SiCKO
[2007, 113'] του Michael Moore
Μετά τον ανώδυνο πιξαρικό "ποντικό στην κουζίνα", σειρά έχουν οι αρουραίοι στο σύστημα υγείας που νοσεί χρόνια τώρα, από την εποχή του Νίξον. Ο Μάικλ Μουρ επιστρέφει ακμαίος και κεφάτος όπως τον ξέρατε. Με το γνωστό του παρεμβατικό στιλ, με άφθονο πικρό και μαύρο χιούμορ, με τη συγκρατημένη οργή που τον διακρίνει. Προσπαθεί και θέτει τα δάχτυλά του επί του τύπου των ήλων, φορώντας τα κατάλληλα χειρουργικά γάντια για να σπάσει το απόστημα. Ή μήπως έχει σκοπό να μας κολονοσκοπήσει; Αναρωτιέται γιατί οι ΗΠ δεν έχουν κρατικό ενιαίο και δωρεάν σύστημα περίθαλψης και υγείας, όταν όλες οι άλλες χώρες του κόσμου το θεωρούν αναγκαία προϋπόθεση για την ομαλή λειτουργία του ίδιου του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Και, για να καταρρίψει όλα τα κρατικά και επιστημονικοφανή ψέματα των "ειδικών" και των πολιτικών της χώρας του, αναζητά μέτρα και σταθμά σύγκρισης σε άλλες χώρες. Ο Καναδάς είναι ο πρώτος και πλέον προσφιλής γειτονικός προορισμός. Επειδή όμως όλοι θα πουν ότι είναι η χώρα αυτή μια, βολική και γραφική πια, αντίθεση, αυτός πάει ακόμη και πέρα απ' τον ωκεανό. Στη Βρετανία και στη Γαλλία ψάχνει για ξενιτεμένους αμερικανούς που να του πουν από πρώτο χέρι όλ' αυτά που κι ο ίδιος υποπτεύεται κι άλλα πολλά που ούτε καν τα φαντάζεται. Σκεφτείτε να πήγαινε και στη Σκανδιναβία!
Το ταξίδι τον φέρνει ξανά πίσω σε μια ακόμη πιο απίθανη αποστολή. Μια mission impossible αλά Μουρ η οποία λαμβάνει χώρα σε ένα "εχθρικό" νησιωτικό κράτος. Βλέπουμε τον ίδιο και τους κακοπαθημένους του φίλους να επισκέπτονται γεμάτοι απελπισία και θυμό τα "αντίπαλα στρατόπεδα" και να φεύγουν ακόμη πιο εξοργισμένοι αλλά και ανακουφισμένοι. Δεν θα αποκαλύψω περισσότερα γιατί νομίζω πως εκεί ακριβώς βρίσκεται το κερασάκι σ' αυτήν την τόσο μακάβρια τούρτα.
Κι αν πούμε πως η "μαγειρική" του Μουρ με σύνθημα το "κάντο μόνος σου και μην περιμένεις από κανέναν σκερβελέ" δεν είναι διόλου πρωτότυπη, το σχόλιο αυτό δεν υποβιβάζει τη δύναμη του θέματος ούτε και μειώνει τη διάθεσή του για δράση και επανόρθωση κάποιων -επιλεκτικά δυστυχώς- αδικιών σε βάρος απλών συνανθρώπων μας. Η μαχητικότητα και η διάθεσή του για εξεύρεση λύσης υπερβαίνει τα όποια "σύνορα" και τα "εσκαμμένα". Κι αν είναι υπερβολικά παραστατικός [ίσως και μέχρι εκνευρισμού για ορισμένους] και δείχνει το πρόβλημα ξανά και ξανά, αυτό είναι απόλυτα δικιολογημένο γιατί απευθύνεται στους κοιμισμένους και εφησυχασμένους δεινοπαθούντες συμπατριώτες του, που αποδέχονται ως μοιραία μια απαράδεκτη κατάσταση.
Μη νομίσετε όμως ότι όλα αυτά είναι μακρινά μας και δεν μας αφορούν. Γελιέστε. Το "ασφαλιστικό" είναι θέμα ανοιχτό και χαίνον στη μικρή μας Ελλαδίτσα. Τα κρατικά ασφαλιστικά ταμεία βαίνουν προς γενική πτώχευση. Μα γιατί πριν το '81 είχαν πλεόνασμα; θα αναρωτηθείτε. Γιατί κατέθεταν ΑΤΟΚΑ τα κεφάλαιά τους στην Τράπεζα της Ελλάδος και μετά έπαιρναν δάνεια με διόλου ευκαταφρόνητο επιτόκιο ώστε να βουλώσουν τις απύθμενες τρύπες τους, με τα πανωτόκια να τρέχουν χωρίς σταματημό. Κλοπή δημοσίου χρήματος με τη σφραγίδα του κράτους. Ήδη οι ιδιωτικές ασφαλιστικές έχουν αρχίσει να κάνουν παιχνίδι και να κόβουν-ράβουν νόμους στα μέτρα τους. Βλέποντας λοιπόν το ντοκουμέντο αυτό απλά παίρνετε μια ιδέα για το τι μας περιμένει κι εμάς.
Η μουσική υπόκρουση, πολυσυλλεκτική για άλλη μια φορά, υπερτονίζει το τραγελαφικό των καταστάσεων και συμβάλλει στην όποια προσωρινή εκτόνωση των θεατών. Πάμπολλα θέματα παρμένα από άλλες ταινίες και μουσικές εύκολα αναγνωρίσιμες των John Williams [Πόλεμος των Άστρων], Thomas Newman [Λεμόνι Σνίκετ, In the Bedroom, Little Children], Danny Elfman [Χριστουγεννιάτικος Εφιάλτης], Clint Mansell [Abandon], Hans Zimmer, Irving Berlin κ.α. Γνωστά γκρουπ [Stones, Mogwai, Gotan Project] και καλλιτέχνες [Cat Stevens, Paul Simon], το γαλλικό σανσόν μέχρι την παρακμή του [Σαρλ Τρεναί, Σερζ Γκεϊνσμπούργκ, Κλωντ Φρανσουά, Βίκυ Λέαντρος, Νάνα Μούσχουρη], αλλά και κλασική μουσική [Samuel Barber, Aram Khachaturyan].
Το νοσηρό και ανοσο-ποιητικό αυτό ντοκιμαντέρ είναι αφιερωμένο εξ-αιρετικά στον Κερτ "χωρίς πατρίδα" Βόνεγκατ. Επόμενοι σταθμοί του σούπερ-ντούπερ Μάικλ το ήδη προβαλλόμενο Captain Mike Across America [2007] αφιερωμένο στους σλάκερς [θέλω πολύ να δω τον Μουρ ντυμένο Κάπταιν Αμέρικα] και η συνέχεια Fahrenheit 9/11½ [2008].
Δείτε και θυμηθείτε με...
Φαρενάιτ 11/09 μέρος πρώτο