Θέατρο : Ήταν όλοι τους παιδιά μου

του Άρθουρ Μίλλερ από την Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών

Μετάφραση - σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης
Σκηνικά - κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Πετσατώδη
Οργάνωση παραγωγής: Ηλίας Κοτόπουλος

Παίζουν: Μαρία Σκούντζου, Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, Θάλεια Προκοπίου, Τάσος Γιαννόπουλος, Κώστας Καζανάς, Δημήτρης Σταμούλης, Θάλεια Σκαρλάτου, Ιορδάνης Αϊβάζογλου, Ειρήνη Χέλιου, Γιάννης Κακμέζης, Γιάννης Αϊβαζίδης

Το 1947 ανεβαίνει στο Μπρόντγουεϊ το έργο "Ήταν όλοι τους παιδιά μου" για το οποίο απονέμεται στο Μίλλερ το βραβείο θεατρικών κριτικών της Νέας Υόρκης.

Η πρώτη σκηνή ξεκινά, παρουσιάζοντας μας τον Τζο Κέλλερ, ως έναν αξιαγάπητο πλούσιο Αμερικάνο επιχειρηματία, ο οποίος ζει με τη γυναίκα του και τον ένα του γιο, σε μία ειδυλλιακή ατμόσφαιρα οικογενειακής γαλήνης. Στο Τζο Κέλλερ είχαν προσάψει την κατηγορία της προμήθευσης ελαττωματικών κεφαλών αεροπλάνων στο β΄ παγκόσμιο πόλεμο, με αποτέλεσμα να στείλει ανυποψίαστους πιλότους στο θάνατο. Ο Κέλλερ αθωώθηκε από το δικαστήριο, ο συνεταίρος του όμως καταδικάστηκε και κλείστηκε στη φυλακή. Μετά από κάποια χρόνια η οικογένεια Κέλλερ περιμένει να φιλοξενήσει στο σπίτι της, την Αν, την κόρη του συνεταίρου του Τζο Κέλλερ, η οποία τέλεσε και αρραβωνιαστικιά του δεύτερου γιου του. Ο δεύτερος γιος του Κέλλερ υπήρξε πιλότος στο β΄ παγκόσμιο πόλεμο και από τότε αγνοείται... Η νέα και όμορφη Αν, θα αναβιώσει μνήμες από το παρελθόν στην οικογένεια, με αποτέλεσμα να αποκαλυφθούν αλήθειες που θα μολύνουν αυτό το άσπιλο οικογενειακό περιβάλλον. Οι σχέσεις μεταξύ της οικογένειας θα αλλάξουν, οι ευθύνες πρέπει να αποδοθούν, οι ένοχοι πρέπει να τιμωρηθούν έστω και ετεροχρονισμένα και η εξέλιξη του έργου παίρνει διαστάσεις αρχαίας τραγωδίας...

Ο Μίλλερ υιοθετώντας την τεχνική του Ύψεν εισάγει το παρελθόν στο παρόν, και κάνοντας αργούς βηματισμούς, οδηγεί το έργο στην κορύφωση. Το "Ήταν όλοι τους παιδιά μου" είναι ένα από τα εντελέστερα έργα του Μίλλερ, ο χαρισματικός αυτός δραματουργός διασχίζει το "ατομικό" επίπεδο για να καταλήξει στο "συλλογικό", καταθέτει το πέρασμα από το ανθρώπινο, στο απάνθρωπο, σκιαγραφεί το ηθογραφικό για να αποκαλύψει το τραγικό. Ο Μίλλερ θα εντοπίσει την προσωπικότητα του αριβίστα Κέλλερ μέσα από μία οπτική ματιά του ΄46, η διαχρονικότητα όμως του ήρωα θα καταλήξει στις μέρες μας ένα ενδυματολογικό κοστούμι της τότε εποχής, το οποίο θα φωτιστεί με τα σημερινά τεχνικά μέσα, παραδίνοντας στο κοινό μια φιγούρα οξύτερη και αιχμηρότερη. Ο Μίλλερ και στο έργο του "Ο θάνατο του εμποράκου" έχει εστιάσει σ' αυτό το μηχανισμό συστήματος που κατασκευάζει πολλαπλές προσωπικότητες. Εκεί ο Ουίλλυ Λόμαν, αυτός ο ανθρωπάκος, υπήρξε το προσφιλές θύμα αυτού του συστήματος, θα καταβροχθιστεί εύκολα από το ίδιο το σύστημα γιατί έχει χάσει την ταυτότητα του μέσα σ' αυτό. Ο Μίλλερ τώρα, μέσα από τον Κέλλερ, θα εστιάσει στην κατασκευή επιτυχημένων και πλούσιων προσωπικοτήτων αυτού του διαβρωμένου συστήματος. Αφού όμως τα χαρακτηριστικά και τα κριτήρια είναι θολά, θα φωτίσει μία πλευρά της παραγωγής του μηχανισμού κρεατομηχανής, που ισοπεδώνει, τσαλακώνει και βαφτίζει ανθρώπους στο όνομα του χρήματος. Ο Κέλλερ είναι ένα τέλειο καπιταλιστικό προϊόν το οποίο, όταν σταματήσει να γυρνά την πλάτη στο μερίδιο των ευθυνών του, θα έχει την ίδια κατάληξη με τον Ουίλλι Λόμαν. Μπορεί κανείς εδώ να εντοπίσει μία έμπνευση του Μίλλερ με αφορμή τον "οιδιπόδειο μύθο", ίσως και μία αστική ανάγνωση της Σοφόκλειας τραγωδίας.

Ο Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης κατάφερε να ζωντανέψει το θεατρικό συλλογισμό του Μίλλερ, βαδίζοντας πάνω στους χαρακτήρες των ηρώων. Ο Κώστας Τριανταφυλλόπουλος φιλοτέχνησε το ρόλο του Κέλλερ με ιδιαίτερη δεξιοτεχνία. Περνούσε με μία συναισθηματική πληρότητα από όλες τις πτυχές του χαρακτήρα του Κέλλερ, με αδρές χαράξεις και περισσή άνεση. Ο Κώστας Καζανάς έπλασε τον καλύτερο Τζόρτζ, ανέδειξε τα συγκινησιακά σημεία του ρόλου του με τα γόνιμα υποκριτικά προσόντα του. Η Μαρία Σκούντζου υποδύθηκε σε τραγικά μεγέθη το ρόλο της Κέιτ. Η Θάλεια Προκοπίου φάνηκε πως δεν πίστεψε όσο θα'πρεπε στην Αν.

Το σκηνικό υπηρετήθηκε από φθηνά υλικά, πράγμα που υπέγραψε την επιτυχία της σκηνογραφικής άποψης, δεδομένου του ότι η νατουραλιστική απεικόνιση των πολυδάπανων σκηνικών είναι ίσως η πιο εύκολη λύση, η επιτυχία όμως έγκειται στην αντικατάσταση τους από υλικά που συμπεριφέρονται και αποδίδουν το ίδιο αποτέλεσμα με αυτά. Στο έγκυρο αποτέλεσμα του σκηνικού συνέβαλε και ο κατάλληλος φωτισμός.

Τέλος η παράσταση έχει να δώσει πολλά στο θεατρόφιλο κοινό, αφενός γιατί το έργο παραμένει επίκαιρο και είναι φτιαγμένο από έναν που γνώριζε πολύ καλά να χειρίζεται την πένα, αφετέρου γιατί ο Κώστας Τριανταφυλλόπουλος δίνει ένα ρεσιτάλ υποκριτικής!