Πίσω από τους Λόφους
Η Ρουμανία είναι μια χώρα του ανατολικού μπλοκ, κάποτε υπό της επιρροή της τότε κραταιάς Σοβιετικής Ένωσης και αργότερα υπό το ιδιόρρυθμο απολυταρχικό καθεστώς του αυταρχικού Νικολάε Τσαουσέσκου. Πέρασε απότομα στο άκρο του φιλελευθερισμού, της ελεύθερης οικονομίας, των μνημονίων, του οράματος της Ηνωμένης Ευρώπης. Διατήρησε όμως ως κατάλοιπα και απωθημένα της προηγούμενης περιόδου κάποιους θυλάκους μοναστικής πολιτείας και αυστηρής ρωσορθόδοξης επικυριαρχίας.
Τα μοναστήρια αυτά είναι χώροι απομονωμένοι από τα εγκόσμια με δικό τους απόλυτο κανονισμό λιτής και ερμητικής διαβίωσης με σκοπό την αποκόλληση από τα σαρκικά πάθη, την ανύψωση του πνεύματος και εντέλει τη θέωση, την ένωση με το θείο. Ένα τέτοιο ίδρυμα καλογραιών είναι το σκηνικό όπου αναπτύσσεται η ιστορία που αφηγείται ο Μουντζίου, βασισμένη σε ένα αληθινό περιστατικό εξορκισμού.
Η Voichita [Cosmina Stratan] και η Alina [Cristina Flutur] είναι παιδικές φίλες. Μεγάλωσαν στο ορφανοτροφείο της πόλης και υπήρξε ανάμεσά τους κάτι παραπάνω από απλή φιλία. Έπειτα η Αλίνα δόθηκε σε μια θετή οικογένεια κι όταν ενηλικιώθηκε έφυγε στη Γερμανία για να εργαστεί. Οι συνθήκες της ξενιτιάς είναι δύσκολες για μια νεαρή μα η οικονομική μετανάστρια είχε πάντα στο μυαλό και στην καρδιά την αγάπη της Βοϊτσίτα. Κάποια στιγμή επιστρέφει εσπευσμένα στη φίλη της όταν μαθαίνει ότι εκείνη είναι κλεισμένη σε μοναστήρι πίσω από τους λόφους της πόλης, έχοντας απαρνηθεί τα πάθη και την προηγούμενη ζωή της.
Ο πόθος της Αλίνα όχι μόνο δεν έχει σβήσει αλλά έχει δυναμώσει με την απόσταση. Η Βοϊτσίτα αντιστέκεται στους πειρασμούς με τη βοήθεια του πνευματικού πατέρα του μοναστηριού [Valeriu Andriuta] και απασχολούμενη στις καθημερινές εργασίες της μοναστικής κοινότητας. Η Αλίνα λυσσάει, φλέγεται, ο πόθος την κατατρώει και φέρεται παραβατικά σκανδαλίζοντας και τις άλλες καλόγριες. Ο κολλημένος ορθόδοξος πνευματικός υποβάλλει στην Βοϊτσίτα να συμβουλεύεται το βιβλίο με τις 464 αμαρτίες [δική του πατέντα] κι αποφασίζει ότι πρέπει να συνετίσει τη φίλη της. Η Αλίνα τίθεται υπό περιορισμό, προσωρινά ηρεμεί αλλά υποτροπιάζει και τότε την περιμένει η απόλυτη δοκιμασία για τον εξαγνισμό και τη διάσωση της ψυχής της.
Ο Μουντζίου θεωρείται ο βασικότερος σήμερα εκπρόσωπος του ρουμανικού νέου κύματος, ένας από τους σπουδαιότερους νέους ευρωπαίους σκηνοθέτες. Γιος γιατρού που μεγάλωσε σε ένα θεοσεβούμενο περιβάλλον όπως φανερώνει το μικρό του όνομα. Σπούδασε αρχικά αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Ιάσιου και εργάστηκε ως καθηγητής κι ως δημοσιογράφος. Όλ' αυτά όμως δεν τον ικανοποιούσαν και συνέχισε σπουδάζοντας σκηνοθεσία στο Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου απ' όπου αποφοίτησε το 1998.
