Στο σκοτάδι
Από τις αθηναϊκές Νύχτες Πρεμιέρας που εμμένουν εδώ και 20 χρόνια να επιλέγουν ημερομηνίες διοργάνωσης οι οποίες συμπίπτουν [κατά σύμπτωσιν, κάθε χρόνο] με αυτές του Φεστιβάλ Δράμας... [του χρόνου πέφτει 14-19.09.2015, για όσους σημαδεύουν από τώρα...]
Ως τα φετινά 49α Δημήτρια που έκαναν πρεμιέρα με την ομαδική έκθεση εξωτερικού χώρου Η ομορφιά γεννιέται στο σκοτάδι Ι [μουσικοεικαστικός νυχτερινός περίπατος από την πλατεία Εμπορίου ως τη Ρωμαϊκή Αγορά] και την επόμενη βδομάδα [18.10.2014] θα συνεχίσουν με την ομαδική έκθεση εσωτερικού χώρου [Βίλλα Πετρίδη] Η ομορφιά γεννιέται στο σκοτάδι ΙΙ, στην οποία...
[...] θα σπρώξω καθετί που χτυπάει στο μάτι μες στο σκοτάδι, θα προσπαθήσω να απογυμνώσω τα εσωτερικά από κάθε άχρηστη διακόσμηση. Δε θέλω να 'ναι όλα τα σπίτια έτσι, αλλά θα ήταν καλά να υπήρχε έστω κι ένα μόνο τέτοιο σπίτι. Όπου για δοκιμή να μπορούμε να σβήσουμε τα φώτα, να δούμε πώς θα 'ναι επιτέλους χωρίς αυτά. [Τζουνίτσιρο Τανιζάκι]
Στην ιδιόρρυθμη νορβηγική ταινία Στο Σκοτάδι υπάρχει ένα τέτοιο σπίτι. Η νοικοκυρά του, η Ίνγκριτ [Ellen Dorrit Peterson,] έχασε ξαφνικά την όρασή της κι εμείς την παρακολουθούμε από τη στιγμή που η φαντασία της αναλαμβάνει επιθετικά [εξτρεμιστικά ίσως;] να αναπληρώσει τις χαμένες εικόνες του κόσμου της. Ο κόσμος της είναι ο άντρας της [Henrik Rafaelesen] κι αυτή φαντασιώνεται ότι την παραμελεί γιατί τον περιτριγυρίζουν διάφοροι πειρασμοί. Σταδιακά απογυμνώνει το εσωτερικό της σπίτι/κόσμο και επενδύει στην τράπεζα του μυαλού της.
Ποιοι είναι όμως αυτοί οι δυο άλλοι εαυτοί τους, τα αλλότρια [αλλοτριωμένα;] εγώ τους; Ο ματάκιας σεξοπορνοδιαστροφικός Έιναρ [Marius Kolbenstvedt] και η νεαρή μοναχική μητέρα Έλιν [Vera Vitali] που ψάχνουν απεγνωσμένα για επαφές, για σχέσεις, για επικοινωνία [φευ και sic]. Και τι είναι αυτή η απότομη σκοτοδίνη; Είναι μεταδοτική; Αμαυροφιλία τι ακριβώς είναι; Γιατί υπάρχει τόση πορνογραφία γύρω μας; Μέσα μας; Γιατί ο εικονικός κόσμος [ψηφιακός ή μη] εισχωρεί τόσο επιδραστικά στον πραγματικό. Γιατί στρεβλώνεται και καμπυλώνει ο δεύτερος; Είναι το φαντασιακό και η γραπτή καταγραφή του... αυτοάμυνα; Είναι εσώτερος μηχανισμός εξισορόπησης ή η τελευταία ταινία πριν... τρελαθούμε;
Κι αυτός ο Έσκιλ Βογκτ, ο σεναριογράφος του Joachim Trier [μακρινή συγγένεια με τον Λαρς,] τι θέλει να βγάλει στην επιφάνειά μας, με την πρώτη του σκηνοθεσία; Γιατί μας σαρκάζει και μας ειρωνεύεται τόσο σοβαρά; Γιατί αναστρέφει τον Στρίντμπεργκ και τον Κάφκα; Γιατί όλα, εκεί που μοιάζουν φυσιολογικά, πάνε χάλια; Γιατί τόση ένταση και τέτοιο παραλήρημα παραισθήσεων; Τι επικίνδυνα παιχνίδια του μυαλού είναι αυτά; Και το σπίτι, όπου για δοκιμή μπορούμε να σβήσουμε τα φώτα [χα-χα ας καγχάσω], είναι φυλακή, απομόνωση, είναι εντέλει εσώτερη ελευθερία και νέα ισορροπία;
Να το θέσω πιο ωμά: είναι όλα τα πράματα δίσημα ή αμφίσημα; Ή μήπως είναι πολύσημα, πλειότιμα, διαβαθμίσημα, ετερόσημα;
Σ' αυτό το παράξενο ταξίδι στις πολλαπλές ζωές μας δεν είμαστε αμέτοχοι ούτε άμοιροι ούτε άστεγοι. Τις εικόνες, μέσα κι έξω, επιμελήθηκαν, φώτισαν και γύρισαν οι Θύμιος Μπακατάκης και Θωμάς Βαρβίας. Έσκυψαν δε, με ιδιαίτερη στοργή και λατρεία στο πρόσωπο και το σώμα της έξοχης Βέρα Βιτάλι. Ο πλέον "αθόρυβος" και όλως περιδραστικός είναι ο υπογράφων τη μουσική επένδυση, ο Henk Hofstede των Nits, ο οποίος ανέβηκε άλλο ένα σκαλί στην εκτίμησή μου. Κι ανέβασε, κυλώντας υπόγεια, την ατμόσφαιρα της ταινίας. Ακόμα και τους κλασικούς τίτλους τέλους...
Βαθμός: οκτώ [8]