24ο ΦΝΘ: Μουσικών δρωμένων συνέχεια

Σινε-εικόνες και μουσική πορεύονται χεράκι-χεράκι στο υβριδικό 24ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης [10-20/03/2022]. Όχι τόσο στα διαγωνιστικά τμήματά του όσο στα παράλληλα. Το μόνο διαγωνιζόμενο ντοκιμαντέρ που έχει θέμα ατόφια μουσικό είναι οι Σειρήνες της βραβευμένης Ρίτα Μπαγκνταντί. Αναφέρεται στην πρώτη γυναικεία μέταλ μπάντα της Βηρυτού και τις δυο κιθαρίστριες του γκρουπ που συνδυάζουν τη θρας μεταλλική τους υπόσταση με ζητήματα κοινωνικοπολιτικά και σεξουαλικής απελευθέρωσης. Η δε σκηνοθέτις υπηρετεί με πάθος και βεριτέ αφοσίωση το θέμα.

Πιο διάσημη, ωστόσο, είναι η εκτός συναγωνισμού Βελούδινη βασίλισσα της Μαρί Αμιγκέ & του φωτογράφου Βενσάν Μουνιέ, ο οποίος προσπαθώντας να καταγράψει τον πάνθηρα του χιονιού ανακαλύπτει έναν παρθένο κόσμο ενώπιος ενωπίω. Στην ίδια θέση, ο εις απέναντι του άλλου, βρίσκονται και οι μουσικοί επενδυτές των καθηλωτικών λήψεών του, Nick Cave & Warren Ellis, οι οποίοι όχι μόνο δεν έκλεισαν τους λογαριασμούς τους με το Ghosteen, αλλά άνοιξαν νέους ορίζοντες στην μουσική τους συνύπαρξη.

Το τμήμα που συγκεντρώνει συχνά το μεγαλύτερο ενδιαφέρον του φιλοθεάμονος μουσικόφιλου κοινού είναι οι Ανοιχτοί Ορίζοντες. Εδώ δεσπόζουν η Πάτι Σμιθ - Ηλεκτρική ποίηση των Αν Κατάια & Σόφι Πέιραρντ και το ανάδελφο καταγραφικό πόνημα που αναφέρεται στην εκ βάθρων πολυτελή ανακαίνιση του θρυλικού ξενοδοχείου Τσέλσι της Νέας Υόρκης [Όνειρα σε τέσσερις τοίχους, των Αμελί βαν Ελμπτ & Μαγιά Ντουβερντιέ]. Στο δεύτερο σκοράρει ο κιθαρίστας Μάικλ Άντριους ή Elgin Park [Ντόνι Ντάρκο, Εγώ κι εσύ και όλοι οι γνωστοί].  

Το αόρατο βουνό του Μπεν Ράσελ περιγράφεται ως «κράμα ταινίας δρόμου, μουσικού ντοκιμαντέρ, σωματοποιημένης περφόρμανς, σινεμά βεριτέ και υπνωτικής ονειροπόλησης», περιλαμβάνει μουσικές επιθέσεις των Olimpia Splendid και θα μπορούσε να λέγεται "Οι Λένινγκραντ Καουμπόις θε’ να πάνε Όλυμπο". Στον αντίποδα η ιστορία και οι επιρροές στην σήμερον, ενός καλοκαιρινού μουσικοειδούς που στιγμάτισε ανεξίτηλα την γείτονα κι όχι μόνον, καθώς φαίνεται και λέγεται: Ιτάλο ντίσκο - Ο αστραφτερός ήχος της δεκαετίας του ’80 του Αλεσάντρο Μελατσίνι.

Υπάρχουν όμως και προτάσεις δοκιμιακού χαρακτήρα που διερευνούν εκλεκτικές συγγένειες του ντοκιμαντέρ με τη γλυπτική [Ο κρυμμένος γίγαντας, του Τομάζο Λαντούτσι], τη λογοτεχνία [Μίλαν Κούντερα - Από το Αστείο στην Ασημαντότητα, του Μίροσλαβ Σμιντμάγιερ] ή το οικογενειακό δένδρο της μνήμης και της λήθης [Μια γυναίκα, της Ζανίν Μέραπφελ]. Εξίσου εκλεκτικές και οι μουσικές αυτών των προτάσεων: του Marcel Vaid στην πρώτη, του Petr Malásek [τακτικός συνεργάτης του σκηνοθέτη] στη δεύτερη και του αγαπητού αυτοσχεδιαστή Φλώρου Φλωρίδη στην τρίτη [σύζυγος και συνερ-γάτος].

