Σινε-MiC
...όπου μαθαίνουμε, πέρα από την ίδια την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ταινία, ότι η Βουλή των Ελλήνων δίνει και κινηματογραφικά βραβεία. Του Κώστα Καρδερίνη
Οι Σάμι είναι αυτόχθονες Λάπωνες οι οποίοι θεωρούνται οι «ινδιάνοι της Σκανδιναβίας». Έχουν βιώσει απίστευτο φυλετικό και πολιτισμικό ρατσισμό από τους κατάλευκους έποικους «πολιτισμένους» συμπατριώτες τους. Κάποιοι τους αποκαλούσαν «ζώα του τσίρκου», κάποιοι άλλοι θεωρούσαν ότι έχουν μικρό εγκέφαλο ακατάλληλο για υψηλή μόρφωση, ενώ μερικοί -ακόμη πιο «Άριοι»- προσπάθησαν με εξευτελιστικές μετρήσεις, όπως αυτές που έκαναν οι ναζί στους εβραίους, να αποδείξουν ότι είναι υπάνθρωποι και κατώτεροι των ημετέρων.
Η ιστορία της 14χρονης Ελ-Μαρίγια [Lene Cecilia Sparrok] είναι εμπνευσμένη από τη γιαγιά της σκηνοθέτισσας και τα προσωπικά αυτής βιώματα. Η ηρωίδα βρέθηκε σε κάποιο οικοτροφείο μαζί με την αδερφή της [την υποδύεται η πραγματική αδερφή της Lene, Mia Erika Sparrok], υπό το πρόσχημα των σπουδών και με αφορμή τις προαναφερθείσες «μετρήσεις». Εκεί γνώρισε έναν επιπόλαιο νέο από την Ουψάλα, αγνόησε τις προειδοποιήσεις της δασκάλας της, πέρασε «παρανόμως» στην άλλη πλευρά και κυνήγησε το όνειρό της, το οποίο κατάφερε εντέλει να υλοποιήσει παρόλες τις αντιξοότητες ή και σε πείσμα όλων αυτών.
Φυσικά αυτό σήμανε μεγάλη ρήξη με την οικογενειακή παράδοση, αποτίναξη δεισιδαιμονιών και στερεοτύπων, αφοριστικές αντιδράσεις, ρήξη των στεγανών και των προκαταλήψεων και την ...αναπόφευκτη μοναξιά του ανθρώπου που ανοίγει δρόμο και χαράζει ρότα πάνω στη διαχωριστική γραμμή, ανάμεσα σε δυο περιχαρακωμένες κοινωνίες.
Η, πρωτοεμφανιζόμενη μεγάλου μήκους, σκηνοθέτις διαχειρίζεται με εύστοχο τρόπο το υλικό της, τις νεαρές ηθοποιούς, τις κοινωνικές αντιπαραθέσεις και τα φυσικά ντεκόρ που είναι υποβλητικά και σε στιγμές κόβουν ανάσες. Το ενδιαφέρον τονίζεται και κλιμακώνεται με την οικονομία του φιλμικού της χρόνου, τα λυτρωτικά φλασμπάκ και τις έξυπνες προβολές στο μέλλον. Ο κοινωνός-θεατής δεν παρασύρεται από εύκολα συναισθήματα αλλά θα ενθουσιαστεί, πιστεύω, από το καθαρό πρόσωπο και τον κοινωνικό ρεαλισμό της Αν-Μαρίγια της οποίας η αποφασιστικότητα είναι απογειωτική.
Η ταινία κέρδισε το Βραβείο της Βουλής των Ελλήνων «Ανθρώπινες Αξίες» [57ο ΦΚΘ] και το Βραβείο Lux του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το 2017. Πιστεύω ότι είναι εφαλτήριο για την πορεία της Αμάντα Κέρνελ στον θαυμαστό κόσμο της 7ης τέχνης.
Βαθμός: οκτώ [8]
