Στιβ Τζομπς
Δεν είναι μια βιογραφία, η ταινία δεν ενδιαφέρεται άμεσα για την ιστορία της Apple. Του Κώστα Καρδερίνη
Ο άνθρωπος που ερωτεύτηκε έναν υψηλό στόχο και μόνο αυτόν; Σίγουρα αυτός που έβαλε στην καθημερινότητά μας τα "έξυπνα κινητά", τα "τάμπλετ" και τους όρους "φιλικό στον χρήστη" [ευκολόχρηστο, ευκολομάθητο], "ανοιχτός κώδικας" [π.χ. λογισμικό ανοιχτού κώδικα] και "PodCasting" [=iPod+broadcasting, αναμετάδοση προηχογραφημένου περιεχομένου μέσω διαδικτύου... μουσικής, μαθημάτων, ομιλιών, βιβλίων κ.α.].
Η φερώνυμη ταινία δεν είναι μια βιογραφία. Καλύπτει μια μικρή περίοδο στη ζωή του, από την παρουσίαση του πρώτου υπολογιστή Macintosh [1984] ως τον πρώτο bondi blue iMac [1998]. Δεν ενδιαφέρεται άμεσα για την ιστορία της Apple αφού δεν βλέπουμε επί της οθόνης καμιά από τις τρεις παρουσιάσεις προϊόντων εκείνης της περιόδου, αλλά ούτε και τους πλέον πετυχημένους διαδόχους αυτών. Ακούμε χειροκροτήματα και κάποιοι από εμάς σίγουρα δεν έχουν ιδέα για τη σημασία αυτών των ανακοινώσεων και των διαφημιστικών σποτ [εμπνευσμένα από τον κινηματογράφο] που τις προετοίμασαν. Ή για την ιδέα που εκμυστηρεύεται στην κόρη του Lisa [όνομα σημαδιακό κι αυτό] στην προτελευταία σκηνή της ταινίας.
Έμμεσα όμως όλοι μπορούμε να μοιραστούμε μια ανθρώπινη ιστορία 15 ετών, έχοντας αναφορές ή κάνοντας αναγωγές στις επερχόμενες συσκευές που σάρωσαν τον πλανήτη και δημιούργησαν νέα στάνταρ στις ανάγκες μας [iPhone, iPad, iTunes, iWatch] και όχι νέες ανάγκες στα στάνταρ μας. Να θυμίσω επίσης ότι ο εν λόγω πιονιέρος ξεκίνησε και την Pixar η οποία κατέκτησε και αναβάθμισε την Disney εκ των έσω.
Αλλά ακόμη και άνευ-άνευ. Ο βρετανός Ντάνι Μπόιλ [Trainspotting, Η παραλία, Slumdog Millionaire] δεν καταπιάνεται με ένα πρόσωπο τόσο πρόσφατο που το έχουν ήδη παρουσιάσει άλλοι, αν δεν έχει έρεισμα, γερό θέμα και δυνατό σεναριογράφο, τον θεατρικό συγγραφέα Aaron Sorkin εν προκειμένω. Δεν βάζει το κεφάλι του στον ντορβά αν δεν έχει κάτι σημαντικό να μας πει. Και δεν εστιάζει εις μάτην στα παρασκήνια της ζωής του ανθρώπου που (προ)έγραψε την τρέχουσα ψηφιακή ιστορία.
Φρόντισε βέβαια να εξασφαλίσει το καλύτερο κάστινγκ από όλους τους προλαλήσαντες. Ο Michael Fassbender είναι ο ιδανικός Τζομπς [μόλις έδωσα το Όσκαρ 1ου ανδρικού]. Χωρίς καμία φυσική ομοιότητα, έχει πλησιάσει σωματικά και κινησιολογικά τον χαρακτήρα με πειστικότητα, με πληρότητα, με πνευματικότητα, ακόμη και στον ψυχισμό του. Η δε Kate Winslet είναι το άλλο μισό της ταινίας. Της βγαίνει μια αγάπη και μια ζεστασιά τόσο απροσποίητη που αντιδιαστέλλεται τέλεια με την παγερότητα και την ψυχρή λογική του Στιβ.
Στο κατόπι τους και οι υπόλοιποι. Ο κομβικός και θυμόσοφος Τζον Σκάλι [Jeff Daniels απίθανος], ο κάποτε συνοδοιπόρος Βόζνιακ [Seth Rogen], ο αρχιμάστορας Άντι Χέρτσφελντ [Michael Stuhlbarg], η ανύπαντρη μητέρα Χρισάν Μπρέναν [Katherine Waterston] και οι τρεις διαφορετικές σε ηλικία κόρες [Makenzie Moss παιδούλα, Ripley Sobo ζιζάνιο, Perla Haney-Jardine κοπέλα].
Να τονίσω επίσης ότι ο Ντάνι Μπόιλ δεν αγιοποιεί τον Τζομπς. Δείχνει, ανοιχτές στο κοινό για πρώτη ίσως φορά, όλες τις δύσκολες πλευρές του σύγχρονου μαέστρου του ψηφιακού κυβερνοχώρου μας, τις δεύτερες σκέψεις του και τις ιδιόμορφες διαδρομές του μυαλού του. Άρα [και] από αυτήν τη σκοπιά δεν μιλάμε για μια βιογραφική ταινία αλλά για έναν τρόπο σκέψης που οδηγεί στην επίτευξη ενός υψηλού στόχου, με όλες τις παράπλευρες απώλειες και την επαπειλούμενη μοναξιά που αυτό συνεπάγεται.
Φρονώ δε, ότι η Anomalisa του Charlie Kaufman είναι η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, μια εφιαλτική παραβολή τόσο σημερινή και διεισδυτική, που βλέπει με πεσιμισμό το παρόν και μέλλον μιας τέτοιας τεχνολογίας στα χέρια υμών και ημών, των ανώριμων, των αγνωμόνων, των ασεβών, αγομένων τε και φερόμενων, των ακρίτως και ακατακρίτως χρηστών.
Βαθμός: οκτώ και μισό [8,5]