Ταξί στην Τεχεράνη
Ας ξεκινήσουμε την ιστορία μας από τον Ντίνο Δημόπουλο και "Το αμαξάκι" του. Του Κώστα Καρδερίνη
Ταινίες με ταρίφες και τις περιπέτειές τους έχουν γίνει σε πολλές χώρες κι από την εποχή του βωβού ακόμα. Προχείρως ψάχνων βρήκα αυτές: Ινδία [σε όλες τις διαλέκτους], Σιγκαπούρη, Νότια Αφρική, Γεωργία, Πολωνία, Καναδάς, Ιαπωνία, Γιουγκοσλαβία, Λισαβόνα, Λίβανος, Ισπανία, Κίνα, Νότια Κορέα, Πακιστάν, Ινουί, Ταϊλάνδη, Αυστρία, Μεξικό, Νιγηρία, Σουηδία, Κιργιζία, Καζακστάν, Ινδονησία, Τουρκία, Περσία, Φιλιππίνες. Κινούμενο με ταξί έχει ακόμη κι ο δημοφιλής σπανακοφάγος Ποπάι [Taxi-Turvy, 1954].
Και να που τώρα έρχεται να μας επισκεφτεί ένα ταξί από τους δρόμους της Τεχεράνης, από έναν χιουμορίστα και πολύ καταπιεσμένο ιρανό οτέρ που αποφάσισε να το οδηγήσει ο ίδιος προκειμένου να ζήσει από πρώτο χέρι όσους μεταφέρει κι όσα μας μεταφέρει. Η υπομονή του και το γλυκό του χαμόγελο είναι τα μόνα του όπλα απέναντι στις ιδιοτροπίες και τις παραξενιές των επιβατών, αγνώστων και γνωστών. Το αποτέλεσμα είναι μια ηθογραφική σάτιρα της τεχερανικής καθημερινότητας αλλά και μια προσπάθεια εύρεσης νέας κινηματογραφικής γλώσσας που λειτουργεί σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ευκαιρία λοιπόν να θυμηθούμε κι άλλες ιστορίες με ταξιά και κόμιστρα, με χρονολογική σειρά.
Το Αμαξάκι, του Ντίνου Δημόπουλου
Horse and Carriage [1958 Ελλάς, 106λ] Dinos Dimopoulos
Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης συγγράφει έναν γέρο πλακιώτη αμαξά [Μακρής] παλαιάς κοπής.
Ο Χατζιδάκις του συνθέτει, ο Κατσουρίδης κινηματογραφεί και μοντάρει. Λήξις εποχής.
Βαθμός Μακρή & Καλογερίκου: οκτώ [8]
Ένα ταξί για το Τομπρούκ, του Denys de la Patelliere
Un taxi pour Tobrouk /Taxi for Tobruk [1961 Γαλλία /Ισπανία /Δ. Γερμανία, 95λ] ντε λα Πατελιέ
Βεντούρα, Ασναβούρ και Χάρντι Κρούγκερ σ' ένα ερημικό ρόουντ μούβι Β' Παγκοσμίου.
Ευρωπαϊκή αντιπολεμική ταινία επιβίωσης, αλληλεγγύης, ανθρωπιάς, συντροφικότητας.
Βαθμός αλεπούδων της ερήμου: οκτώ [8]
Ο Ταξιτζής, του Martin Scorsese
Taxi driver [1976 ΗΠ, 113λ] Μάρτιν Σκορτσέζε
Η πιο διάσημη ατάκα του σινεμά, ανάλογη του ξέρεις-ποιος-ειμ'-εγώ-ρε; φταξσίστας!!!
Το αποτύπωμα του Ντε Νίρο ανεξίτηλο μέχρι και στο No Budget Story [Βουλτζάτης].
Βαθμός Τζόντι Φόστερ ταξιθεραπείας: οκτώμισι [8,5]
Ταξί για τα αποχωρητήρια, του Frank Ripploh
Taxi zum Klo [1980 Δ. Γερμανία, 98λ] Φρανκ Ρίπλο
Διαμάντι σοκ-ντοκιδράμα με τον σκηνοθέτη ν' αποκαλύπτει τη διπλή ζωή του ευθαρσώς.
Ερωτική γκέι κωμωδία; Η ζωή ενός ανθρώπου, τα πάθη και η αισιοδοξία για το αύριο.
Βαθμός ειλικρινούς αποκάλυψης: οκτώ [8]
Ταξί Μπλουζ, του Pavel Lungin
Taxi Blues /Taksi-Blyuz [1990 ΕΣΣΔ /Γαλλία, 110λ] Πάβελ Λούγκιν
Μυώδης ΚΔΩΑ νοσταλγός μεταφέρει σαξοφωνίστα ρωσοεβραίο αλκοολικό ωχ-αδερφέ.
Στο περιθώριο βλέπουμε γλαφυρά τον μικρόκοσμο της μοσχοβίτικης καθημερινότητας.
Βαθμός εξαίρετων αντιθέσεων: οκτώ [8]
Μια νύχτα στον κόσμο, του Jim Jarmusch
Taxi - Night on Earth [1991 Γαλλία /ΗΒ /Γερμανία /ΗΠ /Ιαπωνία, 129λ] Τζιμ Τζάρμους
Πέντε ταξί σε πέντε πόλεις σε μια νύχτα. ΛοςΆντζελες-ΝέαΥόρκη-Παρίσι-Ρώμη-Ελσίνκι.
Ανθολογία ανθρωπολογία διαφορών και ομοιοτήτων. Tom Waits, γέλιο δάκρυ βλέμματα.
