Το τόξο [Hwal, Κορέα, 2005, 90'] του Ki-duk Kim
Η ταινία ξεκινά τελετουργικά. Ο γέρος τεντώνει το δίχορδο τόξο και σημαδεύει τη μουσική του. Τοποθετεί ένα μικρό ταμπούρλο στο κάτω και μέσα μέρος ως ηχείο, περνάει το τρίχινο βέλος-δοξάρι ανάμεσα στις δυο χορδές και παίζει έναν σαγηνευτικό σκοπό σα σειρήνα του αρχιπελάγους. Νανουρίζει την καλή του και συντροφεύει τη μοναξιά του. Η αγαπημένη του δεν έχει πατήσει ακόμη τα 17 κι ο ηλιοκαμένος ξωμάχος ναυτικός βιάζεται.
Αργότερα θα δούμε και την αγωνιστική πλευρά του οργάνου αυτού. Σημαδεύει τους κακούς, όποτε αυτό είναι απαραίτητο. Είναι και όπλο αμυντικό ή επιθετικό, είναι σύμβολο εξουσίας, υποταγής και δύναμης, αναλόγως των διαθέσεων. Εναλλάσσει με απόλυτη ευκολία τις ιδιότητες αυτές του τοξότη. Κι η μικρή γοητεύεται από τις αντιφατικές δεξιότητες του τόξου, όσο και από τις ομολογητές διαθέσεις του μέντορά της, του προστάτη της, του διασώστη-απαγωγέα της αλλά και του έρωτα.
Κάπου εδώ αρχίζουν οι επιλεκτικές συγγένειες με το τραγικό "Κορίτσι με το αγγελικό πρόσωπο" [Samaria, 2004], το πανεποχικό και ένοχο "Άνοιξη Καλοκαίρι Φθινόπωρο Χειμώνας και... Άνοιξη" [2003], το αριστουργηματικό και εκμαυλιστικό "Νησί" [Seom, 2000] και το τριγωνικό και ενδοσκοπικό "Ολομόναχοι μαζί" [3-Iron, 2004]. Διακρίνω αναφορές στον Oshima και τις αυτοκρατορίες του. Μήπως το πλοίο που περιβάλλεται από την απέραντη θάλασσα δεν είναι μια μικρή αυτοκρατορία των παθών και των αισθήσεων; Διακρίνω την "Πεντάμορφη και το Τέρας", το "Θάνατο και την Κόρη", τον "Ρωμαίο και την Ιουλιέτα". Αλλ' αυτά μπορεί και ν' αποδίδονται στη δική μου δυτική κουλτούρα.
Η θάλασσα παίζει το ρόλο της. Περιρρέει, λούζει, βαπτίζει και εξαγνίζει. Ο αέρας μεταφέρει τους ήχους, τα συναισθήματα, τις σαϊτιές, τις άγριες ματιές, τα ηδυπαθή και πολυπαθή βλέμματα. Το πλοίο με τη χαλασμένη μηχανή είναι ο ίδιος ο γέρος. Κι όταν δεν καταφέρνει να τη βάλει μπρος, η υπομονή του σώνεται και τη σπάει για να ξεθυμάνει. Το μένος του όμως δεν καταλαγιάζει. Φουντώνει. Τον πνίγει. Ο Βούδας στο πλαϊνό σκαρί του πλοίου και το λίκνισμα της κοπέλας, το τόξο και η παρθενία της, λένε τα μελλούμενα. Βλέπουμε μια Πυθία της Άπω Ανατολής να κουνιέται με τα πόδια στο νερό και ρουφάμε την αθωότητά της. Το βλέμμα ματώνει. Τ' ακουστικά και το τουμπελέκι γίνονται κοχύλια της θάλασσας. Ο συνθέτης Eun-il Kang ακούει πιάνο στον αέρα.
Το τέλος είναι κι αυτό μια τελετουργία: της άνοιξης, της μύησης, της ελευθερίας, του απογαλακτισμού, της ενηλικίωσης, της πτήσης και πλεύσης προς το άγνωστο. Εσείς διαλέγετε.
See the sea
