Σινέ-MiC
"Πατέρααα", "υιέ μου, υιέ μου", μια σχέση που έχει τροφοδοτήσει δράματα και κωμωδίες από τα χρόνια της Οδύσσειας. Η ταινία αυτή προσπαθεί να τα συνδυάσει και τα δύο. Του Κώστα Καρδερίνη
Κεντρικός άξονας της ταινίας ένα θέμα πανανθρώπινο: οι οικογενειακοί δεσμοί, η διαχείριση μιας απώλειας εντός του κόλπου των, η σύγκρουση [και η σύγκλιση] της μιας γενιάς με την επόμενη. Ο πατέρας [Ivan Savov] είναι η παλιά Βουλγαρία, η τετραγωνισμένη. Είναι όμως και ζωγράφος, πνεύμα πάντα ανήσυχο, έξω από τις νόρμες, απρόβλεπτο ακόμη, σχεδόν κατάρα. Ο γιος [φωτογράφος;] έχει από καιρό απομακρυνθεί, περιμένει να γίνει πατέρας, αλλά ο θάνατος της μάνας του τον επιστρέφει. Η σχέση των δυο ζωντανών στοιχειώνεται από τη φωνή της μάνας από το υπερπέραν, από ένα μήνυμα που άφησε στη γειτόνισσα [μετά θάνατον ισχυρίζεται] για τα κυδώνια που ήθελε να τα κάνει την κλασική μαρμελάδα.
Ο πατέρας είναι πρακτικά φόρος τιμής στη μητέρα που αποτελεί τον συνεκτικό κρίκο της οικογένειας. Η μυθοπλασία μπολιάζεται με βιογραφικά στοιχεία αφού ο μπαμπάς του σκηνοθέτη είναι ένας λίγο-πολύ τρελούτσικος καλλιτέχνης και η μητέρα του [Βάλτσαφ Πέτροβα, που πρόσφατα απεβίωσε] υπήρξε ηθοποιός σε κάποιο σοσιαλιστικό έπος, του οποίου κομβική σκηνή βλέπουμε στην ταινία. Το τηλεφώνημα από το επέκεινα ήταν αυτό που πυροδότησε το σενάριο. Επίσης ο γιος [Ivan Barnev] μιλάει στο τηλέφωνο στην πραγματική του γυναίκα που είναι κι αυτή στ’ αλήθεια ηθοποιός [Margita Gosheva], πρωταγωνίστρια στις δυο προηγούμενες δουλειές του σκηνοθετικού διδύμου [Το μάθημα, Γκλόρι].
Καθώς η υπόθεση προχωρά, το είναι και το φαίνεσθαι γίνονται... μαρμελάδα, καπνισμένη στο τσουκάλι του χρόνου. Το χιούμορ, μαύρο και πικρό, άνισο σε στιγμές, προσπαθεί να μπολιάσει τη θλίψη και να δώσει διέξοδο στην εσωτερική μοναξιά. Σχόλια και νύξεις για τη φύση του καλλιτέχνη, το σύμβολο της φυσικής γονιμότητας, τη συναισθηματική λογική, το σοσιαλιστικό παρελθόν, παρεμβάλλονται διασπώντας τη μασίφ πραγματικότητα. Οι στιβαρές ερμηνείες των δυο πρωταγωνιστών κρατούν την ένταση μέχρι το εξαίρετο φινάλε που αποσαφηνίζει πλήρως αλλά και απογειώνει την αξία της διαδρομής.
Αρκετά βραβεία συνόδευσαν την πορεία της ταινίας στα διεθνή φεστιβάλ [Κάρλοβι Βάρι, Σαχαλίνη, Τίρανα, Τεργέστη]. Αναγκαίο ίσως «διάλειμμα» πριν την ολοκλήρωση της τριλογίας που ξεκίνησε με τις δυο προηγούμενες δουλειές τους. Πάντα χαμηλών τόνων, κατά βάση αυτοσαρκαστικοί και εξωστρεφείς, με εμφανή την τάση τους να αναδεικνύουν το τοπικό σε παγκόσμιο. Το τρίτο μέρος αυτής ετοιμάζεται και θα λέγεται Θρίαμβος.
Βαθμός: επτά [7]
