The assassination of Jesse James by the coward Robert Ford
[Η δολοφονία του Τζέσε Τζέιμς από τον δειλό Ρόμπερτ Φορντ, ΗΠΑ 2007, 155'] του Andrew Dominik
Αυτό δεν είναι τίτλος, είναι περίληψη περιεχομένων. Και μάλιστα μας αποκαλύπτει και το δολοφόνο, παρότι κανονικά θα έπρεπε να περιμένουμε δυόμισι ώρες μέχρι το σκοτωμό τού μεγάλου πιστολά. Και μην έχετε την εντύπωση πως οι αμερικανοί ξέρουν ποιος έφαγε τον Τζέσε Τζέιμς. Εγώ δεν είμαι καθόλου σίγουρος. Αυτό που βλέπω βέβαιο είναι πως πάμε γοργά για αναγέννηση του γουέστερν [έρχεται οσονούπω και το ριμέικ 3:10 to Yuma] και το έπος αυτό να φιγουράρει χαλαρά σε όλες τις βασικές κατηγορίες των Όσκαρ.
Καταρχήν είμαι περίεργος να δω ποιος και πρώτα θα είναι υποψήφιος για ερμηνεία. Ο Brad Pitt φοράει το ρόλο με ανεπανάληπτη πειστικότητα, πιστότητα, ποιότητα, ποσότητα και πολυπλοκότητα. Είναι σπαρακτικός. Ο Casey Affleck είναι ο τέλειος θρασύδειλος φονιάς. Τόσο γλοιώδης που προκαλεί συμπάθεια. Ένα μάγμα ύπουλου θαυμασμού, φθονερής ζήλιας, ανικανοποίητης μετριότητας, ξεψυχισμένου ρομαντισμού και απύθμενου οπορτουνισμού. Σαν σούπερ νόβα που σκάει άσχημα μια και μόνη φορά για να χαθεί ξανά στη μετριότητά του.
Ο Sam Rockwell [αδερφός του Μπομπ Φορντ] είναι εξίσου τέλειος ανάμεσα στους δυο πόλους του μαγνήτη, ένας ιδανικός καταλύτης, η έκφραση της φρονιμάδας στην αρχή και της τρέλας στο τέλος. Ο Sam Shepard ως αδερφός του Τζέσε κάνει ένα από τα πιο μεστά περάσματα με τη λάμψη του φόβου και του κακού τέλους στα μάτια. Και οι άλλοι τρεις συμμορίτες που ερμηνεύονται από τους Jeremy Renner, Garret Dillahunt και Paul Schneider είναι εξίσου σπουδαίοι. Μόνο οι δυο γυναικείοι ρόλοι [Mary-Louise Parker και Zooey Deschanel] είναι αρκετά αποδυναμωμένοι αλλά κι αυτό είναι προς χάριν της εξέλιξης και του μύθου.
Τι να πω για το μάγο της φωτογραφίας Roger Deakins; Δεν είναι μόνο οι δουλειές με τους Κοέν, είναι και η βρετανική του περίοδος και ό,τι επακολούθησε στην Αμερική. Αλλά και όσα έρχονται. Εδώ μας ταξιδεύει σ' ένα άγριο και χιονισμένο Μιζούρι μέσω Κάλγκαρι και Γουίνιπεγκ. Τα πανοραμικά του τοπία κόβουν πολλές ανάσες, μας βάζουν μέσα στις ψυχές των ηρώων, υπερτονίζοντας την εσωτερική του γύμνια δια της εις άτοπον απαγωγής. Τα ρούχα της Patricia Norris είναι έξοχα, ζωντανά και ζεστά. Το ίδιο και η καλλιτεχνική επιμέλεια της Janice Blackey-Goodine.
Δεν έχω κακά λόγια ούτε για τις μουσικές των Nick Cave & Warren Ellis. Το πιάνο και το βιολί μονομαχούν στο υπόβαθρο κι όταν τα εξάσφαιρα και οι κοντόκαννες σωπαίνουν. Μου φαίνεται δε, καλύτερη πρόταση από το προηγούμενό τους, The Proposition [2005]. Ο Σπηλιάς κάνει κι ένα μικρό πέρασμα στο τέλος, τραγουδώντας ένα σκωπτικό κάντρι αφηγηματικό ασμάτιο. Με πείραξε λιγουλάκι που δεν το βρήκα μέσα στο σάουντρακ, το οποίο χάρηκα δεόντως όλα εκείνα τα βράδια που μάζευα υλικό για τις ταινίες του 48ου φεστιβάλ.
Το διόλου πρωτότυπο εύρημα της ξεκάρφωτης φωνής που μας διηγείται τη συνέχεια, είναι πολύ λειτουργικό και απόλυτα ταιριαστό με τον υποτιθέμενο τρόπο με τον οποίο έφτασε ως εμάς η ιστορία και ο θρύλος [διασκευή από το ευπώλητο μυθιστόρημα του Ron Hansen]. Η σκηνοθεσία του σαραντάρη αυστραλού Άντριου Ντόμινικ είναι ένας πραγματικός άθλος, με όλες αυτές τις εναλλαγές ρυθμού, τοπίου, εσωτερικών χώρων, μακρινών και κοντινών αντιπαραθέσεων. Η πρώτη του ταινία [Chopper, 2000] ήταν μια σύγχρονη εκ των έσω ψυχογραφία ενός φυλακισμένου, διάρκειας 94 λεπτών, κι εδώ χειρίζεται ένα πρόσωπο ιστορικό και μυθικό για περισσότερο από 150 λεπτά χωρίς να κουράσει και χωρίς να πλαγιάσει.
Αυτό, εξάλλου, μας δίνει την ευκαιρία να γνωρίσουμε καλύτερα τα πραγματικά πρόσωπα, γιατί είναι ταυτόχρονα κι ένα μάθημα ιστορίας.
