενός τραγικωμικού ανακατέματος αβανγκάρντ, αντεργκράουντ, τρας, πορνό, πανκ ποπ-αρτ ροκ, βουδιστικών και κουλτουριάρικων κλισέ. Κι όλα μαζί αυτά τα ετερόκλιτα συνταιριάζονται τάχαμου απρόσεχτα και δημιουργούν λανθάνουσα χιουμοριστική αίσθηση που περιπαίζει "ανάλαφρα" με το βλέμμα, την αισθητική και την "άποψη" ενώ αυτό [το βλέμμα μας] αντικρίζει φαρσοκωμικές χοντράδες.

Πίσω απ' αυτήν την ανεκδιήγητη παραβολή αποκαλύπτεται ένας προβληματισμός για την τάση στρογγυλοποίησης και κατηγοριοποίησης των πάντων. Για το βολικό ταίριασμα σε κουτάκια όσων και όποιων είναι διαφορετικοί, ιδιόρρυθμοι, ιδιότροποι, ιδιαίτεροι, παράξενοι, αφύσικοι, "μη φυσιολογικοί" αν σας βολεύει. Και δεν περιορίζεται στις σεξουαλικές ιδιαιτερότητες ούτε και σ' αυτούς που τις έχουν. Κυρίως θέλει να ταράξει όλους εμάς που κρυβόμαστε συχνά πίσω από ένα δάκτυλο και περνιόμαστε για νορμάλ, ενώ όλοι είμαστε άτομα με ειδικές ανάγκες. Με ή χωρίς παρωπίδες.

Να σημειώσω στα θετικά και το πολύ ετερόκλιτο αλλά ψαγμένο σάουντρακ, για το οποίο θα βρείτε σύνδεσμο μέσα από την ιστοσελίδα της ταινίας. Αυτόν τον digital angel που λέγεται Othon Mataragas τον έχετε υπόψη; Για κάντε καμιά Metalipsis και τα ξαναέμε.