Ταξίδι στην άγρια φύση του Sean Penn
[Into the Wild, ΗΠ 2007, 148']
Ο Οδυσσέας έκανε δέκα χρόνια να φτάσει στην Ιθάκη του. Ο Καβάφης έκανε πολλά περισσότερα. Είναι όμως και κάποιοι "τυχεράκηδες" που χρειάζονται μόνο δύο χρόνια για να κατακτήσουν την αυτογνωσία και τη νιρβάνα τους. Νιρβάνα αμερικάνα. Υπεράνθρωπη, υπερ-αλήτικη και ταχυφαγική ή μάλλον ταχυδίαιτη. Το σκοτεινό ποτάμι της ανθρώπινης άγριας φύσης γίνεται στα χέρια ενός ικανού σκηνοθέτη και ηθοποιού φωτεινό ποτάμι πνιγηρού συναισθηματισμού. Τα ασήκωτα λόγια που ανθολογεί ο Σον Πεν [και, υποθέτω, ο συγγραφέας Κρακάουερ στου οποίου το βιβλίο στηρίχτηκε] μου θυμίζουν τον Ιακώβου που φώναζε στον Πύρρο Δήμα "κάτσε κάτω απ' τη μπάρα, ρε".
Τοιουτοτρόπως κραυγάζει και ο Πεν στον άτλαντα Εμίλ Χιρς που δεν είναι καν Λεωνίδας Σαμπάνης. Είναι ένας "κανένας" κοσμοκαλόγερος που περιφέρει το σαρκίο του, το σπινθηροβόλο βλέμμα και το κοφτερό του πνεύμα ανάμεσα σε ανθρώπους αδύναμους, χτυπημένους από τη μοίρα, που βρίσκονται όμως από την άλλη πλευρά του ποταμού. Κι ο ίδιος περνάει κάποτε αυτό το "ποτάμι της οργής" αλλά καταλήγει να βλέπει συμβολικά τον εαυτό του στην αντίπερα όχθη με κάποια αμηχανία όσο και νοσταλγία.
Κρίμας στις συγκινητικές ερμηνείες των Κάθριν Κινίαρ, Μπράιαν Ντίρκερ, Βινς Βον και Χαλ Χόλμπρουκ. Όλοι τους, καθώς και αρκετοί μικρότεροι ρόλοι, σηματοδοτούν με εύγλωττο και συγκινητικό τρόπο τα διάφορα στάδια του "νεαρού Γκουρτζίεφ" προς την τελείωση και τη θέωση. Κρίμας στη διπλή αφηγηματική γραμμή που ξεδιπλώνεται από τα γραπτά του ήρωα κατά πρώτον, και από την απολογιστική φωνή της αδερφής του κατά δεύτερον και κυριότερον. Κρίμας στο χωρισμό των κεφαλαίων, στο παράλληλο αμφίδρομο μοντάζ και στις χειρόγραφες σημειώσεις που διαπερνούν τα πανοραμικά καρέ της ταινίας.
Το 33ων λεπτών σάουντρακ το έχω ήδη περιγράψει ως ένα unplugged διάλειμμα του Eddie Vedder. Ακούγονται βέβαια κι ένα-δυο χίπικα κομματάκια ταιριαστά με το hype. Κάπου χωράει και το όνομα του Michael Brook αλλά είναι τόσο διακριτική η μουσική του παρουσία που περνά απαρατήρητη.
Ιδεολογικά, διαφωνώ και εξανίσταμαι. Η μυθοποίηση και η δογματοποίηση βολεύονται πάνω στα συντρίμμια ενός αμερικάνικου ονείρου που πάντοτε ήταν ένας επαναλαμβανόμενος εφιάλτης. Η Νέα Ακρόπολις, το περιοδικό Άβατον και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Video Πνευματικής Αναζήτησης βρήκαν "ένα πεδίο βολής φτηνό" για να "ασκούνται βρίζοντας ξένοι" πρωτοετείς φοιτητές της σχολής κινηματογράφου.
Αν το ατόπημα χρεώνεται και στον Κρακάουερ ή όχι, μένει να αποδειχθεί στο τρέχον 10ο φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης κατά τη θέαση του Iconoclasts: Sean Penn & Jon Krakauer [ΗΠ 2007, 45'] του Joe Berlinger.