Βαθμός τραγελαφικής γυροβολιάς: επτά και μισό [7,5]
Ταξί, του Carlos Saura
Taxi [1996 Ισπανία, 112λ] Κάρλος Σάουρα
Κόρη ωραία ταξιτζού εκκολαπτόμενη, μπαμπάς ρατσιστής, αγάπη εντός κι επί τα αυτά.
Η μαδριλένικη εκδοχή της "Νέας Ευρώπης" υπό παρατήρηση και σαουρικό σχολιασμό.
Βαθμός Mano Negra, Gipsy Kings: επτάμισο [7,5]
Η Διαδρομή, του Michael Mann
Collateral [2004 ΗΠ, 120λ] Μάικλ Μαν
Μονομαχία του κοιτάω-μόνο-τη-δουλειά-μου με τον κοίτα-μόνο-τη-δική-μου-τώρα.
Μια νύχτα αρκετή για να μπουν ο εις στα ρούχα του άλλου. Λος Άντζελες διάβολοι.
Βαθμός βραδυφλεγούς αψιμαχίας: οκτώ [8]
Προς τη σκοτεινή μεριά της δημοκρατίας, του Alex Gibney
Taxi to the Dark Side [2007 ΗΠ, 106λ] Άλεξ Γκίμπνεϊ
Αφορμή ο θάνατος αφγανού ταξιτζή από βασανιστήρια μετά την 11η Σεπτεμβρίου.
Ντοκιμαντέρ για την απώλεια των αμερικανικών ιδεωδών χάριν εθνικής ασφαλείας.
Βαθμός υψίστης ασφαλείας: επτά και μισό [7,5]
Ο δρόμος για το Λα Πας, του Francisco Varone
Camino a La Paz /Road to La Paz [2015 Αργεντινή, 92λ] Φρανσίσκο Βαρόνε
Ο δρόμος για τη Μέκκα σε ταξί-κιβωτό. Vox Dei ροκιές, παραδοσιακά αλά ισλάμ.
Ο δρόμος για την ανθρωπιά μέσω Αργεντινής. Χωρίς θρησκευτικές προκαταλήψεις.
Βαθμός δίδυμου ταξιδίου: εννιά και μισό [9,5]
Τελευταία κούρσα για το Ντάργουιν, του Jeremy Sims
Last Cab to Darwin [2015 Αυστραλία, 123λ] Τζέρεμι Σιμς
Ο άλλος ίζι ράιντερ, να κόβει κάθετα την καγκουρο-ήπειρο. Χιούμορ περί ευθανασίας.
Απολαυστικό, συγκινητικό, καυτηριαστικό, δι' αλλήλων σώζεσθαι. Τζάκι Γουήβερ θεά.
Βαθμός Ed Kuepper αθανασίας: εννιά [9]
Κι άλλοι taxi-κοί τίτλοι
Ένας μοντέρνος ιππότης /Taxi! /Taxi, Please [1932 ΗΠ, 69λ] Roy Del Ruth
Ο σοφέρ του κίτρινου ταξί /The Yellow Cab Man [1950 ΗΠ, 85λ] Jack Donohue
Το Σωφεράκι /The Taxi Driver [1953 Ελλάς, 90λ] Γιώργος Τζαβέλλας
Taxi [1953 ΗΠ, 77λ] Gregory Ratoff
Λαθρέμπορος με το στανιό /Taxi, roulotte et corrida [1958 Γαλλία, 86λ] Andre Hunebelle
The Mirror in the Taxi /Ayenehe taksi [1960 Ιράν, 110λ] Azizollah Rafie
Ο Χατζηχρήστος... ταξιτζής [1962 Ελλάς, 76λ] Costas Hajihristos
Η Ταξιτζού [1970 Ελλάς, 86λ] Κώστας Καραγιάννης
Οι περιπέτειες ενός ταξιτζή /Adventures of a Taxi Driver [1976 ΗΒ, 89λ] Stanley A. Long
Πέντε αινίγματα ζητούν λύση /Un taxi mauve [1977 Γαλλία /Ιρλανδία /Ιταλία, 107λ] Yves Boisset
Σέξυ... σοφερίνα /Taxi Girl [1977 Ιταλία, 100λ] του Michele Massimo Tarantini
Ένα μωρό στο ταξί μου [1989 Ελλάς, 88λ] Κώστας Καραγιάννης [μωρό μου φάλτσο]
Μέταλλο και Μελαγχολία /Metaal en melancholie [1994 Ολλανδία, 80λ] Heddy Honigmann
Kamikaze takushi /Kamikaze Taxi [1995 Ιαπωνία, 169λ] Masato Harada
Ταξί /Taxi [1998 Γαλλία, 86λ] Gerard Pires [Luc Besson]
Ταξί 2 /Taxi 2 [2000 Γαλλία, 88λ] Gerard Krawczyk [Luc Besson]
Taxi para tres /A Cab for Three [2001 Χιλή, 90λ] Orlando Lubbert
Ταξί 3 /Taxi 3 [2003 Γαλλία, 84λ] Gerard Krawczyk [Luc Besson]
Ταξί 4 /Taxi 4 /T4Xi [2007 Γαλλία, 91λ] Gerard Krawczyk [Luc Besson]
Το ταξί της Νέας Υόρκης /Taxi [2004 ΗΠ /Γαλλία, 97λ] Tim Story [Besson]
Taksikab /Taxicab [2011 Φιλιππίνες, 172λ] Archie Del Mundo
Βαθμός στην Τεχεράνη: οκτώ και μισό [8,5]