Η δημοσιογραφία τροφοδότησε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, τη Δύση [2002], με στιγμιότυπα εξωφρενικής καθημερινότητας. Η επόμενη, 4 μήνες 3 βδομάδες και 2 μέρες [2007], βασίζεται σε εμπειρίες του πατέρα του κι έγινε η πρώτη ρουμάνικη παραγωγή που κέρδισε Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες. Η αδερφή του, Αλίνα, είναι πολιτική αναλύτρια και τροφοδότησε την τρίτη ταινία του, Ιστορίες από τη Χρυσή Εποχή [2009], σπονδυλωτή και γεμάτη καυστική σάτιρα.
Στο αλληγορικό δράμα Πίσω από τους Λόφους, ο Μουντζίου αγγίζει την τελειότητα και συνδυάζει όλα τα πεδία που τον απασχολούν. Μέσα σ' αυτό καθρεφτίζεται το παρελθόν και το μέλλον της χώρας. Οι δυο ηρωίδες είναι οι δυο αντικρουόμενες όψεις της πατρίδας του. Από τη μια οι μηχανισμοί εξουσίας ενός καταπιεστικού συστήματος που επιβίωσαν και διαστρεβλώθηκαν ακόμη περισσότερο μέσα σε ένα πλαίσιο αυστηρά κανονιστικό, ταγμένο και άκαμπτο. Κι ο πολίτης που ακολουθεί πιστά και τυφλά ότι του υπαγορεύει η "νέα παλιά" παράδοση. Από την άλλη το ανανεωτικό πνεύμα που θέλει να ακρωτηριάσει το παρελθόν, κλείνοντας απλά τα μάτια και πιστεύοντας ότι αυτό είναι αρκετό για να συγκλίνει γοργά και να ενταχθεί σε μια αυριανή ευρωπαϊκή ομοσπονδία.
Η παραβολή του έχει τοπικό "άρωμα" που διαχέεται όμως παγκόσμια. Παράλληλα με τον τρόμο, τον ηθικό συμβιβασμό, τον αριβισμό και τον απολυταρχισμό του δήθεν ομοσπονδιακού μοντέλου διακυβέρνησης, υπάρχει διάχυτος κι ένας φόβος ολοκληρωτισμού, ομογενοποίησης των ανθρώπων ως αναλώσιμων μονάδων, προκρούστειας επιβολής μέτρων εξαναγκασμού και κάμψης των επιθυμιών και της θέλησής των. Είναι αυτό που επιχειρεί να μας ορίσει τι πρέπει να "θέλουμε" και πόσο "ευτυχείς" πρέπει να είμαστε που δεν γίναμε ακόμη δυστυχέστεροι απ' όσο μας κατάντησαν.
Βαθμός: (10)
Μουντζιολόγιο
2000 Η Ιστορία των Πυροσβεστών /Corul pompierilor [Ρουμανία, μμ]
2000 Τίποτα στην Τύχη /Nici o intamplare [Ρουμανία, μμ]
2000 Ζάπινγκ /Zapping [Ρουμανία, μμ]
2002 Δύση /Occident [Ρουμανία, 105']
2005 Απολεσθέντα (Το Κορίτσι με τη γαλοπούλα) /Lost and Found (episode "Turkey Girl")
2007 4 μήνες, 3 βδομάδες & 2 μέρες /4 luni, 3 saptamani si 2 zile /4 Months, 3 Weeks and 2 Days [Ρουμανία /Βέλγιο, 113']
2009 Ιστορίες από τη Χρυσή Εποχή /Amintiri din Epoca Aur /Tales from the Golden Age [Ρουμανία /Γαλλία, 155']
2012 Πίσω από τους λόφους /Dupa dealuri /Beyond the Hills [Ρουμανία /Γαλλία /Βέλγιο, 150']
