Το αλάτι αυτής της θάλασσας, της Annemarie Jacir
[Milh Hadha Al-Bahr / Salt of this sea, Παλαιστίνη / Γαλλία / Ελβετία / Βέλγιο / ΗΠ / ΗΒ / Ολλανδία / Ισπανία 2008, 109']
Μετά τον "Μπασίρ" να και μια καθαρόαιμη παλαιστινιακή ταινία με μπόλικους συμπαραγωγούς και συμπαραστάτες. Φτιαγμένη από μια γυναίκα που έζησε σε αρκετές αραβικές χώρες και σπούδασε σινεμά στη Νέα Υόρκη και η οποία γνώρισε την πρωταγωνίστρια ηρωίδα και μούσα, Suheir Hammad, μέσα από την ποίησή της. Είναι η πρώτη μεγάλου μήκους της Ανναμαρίας και βασίζεται σε πραγματικές καταστάσεις, γυρισμένη εξ ολοκλήρου στην δοκιμαζόμενη πατρίδα.
Θέμα της μια φιλισταία, αμερικανίδα υπήκοος από γονείς λιβανέζους, που επιστρέφει στη γη του παππού της για να διεκδικήσει από την τράπεζα ένα οφειλόμενο χρηματικό ποσό που δεσμεύτηκε κατά την αποβίβαση των εβραίων. Η πρώτη σκηνή είναι από, σπάνιο πια, φιλμ αρχείου, τραβηγμένο το 1948, όπου φαίνεται ξεκάθαρα η αρχή του κουβαριού. Οι εβραίοι προσπάθησαν επιμελώς να εξαφανίσουν τα ντοκουμέντα εκείνης της πρώτης τους εγκατάστασης και η νέα ταινία "The Time That Remains" του γνωστού χιουμορίστα δημιουργού Ελία Σουλεϊμάν [Θεϊκή παρέμβαση / Divine Intervention / Yadon ilaheyya, 2002] ασχολείται ακριβώς με αυτήν τη διαβόητη δημιουργία του ισραηλινού κράτους.
Άλλη μια ταινία που βλέπει με χιούμορ το ζήτημα της αναγκαστικής συνύπαρξης είναι "Η επίσκεψη της μπάντας" [The Band's Visit / Bikur Ha-Tizmoret, 2007] του Eran Kolirin. Κοινή συνισταμένη και των τριών ο ηθοποιός Saleh Bakri που πρωτοδιαλέχτηκε από την Τζασίρ για έναν χαρακτηριστικό δεύτερο ρόλο πριν καν συμμετάσχει στην "Μπάντα".
Στο ημερολόγιο μου από το πρόσφατο 49ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης σημειώνω για το "Αλάτι": ντοκιμαντερική γραφή, έθνικ και έντεχνες μουσικές, καθαρά πρόσωπα, βουτιά στα τοπία των χαμένων πατρίδων και στα άδυτα των λαών της περιοχής. Κι αυτό γιατί η καταρχήν πολιτικοποιημένη δραματουργία εξελίσσεται σε ακτιβιστική περιπέτεια αυτοδικαίωσης και συνεχίζεται ως ένα αναπάντεχο ρόουντ μούβι περιπλάνησης και αναζήτησης, για να κάνει τελικά έναν πλήρη κύκλο.
Χωρίς να φτάνει στο ύψος των δύο-τριών προαναφερόμενων τίτλων, καταφέρνει να κερδίσει βλέμματα, να θέσει ερωτήματα, να φιλοσοφήσει, να ονειροπολήσει, να πελαγοδρομήσει, να τροχοδρομήσει, να ηχοδρομήσει και να ματώσει ελαφρά επί των τύπων των ήλων.
Γη ποτισμένη με αλάτι