Αξίζει, ίσως ως παρένθεση, να αναφέρω τις κατά καιρούς συνεργασίες του ρηξικέλευθου Μαρσέλ Βάιντ που κατοικοεδρεύει στη Ζυρίχη: Nils Petter Molvaer, Toshinori Kondo, Mauro Pawlowski [dEUS], Rodrigo Gonzales [Die Ärzte], Norbert Möslang [Voice Crack], Marianne Schroeder [John Cage], Lauren Newton [Vienna Art Orchestra], Al Comet [The Young Gods], Burnt Friedman, Jojo Mayer [Nerve], Carlos Zingaro, Damo Suzuki [Can] και Koichi Makigami [Hikashu].

Στα υπόλοιπα τμήματα κρύβονται ακόμη δυο επιλογές: Τα κορίτσια του ημερολογίου [των Λούβε Μάρτινσεν & Μαρία Λόοχουφβιντ, σε μουσική του πρώτου] που κυνηγάνε τον χορευτικό οίστρο τους με κέφι και δύναμη νεανική και -η μεθεπόμενη γενιά- Τα παιδιά της σόουλ [του Ουγκό Σομπελμάν] που φοιτούν και τραγουδούν στην Ακαδημία Stax Music του Μέμφις. Στα υπόψην και η αναδρομή στο έργο της φινλανδής Βίρπι Σουούταρι με τις μουσικές της Sanna Salmenkallio σε τέσσερα ντοκιμαντέρ της [Εραστές των κήπων, Κομψότητα, Επιχειρηματίες, Άαλτο – Αρχιτέκτονας των συναισθημάτων].

Ενδιαφέρουσα παρατήρηση ότι τα [πολλά] περισσότερα από τα ως άνω τα έχουν σκηνοθετήσει γυναίκες. Για δε τα εγχώρια μουσικά ντοκιμαντέρ δείτε εδώ [http://www.mic.gr/cinema/24o-fnth-kai-eghoria-moysika-dromena].

Εκτός από τις υβριδικές μουσικές προβολές το 24ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διαθέτει και ζωντανές μουσικές, πολλές με ελεύθερη είσοδο.

Το Σάββατο 12 Μαρτίου [21:00, αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη] ο πιανίστας-συνθέτης Δημήτρης Σκύλλας θα παρουσιάσει μετά την προβολή [Dimitris Skyllas: afterpop], ζωντανά στο πιάνο, τη μουσική που έγραψε ειδικά γι’ αυτό το ντοκιμαντέρ [Σκύλλας, μετά Χαρύβδεως - θα μου άρεσε να λέγεται].

Τη Δευτέρα 14 Μαρτίου [21:30, 8ball club] θα μας τραγουδήσουν δωρεάν οι μελωδικές τσαχπίνες Σκιαδαρέσες live [Νίκη & Όλγα Σκιαδαρέση και Στάμος Σέμσης]. Το Σάββατο 19 Μαρτίου [21:30, Ύψιλον] "o Άνθρωπος από την Μάναγκρα" Coti K. [φωνή, τενόρα κιθάρα] θα μας παιανίσει με τη νέα του μπάντα [The Man from Managra live]: Σταύρος Γεωργιάδης [μπάσο], Χρυσάνθη Τσουκαλά [φωνητικά, πλήκτρα], Πάνος Γαλάνης [τύμπανα] και στον ήχο ο Γιάννης Δαμιανός.

Τέλος, υπάρχει κι ένα δωρεάν διαμεσικό και δια ζώσης μάστερκλας [Τρίτη 15 Μαρτίου, 11:00, αίθουσα Παύλος Ζάννας], «Γράφοντας με ήχους» με ομιλήτρια την σκηνοθέτιδα-καλλιτέχνιδα Φρεντερίκ Πρεσμάν, σε ταυτόχρονη διερμηνεία από τα αγγλικά στα ελληνικά. Μια περιδιάβαση, με κατεύθυνση κάντο-μόνος-σου, από τα ραδιοφωνικά ντοκιμαντέρ ως τα μεταμοντέρνα νεορομαντικά πόντκαστ.

Τίτλοι εξωχωρίων ντοκιμαντέρ (+) & (-)